Doanh nghiệp muốn giảm tiếp lãi suất

Kiến nghị giảm thêm lãi suất dài hạn, mở rộng vay tín chấp

Sau chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) liên quan đến giảm mặt bằng lãi suất, đến nay đã có 23 ngân hàng giảm lãi suất huy động. Điều này đã tạo dư địa giảm mặt bằng lãi suất cho vay cũng như triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi.

Doanh nghiệp khó vay vốn vì thiếu tài sản đảm bảo. Ảnh minh họa

Theo NHNN, hiện lãi suất cho vay bình quân đối với các khoản vay mới là 6,5%, giảm 0,4% so với cuối năm 2024. (lãi suất cho vay bình quân năm 2024 giảm 1,4%). Tuy nhiên, trong các hội nghị về đẩy mạnh tín dụng ngân hàng góp phần tăng trưởng kinh tế đang được NHNN triển khai tại nhiều địa phương, hầu hết các doanh nghiệp đều kiến nghị giảm lãi suất cho vay.

Giám đốc Công ty TNHH Kết cấu thép An Phú (tỉnh Bắc Ninh) Nguyễn Văn Chiển cho biết, công ty đang vay vốn ngắn hạn tại Vietcombank với lãi suất 6-6,5%/năm. “Chúng tôi muốn thời gian tới được vay vốn dài hạn với lãi suất thấp hơn để doanh nghiệp có động lực đầu tư dài hạn, mở rộng mặt bằng sản xuất - kinh doanh” - ông Chiển đề nghị.

Tổng Giám đốc Công ty CP Cảng quốc tế Nam Vân Phong Huỳnh Vĩnh Phước kiến nghị, các ngân hàng thương mại nên ổn định lãi suất cho vay, có chính sách tốt hơn đối với các khoản vay mới.

Cùng với giảm lãi suất, doanh nghiệp cũng kiến nghị ngân hàng xem xét gia hạn nợ đối với một số đơn vị gặp khó khăn để có cơ hội phục hồi. Một số khác lại kiến nghị tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp, vì rào cản tài sản đảm bảo.

Tổng Giám đốc Công ty CP Xuất nhập khẩu Bắc Giang Ngô Văn Khánh cho biết, việc vay vốn đã thuận lợi hơn trước, song khó khăn vẫn còn. Cụ thể, ngân hàng luôn đòi hỏi tài sản thế chấp dù công ty đã có bề dày lịch sử, doanh số xuất khẩu lên tới 50 triệu USD, song vẫn khó vay tín chấp.

Tương tự, Phó Tổng Giám đốc Công ty Giấy và Bao bì Phú Giang (Bắc Ninh) Lương Quốc Toản cho hay, hiện các ngân hàng chỉ ưu tiên nhận tài sản thế chấp là bất động sản. Nhiều doanh nghiệp thiếu tài sản thế chấp bất động sản gặp khó khăn khi đề xuất tăng hạn mức tín dụng. Do đó, ông Toản kiến nghị, ngân hàng áp dụng tỷ lệ tối thiểu là bất động sản, tăng tỷ lệ nhận tài sản thế chấp là máy móc thiết bị, hàng tồn kho…

Trong khi đó, Chủ tịch Công ty TNHH sản xuất, thương mại, dịch vụ Ba Tường Nguyễn Minh Tâm cho biết, lĩnh vực nông nghiệp xanh là vấn đề được người dân quan tâm nên kiến nghị các ngân hàng, cơ quan tín dụng có cơ chế đặc thù, chính sách cho lĩnh vực này. Đồng thời kiến nghị các ngân hàng phải có nhiều gói ưu đãi hơn về lãi suất để doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn dễ dàng.

Chủ tịch Tập đoàn Kim Nam Nguyễn Kim Hùng kiến nghị gói tín dụng với mức lãi suất tượng trưng “gần như là 0%” đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực khoa học công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo, nhất là khi chưa có ngân hàng nào thiết kế gói vay riêng cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo như cho vay đầu tư vào lĩnh vực AI, đầu tư nền tảng,...

