Doanh nghiệp tư nhân 'thắp xanh' kinh tế rừng Bắc Kạn
Những năm gần đây, các doanh nghiệp tư nhân đóng vai trò ngày càng quan trọng trong phát triển kinh tế rừng – lĩnh vực được xác định là thế mạnh mũi nhọn của tỉnh miền núi Bắc Kạn, từng bước thay thế vai trò của các nông, lâm trường và các doanh nghiệp vốn Nhà nước trong trồng và chế biến lâm sản.
Năm 2024, Công ty TNHH Kẻ Gỗ tại Bắc Kạn là doanh nghiệp đầu tiên trên địa bàn liên kết với người dân triển khai xây dựng hồ sơ quản lý rừng bền vững và cấp chứng chỉ FSC tại các xã Yên Mỹ, Bình Trung và Đại Sảo, huyện Chợ Đồn. Dự kiến đến năm 2025, quy mô chứng chỉ đạt khoảng 3.000 ha và mục tiêu đến năm 2030 của Bắc Kạn là có 40.000 ha rừng được cấp chứng chỉ FSC.
Đây được xem là “giấy thông hành” giúp sản phẩm gỗ của Bắc Kạn có thể đến được các thị trường châu Âu, Bắc Mỹ.
Ông Trịnh Đức Kiên, Phó Giám đốc Công ty TNHH Kẻ Gỗ tại Bắc Kạn cho biết, mục tiêu của doanh nghiệp không chỉ là đáp ứng yêu cầu thị trường mà còn nâng cao giá trị lâm sản ngay tại địa phương, góp phần đem lại lợi ích cho người dân.

Khu công nghiệp Thanh Bình, huyện Chợ Mới, nơi tập trung hầu hết các doanh nghiệp sản xuất, chế biến gỗ xuất khẩu của tỉnh Bắc Kạn
Theo ông Kiên: "Doanh nghiệp chúng tôi sản xuất gỗ tại Bắc Kạn, sản phẩm xuất đi các nước châu Âu, Mỹ thì họ có yêu cầu gỗ có chứng nhận hợp pháp, khai thác bền vững. Nhưng đó chỉ là một trong hai mục tiêu thôi, bởi trước giờ công ty vẫn có thể mua gỗ từ các tỉnh khác, họ có chứng nhận rồi, nhưng chúng tôi với cái tâm của người sản xuất kinh doanh tại tỉnh Bắc Kạn luôn mong muốn cây gỗ ở đây có giá trị cao hơn, nếu mua được tại Bắc Kạn thì người dân ở đây sẽ được hưởng và chính quyền địa phương có lợi. Nên là mục tiêu của chúng tôi là tại Bắc Kạn này và có thể nâng cao giá trị lâm sản tại địa phương...".
Hiện Bắc Kạn có hơn 100.000 ha rừng trồng, phần lớn do người dân quản lý. Trước đây, rừng chủ yếu do các lâm trường và doanh nghiệp nhà nước quản lý nhưng hiệu quả hạn chế. Điển hình như Công ty CP Sahabak được giao nhiều ưu đãi và diện tích lớn nhưng hoạt động không hiệu quả, phải dừng sản xuất, để lại nhiều khoản nợ lớn.
Trái lại, các doanh nghiệp tư nhân đang có bước phát triển mạnh mẽ. Đến đầu năm 2025, Bắc Kạn có 234 đơn vị chế biến lâm sản, trong đó có 36 doanh nghiệp và HTX. Tỉnh đã thu hút doanh nghiệp đầu tư thông qua nhiều chính sách ưu đãi, hỗ trợ vùng nguyên liệu và khuyến khích liên kết với người dân.

