Định vị lại sứ mệnh của ngành Việt Nam học trong kỷ nguyên mới của dân tộc
Ba thập kỷ qua kể từ khi ngành Việt Nam học chính thức được định danh và đào tạo tại các trường đại học trong nước. Từ một ngành học mới mẻ, Việt Nam học đã dần khẳng định vị thế là một ngành khoa học liên ngành-khu vực học, hội tụ tri thức từ lịch sử, văn hóa, ngôn ngữ, xã hội, địa lý, giáo dục, đến du lịch, quan hệ quốc tế...

Hội thảo "Ngành Việt Nam học-30 năm kiến tạo giá trị và định hướng tương lai”.
Chiều 20/8, tại Đà Nẵng, đông đảo đại biểu đã tham dự Hội thảo khoa học Quốc gia với chủ đề "Ngành Việt Nam học-30 năm kiến tạo giá trị và định hướng tương lai”. Hội thảo được Đại học Duy Tân phối hợp cùng Trường Đại học Thủ Đô Hà Nội, Trường Đại học Đà Lạt; Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng đồng tổ chức.
Hội thảo là một sự kiện học thuật có ý nghĩa trọng đại đối với ngành Việt Nam học. Hội thảo được tổ chức không chỉ để nhìn lại hành trình kiến tạo giá trị 30 năm của ngành mà quan trọng hơn, để định vị lại sứ mệnh của Việt Nam học trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của một thời đại hội nhập toàn cầu, với nhiều biến động xã hội sâu sắc trong khu vực và đổi mới công nghệ mạnh mẽ trong và ngoài nước.
Tham dự hội thảo, các nhà khoa học, nhà quản lý, giảng viên và các thế hệ sinh viên đã thẳng thắn trao đổi, đối thoại và kiến tạo những ý tưởng đột phá, góp phần phát triển ngành Việt Nam học một cách bền vững và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu việc làm của xã hội trong tình hình mới.
Vượt qua giới hạn của một chuyên ngành hẹp, Việt Nam học trở thành một mô hình học thuật tích hợp, mang tính liên ngành sâu sắc. Sự phát triển này vừa tiếp thu lý thuyết nghiên cứu của các nhà khu vực học, quốc tế học phương Tây, vừa khẳng định và làm phong phú thêm bản sắc tri thức phương Đông, tạo nên một nền tảng vững chắc để nghiên cứu, quảng bá các giá trị và đặc trưng văn hóa của đất nước, con người Việt Nam với quốc tế; đóng vai trò then chốt trong nhiều khía cạnh quan trọng của đời sống xã hội đương đại cả nông thôn và thành thị.

Lễ tốt nghiệp của sinh viên ngành Việt Nam học tại một trường Đại học ở Việt Nam. (Ảnh: CTV)
Với 54 bài tham luận được gửi về, Kỷ yếu Hội thảo đã phác họa một bức tranh toàn cảnh, đa chiều về ngành Việt Nam học, được chia thành bốn phần chính gồm: Phần I (Việt Nam học - Nền tảng lý luận và sứ mệnh trong kỷ nguyên mới) trong đó Tiến sĩ Bùi Văn Tuấn, Đại học Thủ đô (Hà Nội) đã nêu ý kiến khẳng định Việt Nam học bắt đầu được hình thành từ các khoa học chuyên ngành về Việt Nam, trưởng thành trong môi trường nghiên cứu chuyên ngành rồi dần dần hướng tới liên ngành, khu vực học, có tính ứng dụng cao, với sứ mệnh phải “biến tri thức Việt Nam học thành động lực phát triển quốc gia”. Phần II (Đào tạo Việt Nam học - Thực tiễn và kinh nghiệm) với nhận định của Giáo sư, Tiến sĩ Trương Quang Hải về việc đào tạo ngành Việt Nam học phải đáp ứng được nhu cầu xã hội thông qua việc phát triển và cải tiến chương trình đào tạo. Phần III (Tiếp cận Việt Nam học từ văn hóa, lịch sử, ngôn ngữ) và Phần IV (Kiến tạo giá trị từ Việt Nam học trong phát triển kinh tế-xã hội) chứng minh tính ứng dụng thực tiễn của Việt Nam học, chuyển đổi tri thức hàn lâm thành các giải pháp thiết thực cho sự phát triển kinh tế-xã hội.

Các diễn giả, thành viên Ban tổ chức hội thảo. (Ảnh: CTV)
Trong khuôn khổ hội thảo, các phiên thảo luận sôi nổi, đầy trách nhiệm và trí tuệ, hội thảo đã thu hút được sự tham gia đầy nhiệt huyết với tình yêu Việt Nam học sâu sắc của các chuyên gia khoa học và các nhà quản lý thực tiễn, nhất là đóng góp của các cơ sở đào tạo, các cán bộ giảng dạy có nhiều kinh nghiệm nghiên cứu, đào tạo Việt Nam học. Thông qua các cách tiếp cận mới, làm phong phú hơn nhận thức về nghiên cứu, đào tạo ngành Việt Nam học sau 3 thập niên qua.
Các đại biểu nhất trí cao rằng, Việt Nam học không chỉ là một ngành học về quá khứ và hiện tại, mà còn là một ngành học của tương lai – nơi các giá trị truyền thống được kết nối với xu hướng hiện đại để tạo ra những giá trị mới.
Tổng kết hội thảo, Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Quang Ngọc nhấn mạnh, hội thảo tạo cơ hội để các học giả, các giảng viên, các nhà quản lý nhìn lại hành trình ba thập kỷ kiến tạo giá trị của ngành, từ đó định vị lại sứ mệnh của Việt Nam học trong kỷ nguyên mới của dân tộc, đổi mới công nghệ và những biến động xã hội sâu sắc, làm cơ sở cho phát triển ngành Việt Nam học của hôm nay và mai sau.

Ảnh: ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG.
Giáo sư, Tiến sĩ, Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Quang Ngọc cho biết thêm, trong quá trình chuẩn bị Hội thảo, Ban tổ chức đã nhận được hơn 60 báo cáo của gần 100 tác giả, đặc biệt dự kiến ban đầu đây là Hội thảo của bốn cơ sở đào tạo Việt Nam học nhưng với ý nghĩa, sức lan tỏa và sự đồng cảm rộng rãi, hội thảo đã thu hút thêm sự quan tâm của các chuyên gia, nhà chuyên môn từ gần 20 cơ sở đào tạo Việt Nam học trong cả nước như: Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh), các trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Đà Nẵng, Đại học Quy Nhơn, Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Sài Gòn, Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Đồng Tháp… Hội đồng chuyên môn đã lựa chọn kỹ lưỡng, trình trước hội thảo 54 báo cáo đạt chuẩn, đưa Nhà xuất bản Khoa học Xã hội Việt Nam biên tập và xuất bản với số lượng 200 cuốn khổ A4, bìa mềm, dày 1.000 trang.