Định hình ngành công nghiệp khai khoáng bền vững

Nguồn cung khoáng sản dồi dào là rất cần thiết cho công nghệ sản xuất pin. Ảnh: BNEWS/TTXVN phát

Khi nhu cầu khoáng sản quan trọng toàn cầu tăng lên, châu Phi đã trở thành khu vực then chốt cho hoạt động khai thác tài nguyên. Hơn 170 công ty khai khoáng Australia đang hoạt động tại 35 quốc gia châu Phi, định vị Australia là một nhân tố chủ chốt trong lĩnh vực khai khoáng của châu lục này. Các công ty Australia có cơ hội để dẫn đầu các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG) đã phát triển từ các yêu cầu tuân thủ thành các mệnh lệnh chiến lược.
Sự giàu có về khoáng sản quan trọng của châu Phi – rất cần thiết cho các hệ thống năng lượng tái tạo và công nghệ pin – đem đến một cơ hội đáng kể cho các công ty khai khoáng của Australia. Để nắm bắt cơ hội này, cần phải có các hoạt động bền vững phù hợp với các nguyên tắc ESG. Các chính phủ, nhà đầu tư và người tiêu dùng ngày càng ưu tiên việc tìm nguồn cung ứng có đạo đức, khiến việc tuân thủ ESG trở thành một yếu tố khác biệt quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu.
Trong khi các công ty lớn thường dẫn đầu trong việc tích hợp và tuân thủ ESG, các doanh nghiệp nhỏ hơn phải đối mặt với những thách thức riêng. Việc tuân thủ tiêu chuẩn ESG sẽ tối đa hóa lợi ích từ các nguồn tài nguyên hữu hạn và tăng cường cơ hội hợp tác. Việc tuân thủ ESG đóng vai trò quan trọng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) bằng cách xây dựng lòng tin, đảm bảo quan hệ đối tác và tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là trong một thị trường toàn cầu cạnh tranh.

Bất chấp những bất ổn trong trật tự toàn cầu, bao gồm cả sự thay đổi trong quản trị và động lực địa chính trị, ESG đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể. Theo một báo cáo gần đây của ngân hàng Morgan Stanley, 77% các nhà đầu tư cá nhân trên toàn cầu ưu tiên các công ty có tác động xã hội hoặc môi trường tích cực. Xu hướng này nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng tăng của ESG trong việc đảm bảo đầu tư và thúc đẩy tính bền vững lâu dài.

Chính phủ Australia định hình các hoạt động thực tiễn này thông qua việc hỗ trợ một loạt sáng kiến và khuôn khổ liên quan đến các công ty khai khoáng về tính bền vững và quản trị. Các công ty Australia có thể đảm bảo lợi thế cạnh tranh và thúc đẩy phát triển bền vững ở châu Phi bằng cách kết hợp, đưa các nguyên tắc ESG vào hoạt động của họ.

Các quy định pháp lý như Đạo luật Nô lệ Hiện đại năm 2018 đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các công ty giải quyết các rủi ro về lao động, bao gồm lao động cưỡng bức trong chuỗi cung ứng của châu Phi. Đạo luật Công ty năm 2001 tăng cường trách nhiệm giải trình của các công ty và yêu cầu minh bạch buộc các công ty niêm yết công khai phải tuân thủ các nguyên tắc quản trị, nhấn mạnh ESG. Các luật này duy trì các tiêu chuẩn đạo đức và mở rộng ảnh hưởng quản lý của Australia trên phạm vi quốc tế.

Ngân hàng Xuất khẩu Australia (EFA) tiếp tục củng cố việc tuân thủ ESG. Với xếp hạng tín nhiệm “AAA” do hãng xếp hạng tín dụng toàn cầu Fitch đánh giá, EFA điều chỉnh tài chính phù hợp với các tiêu chuẩn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và Nguyên tắc Xích đạo (Equator) để đảm bảo các dự án đáp ứng các tiêu chí bền vững nghiêm ngặt. Những sáng kiến này cho phép các công ty Australia hài hòa hoạt động với các mục tiêu chính sách đối ngoại và định vị nước này là quốc gia dẫn đầu trong quản lý tài nguyên có trách nhiệm.

Tại một cuộc thảo luận bàn tròn gần đây do Viện Quan hệ Quốc tế Australia (AIIA) tổ chức, Cao ủy Australia tại Ghana Berenice Owen-Jones đã nhấn mạnh sự đóng góp của chính phủ vào lĩnh vực khai thác bằng cách đảm bảo hòa bình và an ninh trên khắp Tây Phi. Các đại sứ quán và phái đoàn thương mại của Australia tích cực thúc đẩy các hoạt động tốt nhất về ESG thông qua quan hệ đối tác với các chính phủ châu Phi, xã hội dân sự và cộng đồng địa phương. Cao ủy tại Ghana hợp tác với Tập đoàn Khoáng sản và Năng lượng Australia-châu Phi (AAMEG) để tổ chức Hội nghị An ninh Khai khoáng Tây Phi thường niên. Các diễn đàn này giải quyết các thách thức về an ninh khu vực và nhấn mạnh vào hoạt động khai thác có trách nhiệm.