Minh bạch tài chính, rút ngắn thời gian tiếp cận vốn

Phản hồi về kiến nghị giảm lãi suất của doanh nghiệp, Phó Vụ trưởng Vụ chính sách tiền tệ (NHNN) Nguyễn Linh Phương cho biết, cho vay tín chấp là do ngân hàng và khách hàng thỏa thuận sau khi xem xét lịch sử tín dụng của khách hàng, phương án vay vốn...

Ở góc độ cơ quan quản lý, từ năm 2024 NHNN tiếp tục giữ nguyên lãi suất điều hành, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận vốn với lãi suất hợp lý. Mặt khác, NHNN đã có nhiều giải pháp như giảm lãi suất trên thị trường tín phiếu, tăng kỳ hạn thị trường mở… để giúp các tổ chức tín dụng tiếp cận vốn, giảm lãi vay.

Về đề xuất giảm lãi suất hơn nữa cho doanh nghiệp vay trung dài hạn, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho hay, lãi suất của Việt Nam đang có phần đi ngược so với xu hướng chung của thế giới. Trong khi thế giới tăng lãi suất thì chúng ta đang hạ lãi suất.

Tuy nhiên, đến nay chính sách hạ lãi suất của Việt Nam đang cho thấy sự hiệu quả và vẫn đảm bảo được mục tiêu chính sách tiền tệ. Thời điểm hiện tại, mặt bằng lãi suất tương đối hài hòa bởi lãi suất còn liên quan đến câu chuyện tỷ giá và nhiều vấn đề khác. “NHNN cũng yêu cầu ngân hàng tiết giảm chi phí hoạt động để giảm lãi suất cho vay”- Phó Thống đốc Đào Minh Tú thông tin

Đồng tình với kiến nghị về gói tín dụng lãi suất siêu ưu đãi cho các doanh nghiệp KHCN, đổi mới sáng tạo, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, bản thân các ngân hàng cũng phải có định hướng và phải quyết liệt, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh.

Theo Phó Thống đốc, lãi suất cho vay các lĩnh vực ưu tiên vẫn đang được các ngân hàng thực hiện. Tuy nhiên, ở góc độ ngân hàng thương mại, không ngân hàng nào có thể cho vay được với lãi suất gần như 0%/năm. Do vậy, cần phải có bàn tay của Nhà nước, có cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Đại diện một số ngân hàng (như Vietinbank, Agribank, Techcombank, Vietcombank…) cho biết, họ cũng là doanh nghiệp, cũng phải “thủ thế” cho mình bằng cách giảm bớt những khoản vay rủi ro cao, tùy theo khẩu vị rủi ro của từng nhà băng. Trong năm nay, tốc độ tăng trưởng tín dụng có thể lên đến 16% đi cùng mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8%. Bối cảnh này tạo áp lực lớn hơn cho các ngân hàng vừa phải tăng tốc đẩy vốn, vừa phải kiểm soát nợ xấu. Các ngân hàng đều khẳng định cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ số trong xét duyệt hồ sơ vay để rút ngắn thời gian tiếp cận vốn, đồng thời đề nghị các doanh nghiệp phải minh bạch tài chính. Doanh nghiệp muốn được vay tín chấp thì không còn cách nào khác là phải đạt được sự tín nhiệm của ngân hàng. Về lâu dài, để ngân hàng yên tâm cho vay tín chấp, cần có nhiều giải pháp hỗ trợ về chính sách, đặc biệt là huy động sự vào cuộc của quỹ bảo lãnh tín dụng doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Dưới góc nhìn của giới chuyên gia, đánh giá mức lãi suất cho vay hiện tại khá hấp dẫn, nhưng người vay cần cân nhắc kỹ về các điều khoản sau giai đoạn ưu đãi, nhất là lãi suất thả nổi và các chi phí liên quan để tránh áp lực tài chính về sau. Đồng thời, các chuyên gia kinh tế cũng khuyến cáo ngân hàng thương mại cần công bố rõ ràng cơ chế tính lãi suất thả nổi cho các kỳ tiếp theo để người vay có thể đánh giá khả năng tài chính trong dài hạn.

Thảo Nguyên