Đổi mới hoạt động công tác đối ngoại góp phần đưa Yên Bái phát triển, vươn xa
Tiếp nối những tiền đề quan trọng trong công tác đối ngoại, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đánh dấu một bước tiến quan trọng của hoạt động đối ngoại Yên Bái với các kế hoạch, lịch trình làm việc dày đặc, khẩn trương và hiệu quả của lãnh đạo tỉnh tại nhiều quốc gia.
Đặc biệt, những kết quả đạt được năm 2024 vừa qua đã thêm một minh chứng sinh động về tư duy đổi mới trong công tác đối ngoại của tỉnh, không thể ngồi đợi cơ hội tự tìm đến mà phải chủ động đi tìm, thể hiện và khẳng định tinh thần chủ động, quyết tâm, quyết liệt, trách nhiệm của những người đứng đầu địa phương để mở rộng các mối quan hệ hợp tác hữu nghị, thương mại, đầu tư nhằm nâng cao vị thế, uy tín của Yên Bái với bạn bè quốc tế và thu hút nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Năm 2024, là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm tăng tốc triển khai thực hiện các nhiệm vụ theo Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030; các Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XIX. Bước vào thực hiện nhiệm vụ trong bối cảnh tình hình chính trị, kinh tế thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, song với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, cùng với sự nỗ lực, quyết tâm của các cấp, các ngành, các địa phương, tình hình kinh tế - xã hội năm 2024 của tỉnh tiếp tục duy trì đà tăng trưởng và đạt được một số kết quả quan trọng, trong đó có công tác đối ngoại.
Trên cơ sở bám sát đường lối Đại hội XIII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XIX, công tác đối ngoại của tỉnh năm 2024 đã đạt được những kết quả nổi bật, đã ký kết, thiết lập quan hệ hợp tác với nhiều địa phương, đối tác nước ngoài, nhiều thỏa thuận hợp tác quốc tế mới được ký kết; nhiều chương trình, dự án với các đối tác nước ngoài được triển khai có hiệu quả, đã thu hút nhiều dự án ODA, FDI lớn. Công tác đối ngoại trong năm vừa qua đã gặt hái được nhiều thành tựu mới với những dấu ấn đậm nét. Tỉnh Yên Bái đã chủ động xây dựng kế hoạch, tích cực triển khai các hoạt động đối ngoại trên các 3 trụ cột, gồm: đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại Nhân dân.
Trước hết, là việc ban hành các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh triển khai thực hiện công tác đối ngoại của địa phương trên cơ sở bám sát chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về đối ngoại. Các văn bản của tỉnh ban hành đã chỉ đạo, định hướng trên các lĩnh vực gồm: ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa, thông tin đối ngoại… hướng dẫn các cấp, các ngành, các địa phương triển khai thực hiện nhiệm vụ công tác đối ngoại đảm bảo sát tình hình thế giới và phù hợp với điều kiện của tỉnh.
Công tác đón tiếp các đoàn khách nước ngoài vào tỉnh làm việc và tổ chức các đoàn công tác của tỉnh đi làm việc ở nước ngoài được triển khai tích cực, hiệu quả, đảm bảo an ninh, an toàn và tiết tiệm. Năm 2024, tỉnh Yên Bái đã cử, cho phép 103 đoàn (187 lượt cán bộ, công chức) đi công tác, học tập, tham dự hội nghị, hội thảo, đi việc riêng tại nước ngoài (Hoa Kỳ, Canada, Cộng hòa Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc,...); đón tiếp gần 100 đoàn (hơn 300 đối tác nước ngoài quốc tịch Pháp, Nhật Bản, Lào, Hàn Quốc, Hoa Kỳ, Anh, Úc, Ấn Độ...) của các tổ chức quốc tế, địa phương nước ngoài tới thăm và làm việc tại địa phương. Trong đó, tổ chức thành công 5 đoàn của lãnh đạo tỉnh đi công tác nước ngoài nhằm triển khai các hoạt động hợp tác, xúc tiến đầu tư, xúc tiến thương mại. Qua đó, góp phần củng cố các mối quan hệ hợp tác, vun đắp thêm tình đoàn kết hữu nghị với địa phương bạn bè truyền thống; mở rộng hơn nữa các mối quan hệ hợp tác hữu nghị với các đối tác mới, mở ra những thị trường xuất khẩu cho hàng hóa, thu hút những dự án đầu tư mới cho tỉnh.