Hội nghị châu Phi khu vực phía Nam (Africa Down Under - ADU), được tổ chức hàng năm tại Perth (bang Tây Australia) kể từ năm 2003, quy tụ các bên liên quan trong khu vực công và tư để thảo luận về các xu hướng và đổi mới trong lĩnh vực khai thác mỏ. Các bộ trưởng và đại diện cấp cao từ Namibia, Tanzania, Nigeria, Uganda, Madagascar, Cộng hòa Dân chủ Congo, Kenya, Guinea và Nam Phi đã tham gia hội nghị ADU năm 2024, nhấn mạnh việc áp dụng năng lượng tái tạo và tích hợp ESG vào các dự án cộng đồng. Các sự kiện này thúc đẩy lòng tin và uy tín, cho phép các công ty Australia điều hướng trong môi trường quản lý phức tạp.

Cam kết của Australia đối với các khuôn khổ toàn cầu như Sáng kiến Minh bạch ngành Công nghiệp Khai khoáng (EITI) và Hiệp định Paris về khí hậu nhấn mạnh vai trò đi đầu trong thực hiện ESG của quốc gia này. Việc tuân thủ EITI yêu cầu các công ty Australia phải công khai các khoản thanh toán cho chính phủ, giảm tham nhũng và thúc đẩy trách nhiệm giải trình. Việc tuân thủ Hiệp định Paris buộc các công ty phải giảm thiểu lượng phát thải khí nhà kính ở các khu vực có quy định về môi trường kém hơn.

Các ưu đãi kinh tế thúc đẩy hơn nữa sự đổi mới ESG. Các công ty khai khoáng của Australia đầu tư vào năng lượng tái tạo, tái chế nước và các hoạt động bền vững ở châu Phi có thể tận dụng các cơ hội tài trợ từ các chương trình của Chính phủ Australia, các tổ chức toàn cầu và các sáng kiến địa phương của châu Phi.

Các chương trình của Australia như Trợ cấp Phát triển Thị trường Xuất khẩu (EMDG) và Ưu đãi Thuế Nghiên cứu và Phát triển (R&D) cung cấp các khoản bù trừ cho nghiên cứu về các công nghệ phù hợp với ESG, khuyến khích hơn nữa sự đổi mới trong hệ thống tái chế nước và năng lượng tái tạo. Những đổi mới này làm giảm rủi ro hoạt động, nâng cao hiệu quả và thúc đẩy mối quan hệ tích cực với cộng đồng địa phương, củng cố cả danh tiếng và vị thế trên thị trường.

Các chiến lược ESG hiệu quả ưu tiên sự tham gia của cộng đồng. Các công ty khai khoáng Australia hỗ trợ các sáng kiến về giáo dục, chăm sóc sức khỏe và cơ sở hạ tầng thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đồng thời củng cố uy tín của họ. Việc lồng ghép sự tham gia của cộng đồng vào khuôn khổ ESG đảm bảo lợi ích chung cho cộng đồng chủ nhà và các cổ đông tạo ra giá trị chia sẻ.

Ngoài ra, quản trị được củng cố bởi luật chống tham nhũng nghiêm ngặt của Australia bao gồm Đạo luật Bộ luật Hình sự năm 1995 cấm hối lộ quan chức nước ngoài. Các biện pháp bảo vệ này rất quan trọng ở những khu vực có nguy cơ tham nhũng cao, giúp các công ty Australia duy trì tính toàn vẹn và điều hướng trong môi trường phức tạp.

Các công ty Australia có vị thế thuận lợi để thiết lập tiêu chuẩn toàn cầu cho khai thác có trách nhiệm. Việc điều chỉnh hoạt động theo các nguyên tắc ESG và tận dụng hỗ trợ của chính phủ mang đến cho các công ty Australia cơ hội lãnh đạo ngành khai thác của châu Phi hướng tới phát triển bền vững. Các công cụ điều tiết, tài chính và ngoại giao của Chính phủ Australia đóng vai trò then chốt đảm bảo lợi ích chung cho tất cả các bên liên quan.

Bằng cách áp dụng ESG như một chiến lược cốt lõi, Australia và các công ty khai khoáng của nước này có thể định hình một ngành công nghiệp khai khoáng bền vững, công bằng và minh bạch, hỗ trợ quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu và thúc đẩy sự thịnh vượng cho cả châu Phi và Australia.

Văn Linh (P/v TTXVN tại Sydney)