Định Hòa bảo tồn, phát huy các giá trị của di tích

Một góc điện Thừa Hoa.

Đến với vùng đất Định Hòa, du khách không thể bỏ qua điện Thừa Hoa - đây là trung tâm của quần thể di tích lịch sử điện Thừa Hoa và từ đường Phúc Quang tọa lạc tại các thôn: Thung Thượng và Thung. Di tích có địa thế đẹp, phía Tây Nam là sông Cầu Chày, phía Nam là núi Nội, phía Bắc là núi Si và phía Đông là núi Nhì (núi Quan Yên). Sự ra đời của di tích gắn liền với Hoàng Thái hậu Ngô Thị Ngọc Dao - người được sử sách ngợi ca “Mẫu nghi thiên hạ". Bà sinh năm Canh Tý (1420), con gái Dụ Vương Ngô Từ, là người phụ nữ có vị trí đặc biệt trong lịch sử triều Lê (bà là vợ vua Lê Thái Tông, mẹ vua Lê Thánh Tông và là bà nội vua Lê Hiển Tông). Theo gia phả họ Ngô ở xã Định Hòa, tháng 2 năm Hồng Đức thứ 4 (1473) vua Lê Thánh Tông về Tây Kinh (tức Lam Kinh) bái yết tổ tiên đã về thăm quê ngoại, cho tu sửa Thuần Mậu đường, đổi tên là Phúc Quang từ đường và xây dựng một cung để phụng dưỡng mẹ (Hoàng Thái hậu Ngô Thị Ngọc Dao) đặt tên là điện Thừa Hoa. Năm Bính Thìn (1496), Hoàng Thái Hậu bị bệnh nặng qua đời và được thờ cúng tại điện Thừa Hoa.

Điện Thừa Hoa, gồm các cung: đệ nhất, đệ nhị, đệ tam. Hàng năm vào ngày 26/3 âm lịch, người dân địa phương lại tổ chức lễ hội Phủ Nhì. Một trong những phần hấp dẫn và độc đáo trong lễ hội là nghi lễ rước bóng Quang Thục Hoàng Thái hậu Ngô Thị Ngọc Dao từ ngoài vào điện Thừa Hoa vào ngày 25/3 âm lịch.

Với những giá trị về lịch sử, văn hóa, năm 2016, điện Thừa Hoa và từ đường Phúc Quang được công nhận di tích lịch sử quốc gia. Năm 2018, được sự quan tâm của Nhà nước, con cháu họ Ngô và Nhân dân trong, ngoài xã, điện Thừa Hoa được tu bổ, tôn tạo khang trang, đáp ứng nhu cầu sinh hoạt tâm linh của Nhân dân và du khách thập phương. Hằng năm, di tích điện Thừa Hoa và từ đường Phúc Quang đón gần 20.000 du khách đến tham quan, chiêm bái.

Từ 1/7/2025, xã Định Hòa mới được thành lập trên cơ sở hợp nhất các xã: Định Bình, Định Công, Thiệu Long, Định Thành, Định Hòa. Sau sáp nhập, không gian văn hóa được mở rộng, giá trị văn hóa được hội tụ khiến Định Hòa trở thành địa phương có nhiều di tích lịch sử, văn hóa. Hiện nay, xã có 8 di tích lịch sử, văn hóa được xếp hạng, trong đó có 2 di tích lịch sử cấp quốc gia, 6 di tích cấp tỉnh; 3 di tích chưa được xếp hạng.

Để bảo tồn, phát huy các giá trị của di tích, xã Định Hòa tiến hành rà soát, kiểm kê toàn bộ các di tích, đánh giá hiện trạng, lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ kinh phí trùng tu, xây dựng đối với các di tích xuống cấp. Chỉ đạo đoàn thanh niên xã xây dựng nội dung giới thiệu di tích, biển chỉ dẫn, bảng thông tin di tích; tăng cường giáo dục truyền thống văn hóa cho học sinh, đoàn viên thanh niên. Phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch kiểm tra, lập hồ sơ đề nghị cấp có thẩm quyền công nhận xếp hạng đối với 3 di tích: Phủ Cẩm; đình làng Tố Lai; đền thờ danh nhân bảng nhãn Trịnh Thiết Trường.

Ông Đỗ Công Hưng, Phó Chủ tịch UBND xã Định Hòa, cho biết: Hiện nay, trên địa bàn xã có 2 điểm được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh, gồm di tích điện Thừa Hoa và từ đường Phúc Quang, Phù Cẩm và 8 di tích được xếp hạng. Đây là điều kiện quan trọng để xã phát triển loại hình du lịch tâm linh. Để thực hiện được mục tiêu này, xã Định Hòa tăng cường công tác quản lý các di tích; huy động mọi nguồn lực để tu bổ, tôn tạo các di tích. Tuyên truyền, giáo dục Nhân dân nâng cao nhận thức, trách nhiệm bảo vệ di tích. Quan tâm đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức am hiểu sâu rộng và nhiệt huyết với lĩnh vực văn hóa, du lịch. Chú trọng đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông; phát triển các loại hình dịch vụ đáp ứng nhu cầu của du khách; kết nối các điểm di tích trong xã với các điểm di tích của các địa phương lân cận, như: cụm di tích thắng cảnh Hàn Sơn (xã Tống Sơn), động Đồng Cổ (xã Quý Lộc), làng du lịch Yên Trung (xã Yên Trường)... để thu hút du khách thập phương đến các di tích tham quan, chiêm bái.

Bài và ảnh: Xuân Cường