Hợp tác cấp địa phương tiếp tục là điểm sáng ấn tượng trong năm 2024. Tỉnh Yên Bái tiếp tục duy trì quan hệ với các đối tác truyền thống như tỉnh Viêng Chăn, tỉnh Xay Nhạ Bu Ly (CHDCND Lào), tỉnh Val-de-Marne (CH Pháp), tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), thành phố Mimasaka (Nhật Bản). Tỉnh Yên Bái đã chủ động mở rộng, ký kết Thỏa thuận quan hệ hợp tác với các địa phương mới như: tỉnh Yamanashi (Nhật Bản), thành phố Naju (Hàn Quốc). Với tinh thần chủ động tìm kiếm đối tác, tỉnh Yên Bái ký kết 7 thỏa thuận quốc tế cấp tỉnh và 12 thỏa thuận cấp sở, ngành, địa phương hợp tác trên các lĩnh vực: đầu tư, thương mại, văn hóa, du lịch, đào tạo và lao động trong đó có 7/9 huyện, thị xã, thành phố ký kết Thỏa thuận đưa lao động đi làm việc ngắn hạn tại Hàn Quốc. Bước đầu đã đưa được 80 lao động của tỉnh đi làm việc tại Huyện Goheung, tỉnh Jeollanam, Hàn Quốc. Năm 2025, dự kiến sẽ đưa khoảng 1.000 lao động đi làm việc thời vụ tại Hàn Quốc.
Đặc biệt, công tác ngoại giao kinh tế đã được triển khai quyết liệt, toàn diện, chuyển biến sâu sắc về chất và lượng, đạt nhiều kết quả nổi bật, tiếp tục đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tỉnh đã tích cực quảng bá tiềm năng, thế mạnh, cơ hội đầu tư của tỉnh Yên Bái tới các đối tác, địa phương nước ngoài.
Với phương châm "Không thể ngồi đợi cơ hội tự tìm đến mà phải chủ động đi tìm”, bên cạnh việc tham gia các hội nghị, diễn đàn xúc tiến đầu tư, thương mại, tỉnh Yên Bái đã chủ động tìm đến các nhà đầu tư tiềm năng để xúc tiến đầu tư; vận động các nhà đầu tư hiện có dự án trên địa bàn tỉnh tăng vốn, mở rộng thêm các dự án mới.
Đồng thời, hỗ trợ các nhà đầu tư nước ngoài trong quá trình tìm hiểu đầu tư, triển khai thực hiện dự án và trong suốt quá trình hoạt động đầu tư kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Đẩy mạnh hoạt động kết nối đầu tư với các nhà đầu tư từ thị trường truyền thống như: Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Đài Loan... Do vậy, giá trị xuất khẩu năm 2024 ước đạt 423 triệu USD, tăng 19,3% so với cùng kỳ, đạt 100,8% kế hoạch năm. Cấp Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư/giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 3 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài, với tổng số vốn là 131,6 triệu USD, tương đương khoảng 3.295 tỷ đồng. Đặc biệt là tỉnh đã trao Quyết định chấp thuận Chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư cho dự án Nhà máy điện sinh khối Yên Bái 1.
Đây là dự án thứ 2 của Công ty cổ phần EREX được cấp quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư để đầu tư tại tỉnh Yên Bái, phù hợp với quy hoạch, định hướng phát triển của tỉnh Yên Bái là "Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc", phù hợp với chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh và góp phần thực hiện cam kết của Chính phủ đưa phát thải ròng Việt Nam về mức 0 vào năm 2050. Thu hút vận động viện trợ 4 dự án sử dụng vốn ODA, vốn vay ưu đãi các nhà tài trợ nước ngoài với tổng mức đầu tư là 208 triệu USD, tương đương 4.972 tỷ đồng; phê duyệt, tiếp nhận mới 22 dự án, phi dự án viện trợ PCPNN (tăng 03 dự án so với cùng kỳ năm 2023).
