Điều gì đang 'khích lệ' giá vàng tăng mạnh?

Ảnh: Hà Anh/Mekong ASEAN.

Đầu giờ chiều phiên giao dịch ngày 20/3, giá vàng miếng thương hiệu SJC, giao dịch ở mức mua vào 98,6 triệu đồng/lượng và bán ra ở mức 100,4 triệu đồng/lượng. Chênh lệch hai chiều là 1,8 triệu đồng/lượng.

Đối với giá vàng nhẫn, PNJ niêm yết mức 98,7 - 100,7 triệu đồng mỗi lượng. DOJI niêm yết giá vàng nhẫn cao hơn, ở mức 99,2 - 100,8 triệu đồng/lượng. Bảo Tín Minh Châu mua bán mặt hàng này ở mức 99,25 - 100,9 triệu đồng/lượng.

Trên thị trường thế giới, theo Kitco, giá vàng giao ngay giao dịch quanh mốc 3.049,27 USD/ounce, tăng 15,88 USD/oune, tương đương với mức tăng 0,52% trong 24 giờ qua.

So với ngày 1/1/2025, khi giá vàng miếng SJC bán ra ở mức 84,2 triệu đồng/lượng, giá vàng hiện tại đã tăng thêm 16,2 triệu đồng/lượng. Trong khi giá vàng nhẫn cũng đã tăng thêm khoảng 16 - 16,5 triệu đồng/lượng chỉ trong chưa đầy 3 tháng, tương đương tỷ suất sinh lời khoảng 19%.

Vàng tăng phi mã, do đâu?

Trao đổi với Mekong ASEAN về đà tăng của giá vàng, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP HCM nhìn nhận, việc giá vàng trong nước tăng theo sức nóng của thị trường thế giới là hoàn toàn bình thường, chưa có điều gì đáng ngại. Nhất là trong bối cảnh thời gian qua, Chính phủ quyết liệt kiểm soát thị trường vàng, giảm bớt chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng quốc tế.

Trong khi đó, giá vàng thế giới tăng chủ yếu do tác động bởi các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump, gây ra các vấn đề lo ngại về lạm phát và suy thoái của Mỹ. Đồng thời, đợt tăng giá vàng lần này chủ yếu chịu tác động từ những bất ổn chính trị trên thế giới.

PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP HCM. Ảnh: NVCC

Chuyên gia kinh tế Lê Xuân Nghĩa cũng nhận định, giá vàng tăng nhanh thời gian gần đây do nhiều lý do. Lo ngại của nhà đầu tư về việc các cuộc xung đột địa chính trị chưa thể kết thúc nhanh như mong đợi, mặc dù đã có những bước đầu tiên liên quan đến việc đàm phán.

Bên cạnh đó là nỗi lo về cuộc chiến thương mại giữa các quốc gia, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc, vốn là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, đang có những chính sách áp thuế lên hàng hóa nhập khẩu của nhau. Trong bối cảnh này, các nhà đầu tư tìm đến vàng như kênh trú ẩn của dòng tiền.

Mặt khác, chỉ số Dollar Index đo sức mạnh của bạc xanh đã giảm về mức 103 điểm, giảm 2,8% trong một tháng qua và giảm hơn 4,6% trong 3 tháng qua, theo dữ liệu từ trang MarketWatch. Việc đồng USD mất giá cũng thúc đẩy đà tăng của vàng.

Chưa kể, xu hướng mua vào vàng của ngân hàng trung ương các nước kéo dài từ cuối năm ngoái đến nay, vẫn chưa có xu hướng hạ nhiệt. Theo báo cáo mới nhất của Hội đồng Vàng thế giới (WGC), nhu cầu vàng của các ngân hàng Trung ương vẫn chưa kết thúc. Trong tháng 1/2025, các ngân hàng trung ương đã mua thêm 18 tấn vàng.

Những yếu tố sẽ hỗ trợ đà tăng của giá vàng

Nhìn nhận những yếu tố sẽ tác động đến diễn biến giá của kim loại quý này thời gian tới, TS Lê Xuân Nghĩa chỉ ra, yếu tố có sức nặng chính là giá vàng thế giới. Mới đây nhất, UBS Group đã nâng dự báo giá vàng, lên tới 3.200 USD/ounce trong 4 quý tới, điều chỉnh tăng so với dự báo trước đó của ngân hàng là 3.000 USD/ounce. Các chuyên gia nhận định, giá vàng có thể lên tới 3.200 USD/ounce là do xung đột thương mại leo thang và vàng được xem là hình thức đầu tư an toàn trong thời kỳ bất ổn.

Song song đó, đồng USD cũng tác động đáng kể đến giá vàng, trong bối cảnh giá vàng và USD luôn có những động thái đi ngược chiều nhau. Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu phục hồi chậm và dự báo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiếp tục cắt giảm lãi suất trong năm 2025, đồng USD có thể suy yếu, tạo áp lực kích thích đà tăng giá vàng.

