Điều hành tỷ giá vẫn trong thế chủ động

Ngân hàng Nhà nước vẫn duy trì thế chủ động trong điều hành tỷ giá

USD mất giá mạnh, tỷ giá USD/VND vẫn tăng

Phiên giao dịch cuối tuần qua (8/8/2025), chỉ số DXY (đo lường sức mạnh của đồng USD) đã lùi về gần 98 điểm, tương đương mức giảm 9,17% trong vòng 6 tháng qua.

Ông Gabriele Ciminelli, chuyên gia kinh tế Ban Nghiên cứu kinh tế vĩ mô thuộc Vụ Nghiên cứu kinh tế và Tác động phát triển, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nhìn nhận, những thay đổi trong kỳ vọng về lãi suất dường như đã đóng một vai trò quan trọng trong sự suy giảm giá trị của đồng USD trong năm 2025.

Phân tích kỹ hơn về điều này, chuyên gia ADB cho rằng, thời điểm tháng 10/2024, trước thềm cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, các nhà đầu tư dự đoán chính quyền mới sẽ thực hiện các chính sách thúc đẩy tăng trưởng, điều này có thể làm gia tăng lạm phát và chậm lại lộ trình cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Tiền tệ có xu hướng tăng giá khi các nhà đầu tư kỳ vọng lãi suất sẽ tăng, do đó, đồng USD đã tăng giá mạnh vào giai đoạn này. Diễn biến chỉ số USD bị đảo ngược vào đầu năm 2025, khi quá trình chuyển giao quyền lực tại Mỹ diễn ra và các ưu tiên chính sách của chính quyền mới trở nên rõ ràng hơn. Các nhà đầu tư hiện cho rằng, chính sách thuế quan cứng rắn của Tổng thống Donald Trump sẽ làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế của Mỹ và khiến Fed phải giảm lãi suất để hỗ trợ hoạt động kinh tế. Theo đó, USD dần mất giá khi nhận định này trở nên rõ ràng hơn trong giới đầu tư.

Đến thời điểm này, chỉ số DXY đã trở lại gần mức của tháng 10/2024, xóa sạch mọi mức tăng liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Theo ông Gabriele Ciminelli, kỳ vọng chính sách tiền tệ thay đổi vẫn là động lực chính cho biến động ngắn hạn của USD; tuy nhiên, những diễn biến gần đây cho thấy một sự thay đổi mang tính cấu trúc đáng lo ngại hơn: nhu cầu đối với tài sản của Hoa Kỳ như một nơi trú ẩn an toàn đang suy yếu. Giới đầu tư đang nghi ngờ về vị thế nơi trú ẩn an toàn của đồng USD, chủ yếu do sự bất ổn về chính sách thuế quan, lo ngại về tính bền vững của trái phiếu chính phủ Mỹ và tính độc lập của Fed.

“Sự suy giảm của giá trị đồng USD, một phần do những diễn biến này gây ra, có thể làm gia tăng thêm nỗi lo lắng của các nhà đầu tư, theo một vòng lặp phản hồi”, ông Gabriele Ciminelli nhấn mạnh.

Theo chuyên gia kinh tế của ADB, để tránh những ảnh hưởng tiêu cực từ biến động của đồng USD, chính phủ các nước nên tăng cường khả năng phục hồi của hệ thống tài chính bằng cách làm vững vàng hơn thị trường vốn trong nước, mở rộng cơ sở nhà đầu tư trong nước và nâng cao tính minh bạch trong quản lý nợ công. Việc mở rộng khả năng tiếp cận các tài sản nội tệ chất lượng cao có thể giảm thiểu rủi ro trước các cú sốc tài chính bên ngoài. Đồng thời, các nhà hoạch định chính sách nên tiếp tục củng cố khuôn khổ thể chế và uy tín kinh tế vĩ mô để duy trì niềm tin của nhà đầu tư trong bối cảnh toàn cầu bất ổn.

Quay lại thị trường ngoại hối Việt Nam, ông Lê Hoài Ân, CFA, Founder IFSS, chuyên gia đào tạo và tư vấn hoạt động ngân hàng, Công ty cổ phần Giải pháp tài chính tích hợp nhận định, tỷ giá USD/VND trong nửa cuối năm 2025 tiếp tục đối mặt với những áp lực đáng kể, xuất phát từ cả yếu tố trong nước và quốc tế. Mặc dù chỉ số DXY đã giảm hơn 12% kể từ đầu năm, do kỳ vọng Fed sẽ điều chỉnh lãi suất vào cuối quý III, nhưng đồng VND vẫn đang mất giá khoảng 2,8% và có khả năng chốt năm với mức giảm từ 3,5 - 4,5%.

“Điều chỉnh cần thiết”

Tuy vậy, theo ông Ân, biến động của tỷ giá VND so với USD được nhiều tổ chức tài chính lớn đánh giá là chấp nhận được, xét trong bối cảnh tổng thể.

Trước tiên, ông Ân nhận định, tăng trưởng tín dụng trong nước đang ở mức cao, gần 10% tính đến hết quý II/2025, đây là tín hiệu tích cực đối với phục hồi kinh tế nhưng đồng thời cũng tạo áp lực cung tiền lên hệ thống. Khi lượng tiền được bơm ra thị trường gia tăng, việc điều chỉnh tỷ giá theo hướng mất giá nhẹ là diễn biến logic để giữ cân đối cung - cầu tiền tệ, nhất là trong bối cảnh lãi suất VND đang neo ở mức thấp nhất 15 tháng, chỉ còn 1,3%/năm trên thị trường liên ngân hàng. Một điểm quan trọng khác là phản ứng của doanh nghiệp sau các biện pháp thuế quan mới của Hoa Kỳ. Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu đã đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm áp thuế đối ứng của Mỹ, dẫn đến tăng trưởng xuất khẩu có khả năng chững lại trong hai quý cuối năm. Trong khi đó, nhập khẩu phục hồi nhanh hơn khiến cán cân thương mại thu hẹp mạnh - riêng 6 tháng đầu năm, thặng dư đã giảm 34,4%.

Theo ông Ân, điều này gây sức ép trực tiếp lên nguồn cung ngoại tệ trong hệ thống ngân hàng, từ đó tác động lên tỷ giá USD/VND. Bên cạnh yếu tố kinh tế thực, tâm lý nhà đầu tư cũng đang bị thử thách, khi các biện pháp thuế quan mới của Mỹ có khả năng kéo theo những điều chỉnh về chính sách thương mại toàn cầu và có thể gián tiếp ảnh hưởng đến Việt Nam - vốn là quốc gia phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu và dòng vốn ngoại. Dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài tiếp tục rút khỏi thị trường chứng khoán Việt Nam, trong khi doanh nghiệp FDI tăng cường chuyển lợi nhuận về nước, khiến cung USD càng thêm căng thẳng.

“Tuy nhiên, điều đáng ghi nhận là Ngân hàng Nhà nước vẫn duy trì thế chủ động trong điều hành tỷ giá, nhờ dự trữ ngoại hối dồi dào và chính sách can thiệp linh hoạt. Trong bối cảnh tổng thể, mức mất giá VND khoảng 3,5 - 4,5% không chỉ hợp lý mà còn là một phần của điều chỉnh cần thiết, giúp bảo vệ năng lực cạnh tranh xuất khẩu và giữ ổn định vĩ mô trong giai đoạn nhiều biến số như hiện nay”, ông Ân nêu quan điểm.

Nhuệ Mẫn