Với sự tiên phong của các doanh nghiệp tư nhân, Bắc Kạn đã có nhiều sản phẩm từ gỗ xuất khẩu sang các nước như Nhật Bản, Mỹ và Châu Âu...
Ông Phạm Ngọc Tuệ, Phó Giám đốc Công ty TNHH Hữu Thành, doanh nghiệp được giao thực hiện dự án trồng rừng trên diện tích thu hồi từ Công ty CP Sahabak chia sẻ: "Trong quá trình tiếp xúc dự án, xúc tiến đầu tư chúng tôi cũng được sự hỗ trợ của các sở, ngành và UBND tỉnh cũng tạo điều kiện cho nhà đầu tư để tiếp cận với dự án này. Với định hướng chung phát triển của tỉnh Bắc Kạn và đặc biệt với vùng chợ Mới thì chúng tôi đánh giá cao tiềm năng về trồng rừng, đặc biệt rừng sản xuất này thì tôi thấy rất tiềm năng tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp khu vực chợ Mới.
Ở đây nhà máy chế biến gỗ phát triển tốt và số lượng lớn, chắc chắn sẽ rất cần cho nguyên liệu cho các nhà máy. Chúng tôi là doanh nghiệp tư nhân thì đó là đồng tiền của chúng tôi bỏ ra, vì vậy sẽ phải hết sức nỗ lực và làm sao cho thật hiệu quả, phát triển dự án này thật tốt..".
Không chỉ giải quyết đầu ra cho gỗ rừng trồng, các doanh nghiệp còn tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động địa phương. Ngoài ra, Bắc Kạn hiện đang mở rộng khu công nghiệp Thanh Bình, đầu tư cụm công nghiệp tại các huyện, tập trung vào chế biến lâm sản.

Bắc Kạn hiện có hơn 10.000ha rừng trồng với sản lượng khai thác trên 300.000m3/năm
Ông Vi Văn Nhất, Công ty Cổ phần ONSEN FUJI Bắc Kạn, đơn vị tư nhân đầu tiên tham gia đầu tư hạ tầng cụm công nghiệp Quảng Chu, huyện Chợ Mới cho biết, dù cụm công nghiệp đang trong giai đoạn triển khai, nhưng đã có khoảng 10 doanh nghiệp, trong đó có doanh nghiệp ở lĩnh vực chế biến lâm sản đăng ký đầu tư.
"Dự án này thì từ lúc triển khai thực hiện dự án luôn được quan tâm của các cấp chính quyền địa phương từ tỉnh, huyện, xã, có vướng mắc gì về cơ chế chính sách sẽ được tạo điều kiện để giải quyết sớm, nhất là về các thủ tục hành chính. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng được ưu đãi những năm đầu sẽ được miễn tiền thuê đất. Đối với Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, công ty cũng rất vui mừng, đây là cơ hội cho các doanh nghiệp cũng tạo "cú huých" về thể chế, tạo bước tiến đột phá trong kinh tế tư nhân, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp từ cấp tỉnh đến cơ sở..." - ông Nhất thông tin thêm.
Năm 2021, tỉnh Bắc Kạn đã có Nghị quyết về phát triển nông, lâm nghiệp theo hướng hàng hóa, chuỗi giá trị và xây dựng nông thôn mới. Mục tiêu đến năm 2025, 90% sản phẩm gỗ sẽ được chế biến tại địa phương. Bên cạnh đó, Bắc Kạn cũng đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi về đất đai, thuế cũng như cam kết môi trường đầu tư nhằm thu hút doanh nghiệp.

Cụm công nghiệp Quảng Chu (huyện Chợ Mới), dự án hạ tầng công nghiệp đầu tiên do doanh nghiệp tư nhân đầu tư tại Bắc Kạn đang dần hoàn thiện
Ông Nông Quang Nhất, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Kạn khẳng định: "Tỉnh đã có phân vùng, quy hoạch cụ thể. Vùng nào, khu nào để tập trung phát triển những loại cây gỗ lớn và khu vực nào cần xây dựng các khu công nghiệp, phát triển điện sinh khối hoặc từ các nguyên liệu rừng trồng... để tới này làm sao thu hút được thêm từ các doanh nghiệp hoặc các đơn vị về khai thác, chế biến, chế biến sâu cùng với các doanh nghiệp trong địa bàn tỉnh làm sao tận dụng khai thác, tăng thu nhập cho người trồng rừng.
Và tỉnh với những nội dung nào có thể hỗ trợ hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị đầu tư theo quy định sẽ hỗ trợ tối đa và điều này tỉnh Bắc Kạn cũng đã có những chính sách hết sức cụ thể, rõ ràng...".
Doanh nghiệp tư nhân đang được xác định là động lực then chốt để phát triển kinh tế rừng bền vững tại Bắc Kạn, góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng, nâng cao hiệu quả, chất lượng và năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực lâm nghiệp.