Tổng vốn cam kết tài trợ của các chương trình, dự án được phê duyệt, tiếp nhận mới là hơn 8.000.000 USD tăng 3,72% so với cùng kỳ năm 2023. Tiếp nhận 28 khoản viện trợ với giá trị trên 140 tỷ đồng do các tổ chức quốc tế và tổ chức phi chính phủ nước ngoài nhằm hỗ trợ khẩn cấp và khắc phục hậu quả của cơn bão Yagi trên địa bàn tỉnh.
Công tác ngoại giao văn hóa và thông tin đối ngoại đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc quảng bá, đưa hình ảnh về mảnh đất, con người Yên Bái "Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập” đến du khách trong và ngoài nước. Đã đón phục vụ hơn 2 triệu lượt khách (vượt 33,7% kế hoạch; tăng 8,8% so với cùng kỳ); khách quốc tế ước đạt 288.800 lượt (đạt 96,2% kế hoạch, tăng 91,2 % so với cùng kỳ năm 2023); doanh thu ước đạt gần 1.922 tỷ đồng.
Tỉnh đã chủ động triển khai các hoạt động để tuyên truyền, quảng bá giá trị Nghệ thuật Xòe Thái đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa với Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... nhân dịp các ngày lễ lớn và thiết lập quan hệ ngoại giao với các nước.
Cùng với đó, Yên Bái đã triển khai kịp thời, hiệu quả công tác lãnh sự và công tác người Việt Nam ở nước ngoài; phối hợp chặt chẽ với Cục Lãnh sự - Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam thực hiện tốt công tác lãnh sự, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người Yên Bái đang học tập và làm việc ở nước ngoài.
Công tác đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài đã được quan tâm, triển khai có hiệu quả. Thực hiện Chỉ thị số 20-CT/TW ngày 12/12/2022 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong tình hình mới, ngày 11/7/2024, HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 45/2024/NQ-HĐND về việc quy định một số chính sách hỗ trợ đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài và học sinh, sinh viên tham gia chương trình hợp tác đào tạo giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn tỉnh với các trường cao đẳng, đại học nước ngoài giai đoạn 2024 - 2026 trên địa bàn tỉnh Yên Bái; UBND tỉnh đã ban hành Đề án đưa lao động tỉnh Yên Bái đi làm việc ở nước ngoài giai đoạn 2024-2030 với mục tiêu đưa 10.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài và học sinh sinh viên tham gia chương trình hợp tác đào tạo (bình quân trên 1.400 người/năm), trong đó giai đoạn 2024 - 2026 là 3.000 người; giai đoạn 2027 - 2030 là 7.000 người.
Theo đó, năm 2024, toàn tỉnh đã đưa 647 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng gồm các thị trường: Hàn Quốc 96 người, Nhật Bản 260 người, Đài Loan 172 người, thị trường khác (Qatar, Trung Đông, Nga, Đức, Romania, Thái Lan) 119 người… Công tác đưa lao động đi làm việc tại nước ngoài không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân người lao động mà còn đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Với nguồn thu nhập ổn định từ nước ngoài, nhiều gia đình thoát nghèo, nâng cao chất lượng sống và đóng góp tích cực vào các hoạt động cộng đồng. Đồng thời, nguồn kiều hối từ lao động nước ngoài cũng trở thành động lực quan trọng giúp thúc đẩy đầu tư và tiêu dùng tại địa phương.
Với việc triển khai đồng bộ, hiệu quả, những kết quả và dấu ấn nổi bật của công tác đối ngoại năm 2024 đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy lựa chọn là 1 trong 10 sự kiện và thành tựu nổi bật của tỉnh Yên Bái trong năm; góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh của tỉnh, đóng góp tích cực vào những kết quả chung trong công tác đối ngoại của đất nước; cho thấy một Yên Bái thực sự cầu thị, năng động, đổi mới, sáng tạo với khát vọng không ngừng vươn lên mạnh mẽ để bắt kịp xu thế trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước, của dân tộc, của một Việt Nam thịnh vượng!
Trần Huy Tuấn - Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái