Đoạn ghi âm gây chấn động chính trường Thái Lan, chính phủ nguy cơ sụp đổ

Các phe phái đối lập đã kêu gọi Thủ tướng Paetongtarn từ chức hoặc giải tán Quốc hội. Một số người bày tỏ lo ngại về nguy cơ diễn ra đảo chính quân sự.

Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra. Nguồn: khaosod english

Chính phủ liên minh do đảng Vì nước Thái (Pheu Thai) của Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra lãnh đạo đang bên bờ vực sụp đổ, đẩy quốc gia này vào một vòng bất ổn chính trị mới trong bối cảnh nền kinh tế đang trì trệ và đối mặt nhiều rủi ro do thuế quan của Mỹ.

Đảng tự hào Thái (Bhumjaithai), với 69 ghế trong Quốc hội - đối tác lớn nhất của đảng Vì nước Thái đã rút khỏi liên minh vào hôm 18/6 với lý do cuộc hội thoại gây ảnh hưởng tới chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, lợi ích quốc gia và quân đội Thái Lan. Đảng Tự hào Thái nắm giữ nhiều vị trí quan trọng trong Nội các Thái Lan, trong đó có vị trí Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Nội vụ của ông Anutin Charnvirakul, lãnh đạo đảng này.

Việc mất 69 đại biểu quốc hội của Bhumjaithai khiến bà Paetongtarn chỉ còn đủ số phiếu để giành được đa số trong quốc hội và một cuộc bầu cử khác nhiều khả năng sẽ diễn ra, chỉ hai năm sau cuộc bầu cử gần đây nhất vào tháng 5/2023.

Hai đảng khác trong liên minh là đảng Quốc gia Thái thống nhất và đảng Dân chủ, sẽ tổ chức các cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về tình hình vào cuối ngày hôm nay (19/6).

Nếu mất một trong hai đảng này, chính phủ do bà Paetongtarn dẫn đầu sẽ đổ vỡ và Thái Lan sẽ đứng trước một cuộc bầu cử mới hoặc các đảng phái khác sẽ nỗ lực để thành lập liên minh mới.

Chi tiết về vụ rò rỉ cuộc trò chuyện

Hôm 18/6, Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra, đã tổ chức họp báo để xác nhận rằng đoạn ghi âm bị rò rỉ là cuộc trò chuyện qua điện thoại giữa bà và ông Hun Sen, Chủ tịch Thượng viện Campuchia, diễn ra vào ngày 15/6, với sự có mặt của một phiên dịch viên. Cuộc trò chuyện dài 17 phút 6 giây.

Ban đầu, một đoạn hội thoại dài hơn 9 phút đã bị rò rỉ, nhưng sau đó ông Hun Sen đã công bố toàn bộ cuộc trò chuyện, đồng thời xác nhận chia sẻ bản ghi âm với khoảng 80 quan chức cấp cao của Campuchia. Ông nói rằng cuộc trò chuyện đã được ghi âm để bảo đảm tính minh bạch, ngăn chặn việc bóp méo sự thật và để sử dụng trong nội bộ Campuchia. Chỉ vài giờ sau đó, Thủ tướng Thái Lan đã cáo buộc ông Hun Sen “thiếu chuyên nghiệp” và tiến hành các hoạt động chính trị thông qua Facebook.

Trong cuộc trò chuyện, bà Paetongtarn Shinawatra đã gây tranh cãi khi gọi ông Hun Sen là “bác” và xưng hô là “cháu”. Bà gọi Tư lệnh Quân khu 2 Thái Lan là “đối lập” và đề nghị ông Hun Sen bỏ qua những phát ngôn và hành động của vị tướng này sau vụ đụng độ biên giới ngày 28/5. Thủ tướng Thái Lan cũng nói với ông Hun Sen rằng hãy thông báo cho bà về các yêu cầu để giải quyết.

