Doanh nghiệp tư nhân đề xuất đầu tư mở rộng đường cao tốc bắc-nam theo phương thức PPP

Tập đoàn Đèo Cả đã đề xuất Thủ tướng Chính phủ dự kiến cùng các doanh nghiệp trong nước hợp lực triển khai mở rộng các đoạn tuyến cao tốc bắc-nam phía đông theo phương thức đối tác công-tư (PPP).

Thời gian qua, Chính phủ đã quyết liệt triển khai đầu tư dự án đường cao tốc bắc-nam phía đông nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh-quốc phòng, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, các vùng kinh tế trọng điểm.

Trong đó, đã thực hiện phân kỳ đầu tư khoảng 1.375km với quy mô từ 2 đến 4 làn xe, bao gồm 654km (giai đoạn 2017-2020) đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, 721km (giai đoạn 2021-2025) đang được khẩn trương hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2025-2026.

Tuy nhiên, quá trình khai thác đã phát sinh một số bất cập do quy mô đường cao tốc 2 làn hoặc 4 làn hạn chế như: tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, ùn tắc, tai nạn giao thông, chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển kinh tế trong điều kiện dự báo lưu lượng giao thông có xu hướng tăng do thay đổi mục tiêu về tăng trưởng kinh tế trong điều kiện hiện nay Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đường bộ cao tốc được ban hành.

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo Bộ Xây dựng nghiên cứu dự án mở rộng các đoạn tuyến đường cao tốc bắc-nam phía đông.

Để giải quyết thực trạng trên, trong Thông báo kết luận số 229/TB-VPCP ngày 14/5/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo Bộ Xây dựng nghiên cứu dự án mở rộng các đoạn tuyến đường cao tốc bắc-nam phía đông, trong đó tính toán phương án nhượng quyền thu phí kết hợp nâng cấp, mở rộng tài sản theo quy hoạch và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, phấn đấu khởi công một số dự án thành phần trong tháng 12/2025.

Nghị quyết 68-NQ/TW tiếp tục lan tỏa đến các doanh nghiệp ngành giao thông, mới đây, Tập đoàn Đèo Cả đã có văn bản đề xuất Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nghiên cứu đầu tư triển khai mở rộng các đoạn tuyến đường cao tốc bắc-nam phía đông theo phương thức PPP.

Theo ông Nguyễn Quang Huy, Tổng Giám đốc Tập đoàn Đèo Cả, ngay từ khi các chính sách, pháp luật về mô hình PPP còn nhiều hạn chế và bất cập, Tập đoàn Đèo Cả đã chủ động, sáng tạo, hợp lực nhiều doanh nghiệp khác trong nước đưa ra giải pháp để đầu tư hạ tầng giao thông quan trọng của đất nước theo phương thức PPP, từng bước khẳng định vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực này với các dự án quy mô lớn trên toàn quốc, bảo đảm tiến độ, chất lượng bằng công nghệ, kỹ thuật hiện đại.

“Với tinh thần, trách nhiệm thực hiện Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, chúng tôi nhận thức rõ rằng doanh nghiệp không chỉ đứng đợi tháo gỡ xong các rào cản, hạn chế, định kiến mà phải đồng hành ngay từ đầu để góp phần tạo nên thành công của một chủ trương lớn và chưa có tiền lệ của Đảng, Nhà nước”, ông Nguyễn Quang Huy cho biết.

Nghị quyết đã làm rõ các vấn đề thực tiễn mà doanh nghiệp Việt Nam từng trải qua, đồng thời Nhà nước linh động có các chính sách đặt hàng, đấu thầu hạn chế hoặc chỉ định thầu và có chính sách ưu đãi khuyến khích khu vực kinh tế tư nhân tham gia cùng Nhà nước vào các lĩnh vực chiến lược…

Đặc biệt, việc thúc đẩy phương thức PPP trong đầu tư hạ tầng kinh tế, văn hóa-xã hội được xác định là hướng đi chủ đạo, với hiệu quả kinh tế-xã hội làm thước đo lựa chọn.

