Đô thị thông minh dần được định hình từ dữ liệu, công nghệ tại các địa phương

Tại Hội nghị tổng kết Đề án phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030 diễn ra ngày 13/8, đại diện một số địa phương đã trình bày tham luận, chia sẻ kinh nghiệm triển khai các mô hình đô thị thông minh.

Những kết quả bước đầu cho thấy sự chuyển biến mạnh mẽ trong tư duy quy hoạch, quản lý và phục vụ người dân, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội đã triển khai các sản phẩm công nghệ để phục vụ người dân.

Hà Nội: Xây dựng từ nền tảng số đến quy hoạch tích hợp

Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Luyện Văn Phương cho biết, Hà Nội là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, có điều kiện thuận lợi để tiếp cận nhanh các chủ trương, chính sách mới và triển khai thí điểm các mô hình công nghệ mới vào quản lý đô thị và phục phụ người dân.

Trong lĩnh vực hạ tầng số, thành phố đã xây dựng mạng WAN kết nối toàn bộ xã, phường và các sở, ngành; tỷ lệ hộ gia đình có mạng cáp quang đạt 93,15%, thuê bao di động băng rộng đạt 121% và 81,7% người dân sử dụng smartphone.

Thành phố bố trí kinh phí thuê dịch vụ Trung tâm Dữ liệu chính hiện đại trên nền tảng điện toán đám mây, phục vụ hệ thống thông tin hành chính và chuyên ngành.

Các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3 và 4; phần mềm một cửa điện tử 3 cấp; hệ thống họp trực tuyến; cùng cơ sở dữ liệu về doanh nghiệp, bảo hiểm, đất đai, giáo dục, y tế… đều được kết nối liên thông với hệ thống quốc gia.

Trong lĩnh vực quy hoạch, Hà Nội tích hợp yếu tố thông minh vào quy hoạch chung, ưu tiên xây dựng hệ thống thông tin quy hoạch trên nền GIS 3D và vận hành hệ thống quản lý đô thị thông minh.

Về hạ tầng kỹ thuật, thành phố triển khai các giải pháp thông minh hóa giao thông, cấp thoát nước, năng lượng, chiếu sáng, xử lý rác thải, quan trắc môi trường và an ninh đô thị với dữ liệu thời gian thực phục vụ điều hành linh hoạt.

Hà Nội cũng thúc đẩy phát triển trường học, bệnh viện, nhà máy, trang trại thông minh, khuyến khích mô hình kinh doanh mới và khởi nghiệp sáng tạo. Nguồn nhân lực công nghệ thông tin được chú trọng với gần 300 cán bộ chuyên trách và hơn 600 lớp đào tạo cho 20.000 lượt cán bộ. Thành phố hợp tác với các trường đại học, tập đoàn công nghệ để đào tạo chuyên sâu.

Về an toàn thông tin, Hà Nội triển khai hệ thống giám sát, phòng chống tấn công mạng, cấp hơn 13.400 chữ ký số, tổ chức diễn tập an ninh mạng và trang bị phần mềm bản quyền, tường lửa cho các đơn vị.

Thành phố cũng đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các tổ chức như Tổ chức Thành phố thông minh bền vững thế giới (WeGO), Tổ chức Công nghiệp Điện toán Châu Á - Châu Đại Dương (ASOCIO) và các tập đoàn công nghệ lớn như: Microsoft, Dell, Viettel, VNPT, FPT.

Đến năm 2030, Hà Nội phấn đấu trở thành đô thị thông minh, từng bước kết nối mạng lưới đô thị thông minh trong nước và quốc tế; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng Sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước.

Thông qua hệ thống phản ánh hiện trường và hệ thống giám sát camera gửi về, Trung tâm giám sát, điều hành đô thị thông minh TP Huế đã ghi nhận nhiều trường hợp vi phạm giao thông.

Huế: Lấy người dân làm trung tâm trong phát triển đô thị thông minh

Theo Phó giám đốc Sở Xây dựng TP Huế Trương Nguyễn Thiện Nhân, thành phố xác định quan điểm "lấy người dân làm trung tâm" trong phát triển đô thị thông minh, được thể hiện rõ qua các mục tiêu: nâng cao chất lượng sống, quản lý đô thị tinh gọn, tăng cường năng lực cạnh tranh, cải thiện dịch vụ công và đảm bảo an ninh trật tự.

Từ năm 2018, Huế đã đầu tư hơn 142 tỷ đồng cho các giải pháp đô thị thông minh. Xây dựng các kênh thông tin chính thống, minh bạch để người dân dễ dàng tiếp cận. Cụ thể, nền tảng Hue-S phát hành hơn 5.226 bản tin, thu hút hơn 5 triệu lượt truy cập; riêng năm 2024 có gần 1.000 bản tin và hơn 3.000 lượt góp ý từ người dân.

