Độc đáo tục lệ nấu nước tắm Bà

Chiều tối hôm trước (22/4 âm lịch), mọi người tề tựu về Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam (TP. Châu Đốc) để làm Lễ phục hiện rước tượng Bà. Xong xuôi công việc thì trời đã về khuya. Nghỉ ngơi không bao lâu, sáng sớm hôm nay, mọi người lại tiếp tục công việc đặc biệt quan trọng trong cao điểm Vía Bà: Lễ mộc dục (nghi lễ tắm thần). Hoa tươi được đưa đến miếu Bà nhiều đến mức, hương hoa ngạt ngào cả khu vực.

Mang tâm thế phụng sự cho vị Thánh Mẫu nổi tiếng linh thiêng, nên niềm vui hiện rõ trên gương mặt từng người. Theo thời gian, việc nấu nước tắm Bà ngày càng “chuyên nghiệp”, thể hiện rõ nhất trong trang phục.

Mấy chục chị em phụ nữ quây quần lặt từng cánh hoa, đảm bảo không sót lại cành lá, nâng niu từng chút để hoa vẹn tươi. Tục lệ truyền thống được gìn giữ đến nay, nước tắm Bà được chiết xuất từ 9 loại hoa tươi, sặc sỡ, thơm ngát, nhưng cũng rất phổ biến xung quanh.

Lài, hồng (trắng, vàng, đỏ…), lay-ơn, phượng, sen, điệp, cúc… nơi đâu cũng có, ai cũng có thể tìm thấy, dễ dàng huy động số lượng lớn mang đến phục vụ việc nấu nước.

Nước tắm Bà được nấu trong các nồi đồng nặng trĩu. Mẻ nước đầu tiên bao giờ cũng lâu nhất (gần 2 giờ đồng hồ), vì phải trừ hao thời gian nồi nóng lên.

Mọi người chỉ sử dụng nước khoáng hoặc nước đóng bình để nấu, kèm theo những thỏi trầm thượng hạng. Khi nước trong nồi thật sôi, từng loại hoa được bỏ vào, khuấy nhẹ nhàng đều tay.

Khi quy trình nấu nướng hoàn thành, mọi màu sắc của 9 loài hoa được hòa quyện thành màu đỏ chủ đạo. Đây là dấu hiệu để mọi người biết, mẻ nước đã xong, chuyển qua công đoạn khác.

9 loài hoa được nấu trong 9 nồi, chắt lọc vào 9 thùng phủ vải đỏ, để nguội. Khuya nay, nước sẽ được mang ra, hòa thêm nước hoa và một số công đoạn khác, trở thành loại nước đặc trưng, dùng riêng cho Lễ tắm Bà (duy nhất 1 lần/năm).

GIA KHÁNH - THANH HÙNG