Áp lực đối với thủ tướng Thái Lan

Thủ tướng Paetongtarn thừa nhận về đoạn ghi âm, gọi đó là cuộc trò chuyện riêng tư, đồng thời cho rằng động thái của Campuchia là nỗ lực tạo ra sự chia rẽ giữa chính phủ và quân đội Thái Lan.

Bà Paetongtarn khẳng định không có vấn đề gì giữa chính phủ và quân đội, nhấn mạnh rằng bà luôn tham khảo ý kiến của giới lãnh đạo quân đội trước khi hành động. Theo bà, cuộc đối thoại mang tính chất ngoại giao, phi chính thức, không liên quan đến chính trị nội bộ và hoàn toàn không đối đầu với quân đội Thái Lan. Thủ tướng Thái Lan cho biết, bà sẽ không có thêm cuộc trò chuyện riêng tư nào như vậy nữa.

Lãnh đạo phe đối lập Nattapong Ruangpanyawut đã kêu gọi Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra giải tán Quốc hội để thể hiện trách nhiệm về việc xử lý sai lầm xung đột biên giới Thái Lan-Campuchia và ngăn chặn một cuộc đảo chính.

“Nếu thủ tướng không thể nhanh chóng khôi phục lòng tin của người dân Thái Lan, tôi kêu gọi bà hãy chịu trách nhiệm chính trị theo hệ thống dân chủ bằng cách giải tán quốc hội để trả lại quyền lực cho người dân và ngăn chặn những diễn biến không có lợi cho nền dân chủ của chúng ta”, ông Nattapong Ruangpanyawut nói.

Rạn nứt trong liên minh cầm quyền

Chính phủ Thái Lan đã đối mặt với những căng thẳng nội bộ trong bối cảnh có nhiều tin đồn về cải tổ nội các. Bà Paetongtarn, 38 tuổi, lên nắm quyền vào tháng 8/2024 với tư cách là người đứng đầu liên minh không mấy dễ chịu giữa đảng Vì nước Thái và một nhóm các đảng bảo thủ ủng hộ quân đội.

Căng thẳng gia tăng trong liên minh đã bùng phát thành cuộc đối đầu công khai trong tuần qua khi có một số báo cáo cho biết đảng Vì nước Thái cố gắng giành quyền kiểm soát bộ nội vụ từ tay đảng Tự hào Thái. Ngay sau khi đảng tự hào Thái rút khỏi liên minh, Phó Thủ tướng Anutin Charnvirakul đã từ chức bộ trưởng nội vụ và tuyên bố sẵn sàng trở thành phe đối lập. Trong cuộc phỏng vấn cuối cùng với tư cách là bộ trưởng nội vụ, ông Anutin cho biết ông đã làm việc trong bộ này gần hai năm với sự đoàn kết và thực hiện nghiêm túc các chính sách. Ông Anutin cho biết, trách nhiệm đã kết thúc và ông sẽ tiếp tục nhiệm vụ đại biểu quốc hội sau khi rời nhiệm sở.

Khi tách ra trở thành đảng đối lập, đảng Tự hào Thái sẽ phản đối Dự luật Giải trí và không ủng hộ ngân sách năm 2026.

Khi được hỏi về vụ rò rỉ cuộc trò chuyện giữa Thủ tướng Paetongtarn Shinawatra và Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen, ông Anutin cho biết các thành viên trong đảng Tự hào Thái không hài lòng về điều này, nhưng ông vẫn duy trì mối quan hệ tốt với thủ tướng. Theo ông Anutin, đây là thời điểm khó khăn đối với bà Paetongtarn, đồng thời nhấn mạnh: “Hiện tại, không có bất cứ thông tin nào tích cực. Khi đối mặt với những tình huống hỗn loạn, chúng tôi cần thời gian để lấy lại bình tĩnh và giải quyết các vấn đề”.

Hồng Anh/VOV.VN (biên dịch) Theo Khaosod English