Cổng thông tin tương tác (https://tuongtac.hue.gov.vn) công khai thông tin dịch vụ công, quy hoạch và vi phạm, giúp kết nối chính quyền - người dân - doanh nghiệp. Hệ thống cảnh báo sớm thiên tai sử dụng dữ liệu thời gian thực qua Hue-S, SMS và truyền thanh.

Thành phố cũng tạo điều kiện để người dân tham gia ý kiến thông qua hệ thống phản ánh hiện trường. Hơn 107.000 phản ánh hiện trường đã được xử lý, liên quan đến giao thông, môi trường, chiếu sáng, cây xanh và dịch vụ công. Triển khai hệ thống giám sát giao thông bằng camera AI; hệ thống này đã ghi nhận hơn 51.000 vi phạm, xử phạt hơn 10 tỷ đồng.

Trung tâm Điều hành đô thị thông minh (IOC) Huế tích hợp dữ liệu từ camera, cảm biến, IoT và phân tích bằng AI để giám sát giao thông, an ninh, môi trường và thiên tai. Hệ thống đã hỗ trợ công an xử lý nhiều vụ án trọng điểm.

Về quy hoạch, Huế đã số hóa 133 đồ án xây dựng trên nền tảng GIS, cho phép tra cứu qua Hue-S và các cổng điện tử. Thành phố phối hợp với Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ và Ngân hàng Thế giới triển khai dự án chuyển đổi số ngành xây dựng, hướng tới quản trị đô thị thông minh bằng công cụ số.

Giai đoạn 2025 - 2030, Huế đặt mục tiêu hoàn thiện kiến trúc công nghệ, xây dựng mô hình điều hành trực tuyến bằng dữ liệu số, triển khai các kịch bản quản lý quy hoạch, giao thông, đất đai, du lịch, môi trường và kinh tế - xã hội. Thành phố ưu tiên ứng dụng AI và Big Data trong các lĩnh vực trọng điểm.

TP Đà Nẵng tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng số, xây dựng Trung tâm tính toán hiệu năng cao, Trung tâm dữ liệu quy mô khu vực.

Đà Nẵng: Thành phố thông minh hướng tới kết nối khu vực

Theo thông tin từ Sở Xây dựng Đà Nẵng, từ năm 2014, thành phố đã thí điểm các ứng dụng và dịch vụ thông minh trong giao thông, môi trường, y tế, giáo dục và an toàn thực phẩm. Năm 2018, UBND thành phố ban hành Kiến trúc tổng thể thành phố thông minh với 6 trụ cột và 16 lĩnh vực ưu tiên.

Thành phố đang chuyển đổi công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành từ truyền thống sang môi trường số dựa trên dữ liệu và công nghệ.

Trung tâm IOC thành phố đã kết nối hơn 300 thiết bị cảm biến IoT và gần 1.000 camera giám sát. Trung tâm IOC cung cấp 15 nhóm dịch vụ với 159 loại số liệu và 52 loại cảnh báo, hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý và phục vụ người dân.

Nhờ những nỗ lực này, Đà Nẵng đã giành nhiều giải thưởng quốc tế như ASOCIO Smart City năm 2019, Thành phố thông minh Việt Nam liên tiếp từ năm 2020 đến 2024 và Thành phố thông minh Seoul năm 2023.

Định hướng phát triển trong thời gian tới, TP Đà Nẵng tiếp tục đầu tư hoàn thiện hạ tầng số, xây dựng Trung tâm tính toán hiệu năng cao, Trung tâm dữ liệu quy mô khu vực, triển khai Internet vệ tinh cho vùng sâu vùng xa, phát triển mạng 5G/6G và IoT trong các khu công nghiệp.

Thí điểm mô hình Bản sao số để mô phỏng, dự báo và tối ưu hóa quy hoạch đô thị; phát triển kinh tế tầm thấp sử dụng UAV trong nông nghiệp, logistics và giám sát môi trường.

Đà Nẵng cũng sẽ đẩy mạnh thu hút nhà đầu tư chiến lược xây dựng cảng Liên Chiểu thành cảng thông minh và phát triển khu thương mại tự do thành khu thương mại xanh, bền vững, gắn kết với Trung tâm tài chính quốc tế.

Đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy hợp tác quốc tế và cơ chế hợp tác công - tư để huy động nguồn lực phát triển nhanh thành phố thông minh.

Tiến Hào