Doanh nhân nghĩ lớn và làm khác

Cách đây gần một năm, người em thân thiết, đồng nghiệp của tôi quyết định bỏ nghề sau 10 năm theo đuổi con chữ. Dường như không đủ can đảm để nói trực tiếp với tôi, đêm hôm ấy em nhắn tin cụt lủn: “Em nghỉ việc chuyển sang làm doanh nghiệp anh ạ!”. Quá bất ngờ nhưng tôi cũng chỉ nhắn tin lại theo kiểu nước đôi: “cân nhắc cho kỹ”.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm gặp mặt các doanh nhân tiêu biểu nhân kỷ niệm 20 năm ngày doanh nhân Việt Nam. Ảnh: TTXVN

Nói vậy nhưng trong thâm tâm, tôi rất ủng hộ em, dù con đường phía trước đầy gian nan thử thách. Thành công và rủi ro chỉ cách nhau một bước chân. Doanh nhân chưa bao giờ là con đường bằng phẳng cho bất kỳ ai muốn chinh phục, có khát vọng làm giàu.

Nhiều năm làm việc cùng nhau, tôi nhận thấy em có tố chất để có thể làm chủ doanh nghiệp. Được đào tạo bài bản về quản trị kinh doanh, sống phóng khoáng, quan hệ rộng, nghĩ lớn và có một chút “liều”. Nếu không quyết định làm một cái gì đó lớn ở tuổi ngoài ba mươi sẽ uổng phí.

Giờ thì em đã khởi nghiệp được nửa năm. Công trình đầu tiên em và cộng sự quyết tâm làm thật đẹp, thật chất lượng, thậm chí còn đòi hỏi yêu cầu kỹ, mỹ thuật hơn cả thiết kế đã phê duyệt.

“Lời lãi chưa tính đến dù vốn vay ngân hàng là chính nhưng uy tín, thương hiệu với xã hội khi bắt đầu khởi nghiệp còn quan trọng hơn”, em nói và khẳng định sẽ không bao giờ làm ăn theo lối chộp giật, qua quýt, chỉ thấy lợi trước mắt.

Mười lăm năm trước, bạn tôi đang có công việc ổn định, nhiều cơ hội thăng tiến tại một cơ quan nhà nước bỗng đột ngột quyết định bỏ ra ngoài kinh doanh. Nói là “đột ngột” là mọi người nghĩ vậy, còn để đi đến quyết định quan trọng, có tính bước ngoặt trên, bạn đã phải trăn trở, suy nghĩ rất kỹ. Khi được hỏi ý kiến, tôi là người đầu tiên phản đối, bởi thời điểm đó, cơ hội để bạn phát triển sự nghiệp tại cơ quan rất sáng. Chưa kể, bạn tôi vẫn đang “chân trong chân ngoài” khá tốt. Khuyên can không được, tôi đành phải đến dự lễ ra mắt công ty với tâm trạng có đôi chút lo âu.

Mười lăm năm qua, chứng kiến bạn trải qua nhiều thăng trầm, nhiều lần phải tái cơ cấu doanh nghiệp, một số lĩnh vực phải rời bỏ thị trường… nhưng chưa bao giờ bạn than vãn hay chùn bước.

Ở Việt Nam, nhất là ở các tỉnh Miền Trung và Miền Bắc, đa số các gia đình đều muốn con cái có cuộc sống ổn định. Nghĩa là học ra trường, tìm kiếm một chỗ làm để có lương, có thu nhập ổn định rồi dựng vợ gả chồng. Tư duy làm “nhà nước” đã ăn sâu vào tiềm thức của nhiều người khiến cho khát vọng khởi nghiệp, tư tưởng “làm ăn lớn” có lúc bị thui chột. Họ không muốn con cái bước vào con đường doanh nhân đầy rủi ro, nhất là những gia đình được cho là nề nếp, gia giáo. Trước đây, có không ít người trẻ ra trường vì không xin được việc làm “ổn định” trong các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước nên mới quyết định khởi nghiệp bằng con đường doanh nhân.

Đúng là thành công và rủi ro thất bại chỉ cách một bước chân với những người dám mạo hiểm. Kinh doanh là công việc không dành cho những người thiếu bản lĩnh, ý chí và tài năng.

Sếp cũ của tôi lúc khởi nghiệp không có gì ngoài ý chí. Ông nói mỗi lần đi qua con phố sầm uất nhất tỉnh luôn đặt ra câu hỏi: tại sao cũng là con người mà có người giàu thế, giỏi thế, trong khi mình chỉ chờ đến tháng lĩnh lương? Nghĩ là làm, ông quyết định nghỉ hưu sớm và dấn thân vào thương trường. Khó khăn bủa vây tứ phía, từ vốn, kinh nghiệm đến rào cản cơ chế nhưng với ông tất cả chỉ là thử thách.

Khi còn làm giúp việc cho ông, có những thứ tôi không hiểu vì sao ông lại quyết định đầu tư, bởi đó là lịch vực khó, thương vụ mạo hiểm, ít người dám làm. Nhưng với tầm nhìn xa, khác biệt, ông đã quyết định làm và làm đến nơi đến chốn với tinh thần: “chỉ bàn làm không bàn lùi”. Có những việc không hẳn đã thành công nhưng lúc nào trong ông cũng vững tin rằng, nếu không đi thì không thể thấy đường. Nếu đường dễ đi thì nhiều người đã đặt chân đến. Mình chọn lối đi khó, đi lâu hơn nhưng nếu bền bỉ, kiên trì, nắm bắt thời cơ tốt, ra quyết định đúng hướng, thành công sẽ lớn hơn.

Quả thực, nếu chỉ mơ có cuộc sống ổn định, không ai dại gì dấn thân vào thương trường. Và nếu con đường doanh nhân bằng phẳng, hẳn nhiều người sẽ đi. Nghĩ lớn, làm khác, dám làm không chỉ để làm giàu cho mình mà còn để phụng sự xã hội, ấy mới là đích đến của những doanh nhân chân chính.

Năm nay, ngày doanh nhân Việt Nam có vẻ sôi động hơn thường lệ. Nhiều điểm kinh doanh hoa và quà tặng doanh nhân đã “cháy hàng”. Đó là tín hiệu vui để cổ vũ cho tinh thần khởi nghiệp và những giá trị mà đội ngũ doanh nhân tạo ra cho xã hội.

Quang Duy