Độc đáo lễ cúng ma bản linh thiêng của người Khơ Mú, tỉnh Sơn La

Tại Làng Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây) ngày 13/4 vừa qua, đồng bào Khơ Mú đến từ huyện sông Mã, tỉnh Sơn La đã tái hiện Lễ Xên cung phục vụ du khách Thủ đô.

Người Khơ Mú (tỉnh Sơn La) mang nghi lễ cúng ma bản về Thủ đô, tái hiện nét văn hóa tâm linh độc đáo để cầu cho mùa màng bội thu, bản làng bình yên và gìn giữ truyền thống giữa lòng phố thị.

Lễ Xên cung có từ xưa, đã tồn tại trong tâm thức người Khơ Mú và được lưu truyền từ thế hệ này qua thế hệ khác.

Chia sẻ với phóng viên, ông Mòng Văn Chơ là người dân tộc Khơ Mú, sinh sống tại huyện Sông Mã (tỉnh Sơn La) cho biết, lễ cúng bản diễn ra với mục đích cầu mong các vị thần linh, trời đất phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi, con người khỏe mạnh, cầu cho bản mường ấm no, nhà nhà hạnh phúc.

Đồng thời, qua nghi lễ thể hiện được tinh thần lạc quan của con người, niềm tin vào cuộc sống, niềm tin vào thiên nhiên, đồng thời đề cao giá trị nhân văn và tính cố kết cộng đồng, bản mường.

Những điệu múa truyền thống của đồng bào dân tộc người Khơ Mú, tỉnh Sơn La.

Được biết, cúng ma bản là một nghi lễ linh thiêng của đồng bào, không chỉ là dịp thể hiện đạo lý uống nước nguồn, đề cao nét đẹp trong cuộc sống, mỗi gia đình và toàn thôn bản mà còn cầu mong các vị thần linh, trời đất phù hộ cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi, con người khỏe mạnh, cầu cho bản mường ấm no, nhà nhà hạnh phúc.

Lễ cúng ma bản thường được chọn một ngày tốt, cũng là ngày truyền thống của bản để tổ chức lễ từ năm này sang năm khác. Tùy từng bản, từng dòng họ của người có công lập bản mà chọn ngày.

Trong nghi lễ cũng bản, lễ vật gồm có lợn đen, gà trống, vịt, rượu cần, hương, tiền vàng, vải, trang sức…

Sau khi sắp lễ xong, già làng hoặc thầy cúng đại diện cho dân bản làm lễ trước bàn thờ thần linh, đọc lời khấn xin tổ tiên phù hộ mưa thuận gió hòa, bản làng yên vui. Mùi hương, khói nghi ngút tạo nên không khí linh thiêng giữa núi rừng.

Sau phần lễ là phần hội, mọi người cùng nhau múa hát, uống rượu cần, đánh chiêng, nhảy sạp và chơi các trò chơi dân gian. Tiếng cười rộn ràng vang vọng cả núi rừng. Lễ cúng bản không chỉ là sinh hoạt tín ngưỡng mà còn là dịp để người Khơ Mú giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống dân tộc, tinh thần đoàn kết và lòng biết ơn với thiên nhiên.

Trung Nguyễn