Trong nước, sự cạnh tranh giữa vàng và các kênh đầu tư khác như bất động sản, chứng khoán và gửi tiết kiệm cũng tác động đáng kể đến giá vàng. Trong bối cảnh các kênh đầu tư trên trở nên kém hấp dẫn, dòng tiền của dân cư sẽ đổ vào vành như một tài sản trú ẩn.

Nhìn vào kênh lãi suất tiền gửi ngân hàng, kể từ cuối tháng 2 đến nay, khoảng 20 ngân hàng đã thông báo giảm lãi suất tiết kiệm với mức điều chỉnh từ 0,1 đến 1%/năm, tùy theo kỳ hạn.

Theo đó, mức lãi suất cao nhất dành cho tiền gửi thông thường tại các ngân hàng đang dao động từ 5,5% – 6,5%/năm. Nếu tính trong 3 tháng với lãi suất cao nhất ở mức 6,5%/năm, tỷ suất sinh lời chỉ đạt khoảng 1,625%, trong khi từ đầu năm đến nay vàng đã sinh lời tới 19%, vị chuyên gia này tính toán.

Nên hay không đầu tư vào vàng?

Dự báo về xu hướng giá vàng, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân đánh giá giá vàng còn biến động và có thể lập kỷ lục mới trước các lo ngại về bất ổn chính trị. Tuy nhiên, giá vàng sẽ không tăng một mạch, sẽ có đợt điều chỉnh, nhất là khi giá đang ở mức cao và những yếu tố chi phối biến động từng ngày, từng giờ.

"Giá vàng đang tăng cao mà mua đuổi thì rủi ro quay đầu giảm rất lớn, nhà đầu tư nên cân nhắc khi mua vàng tại thời điểm trên đỉnh," ông Huân lưu ý.

Đồng quan điểm, TS Lê Xuân Nghĩa cũng cho rằng việc mua vàng ở thời điểm này đối với nhà đầu tư có rủi ro rất lớn. Khả năng mua ngay vùng đỉnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào nên rủi ro đầu tư vàng cũng trở nên rõ nét hơn.

Tất nhiên, giá vàng trong dài hạn vẫn là xu hướng tăng và được hỗ trợ bởi nhiều yếu tố. Tuy nhiên, trong quá khứ cũng có thời điểm giá vàng đi ngang trong khoảng thời gian rất dài và nếu rơi vào chu kỳ đó, người mua có thể gặp rủi ro rất lớn.

Nhà đầu tư chỉ nên mua vàng với tỷ trọng vừa phải, khoảng 5% đến tối đa 20% tổng giá trị danh mục đầu tư, còn lại nên phân bổ ra những tài sản khác tránh rủi ro "bỏ trứng vào cùng một giỏ", chuyên gia khuyến nghị.

TS Lê Xuân Nghĩa cũng cảnh báo, hiện nay, tác động của giá vàng thế giới đến giá vàng miếng và vàng nhẫn là khác nhau, do đó, mức độ biến động và rủi ro của 2 loại vàng này cũng khác nhau. Theo ông, vàng miếng được quản lý chặt hơn nên mức độ tác động từ chính sách cao hơn vàng nhẫn, trong khi, vàng nhẫn có mức giá bám sát diễn biến quốc tế hơn. Do đó, nếu giá vàng thế giới bất ngờ giảm, giá vàng nhẫn cũng sẽ chịu tác động giảm mạnh hơn vàng miếng.

TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV

Cũng đưa ra gợi ý chiến lược đầu tư năm 2025, TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV cho rằng, với thị trường vàng, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều rủi ro, bất ổn thì vàng vẫn tiếp tục là kênh đầu tư hấp dẫn.

Tuy nhiên, theo chuyên gia, đến thời điểm này, Nhà nước đã tương đối thành công trong việc đưa giá vàng trong nước sát lại với giá vàng thế giới. Sắp tới Chính phủ cũng sớm chỉnh sửa Nghị định 24 để thị trường vàng phát triển ổn định hơn, hiệu quả hơn. Do đó, vàng vẫn sẽ là kênh trú ẩn tốt, nhưng lợi suất nhiều khả năng sẽ không đạt mức khá cao như năm 2024.

Trong khi đó, với kênh thị trường chứng khoán, nếu được nâng hạng lên thành thị trường mới nổi trong năm 2025, Việt Nam sẽ thu hút được dòng vốn lớn hơn, ổn định và đa dạng hơn từ những nhà đầu tư nước ngoài. Thị trường bất động sản cũng được đánh giá sẽ tiếp tục phục hồi khả quan hơn trong năm 2025, dù giá bất động sản đang ở mức khá cao và có thể cần điều chỉnh phù hợp hơn trong năm 2025.

"Với những bối cảnh nhiều biến động của thế giới và trong nước, nhà đầu tư cần biết rõ khẩu vị rủi ro của mình, đa dạng hóa kênh đầu tư và tránh tâm lý mua vàng theo đám đông," TS. Cấn Văn Lực khuyến nghị.

Kiều Chinh