Thi công thảm bê tông nhựa trên tuyến cao tốc bắc-nam.

Văn bản của Tập đoàn Đèo Cả nêu, xét năng lực của các doanh nghiệp Việt Nam và Tập đoàn Đèo Cả trong quá trình thực hiện phát triển hệ thống hạ tầng đất nước, trên cơ sở Thông báo kết luận số 229 của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về tình hình triển khai nghiên cứu mở rộng các đoạn tuyến cao tốc bắc-nam phía đông, Tập đoàn Đèo Cả đề xuất Thủ tướng Chính phủ chủ trì tổ chức họp cùng các Bộ ngành liên quan để xem xét:

Thứ nhất, giao Tập đoàn Đèo Cả thống nhất với Bộ Xây dựng nghiên cứu chọn đoạn tuyến để đề xuất dự án mở rộng cao tốc bắc-nam phía đông giai đoạn I, đầu tư theo phương thức PPP trên nguyên tắc doanh nghiệp chủ động thu xếp tài chính (từ các nguồn vốn hợp pháp trong nước), không sử dụng vốn ngân sách Nhà nước, cân đối nguồn thu để hoàn vốn cho dự án và đóng góp cho ngân sách Nhà nước trong quá trình khai thác.

Thứ hai, giao Bộ Xây dựng chủ trì cùng Bộ Tài chính làm việc với Tập đoàn Đèo Cả xem xét chủ trương đầu tư công kết hợp với đầu tư PPP trong giai đoạn mở rộng tuyến cao tốc bắc-nam phía đông, Tập đoàn Đèo Cả chủ trì nghiên cứu lập đề xuất dự án kết nối các doanh nghiệp trong nước cùng hợp lực thực hiện.

Cũng trên cơ sở đề xuất dự án mở rộng tuyến cao tốc bắc-nam phía đông được phê duyệt, Tập đoàn Đèo Cả cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ định doanh nghiệp này thực hiện dự án bằng phương thức PPP theo chủ trương tại phần III, mục 6 của Nghị quyết 68-NQ/TW và các quy định tại Luật PPP, Luật Đường bộ.

Nhà đầu tư cam kết sử dụng vốn chủ sở hữu và huy động nguồn vốn trong nước để thực hiện dự án, đồng thời đóng góp cho ngân sách Nhà nước trên cơ sở tổ chức cân đối vốn đầu tư và kiểm đếm, kiểm toán lưu lượng doanh thu thực tế của các tuyến đường.

Để rút ngắn tiến độ thực hiện, phát huy hiệu quả đầu tư, Tập đoàn Đèo Cả đề xuất dự án được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù về công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; bãi đổ thải và khai thác khoáng sản làm vật liệu; người quyết định đầu tư được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư; chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác và tạm sử dụng rừng.

Thi công đào hầm đường bộ trên tuyến cao tốc bắc-nam.

Trong quá trình triển khai dự án, nhà đầu tư sẽ tiếp nhận toàn bộ công trình hiện hữu để quản lý khai thác, tổ chức thu phí để triển khai thi công mở rộng tuyến đường để bảo đảm giao thông an toàn, thông suốt liên tục. Việc đầu tư theo phương thức PPP sẽ giúp tiết kiệm NSNN trong bối cảnh ngân sách cần tập trung cho nhiều mục tiêu phát triển kinh tế khác, đồng thời bảo đảm việc quản lý khai thác tài sản nhà nước được hiệu quả.

“Phương thức đầu tư tương tự đã được áp dụng thành công tại dự án hầm đường bộ Hải Vân và hiện đang triển khai ở dự án mở rộng đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương-Mỹ Thuận”, ông Nguyễn Quang Huy chia sẻ.

Khi được chỉ định làm nhà đầu tư thực hiện dự án, Tập đoàn Đèo Cả đứng đầu Liên danh cam kết sẽ khẩn trương thực hiện các thủ tục để khởi công dự án nhằm chào mừng kỷ niệm 79 năm Ngày Toàn quốc kháng chiến (19/12/1946-19/12/2025) và chào mừng Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV.

TRANG LIÊN