Điều cần biết trước khi nội soi tiêu hóa

Nội soi tiêu hóa là phương pháp "vàng" trong chẩn đoán các bệnh lý dạ dày, đại tràng. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân băn khoăn giữa nội soi thường và nội soi gây mê.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thu Hiền, Trung tâm Tiêu hóa gan mật, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết quyết định nội soi thường hay gây mê phụ thuộc vào thể trạng, tâm lý và điều kiện kinh tế của từng người. Điều quan trọng nhất là bệnh nhân cần trao đổi kỹ với bác sĩ để được tư vấn phương pháp tối ưu. Mỗi phương pháp lại có ưu và nhược điểm riêng.

Nội soi thường

Ưu điểm

- Đây là phương pháp nội soi truyền thống, phổ biến, có thể dễ dàng tiếp cận và sử dụng dịch vụ tại các phòng khám tư có nội soi tiêu hóa hoặc các đơn vị y tế cơ sở như trung tâm y tế huyện.

- Thời gian nhanh: Chỉ mất 10-20 phút cho nội soi dạ dày và 20-30 phút với đại tràng.

- Chi phí thấp: Tiết kiệm hơn do không phải trả thêm phí thuốc mê và theo dõi sau gây mê.

Nhiều bệnh nhân băn khoăn giữa nội soi thường và nội soi gây mê. Ảnh: Freepik.

Nhược điểm

- Khó chịu, buồn nôn: Khi ống nội soi đi qua họng, người bệnh dễ bị kích thích gây nôn, co thắt. Hoặc khi đưa ống nội soi vào trong đại tràng và bơm hơi quan sát, người bệnh có thể sẽ cảm thấy khó chịu, đau tức bụng.

- Bác sĩ khó thao tác: Nếu người bệnh quá căng thẳng, nôn ọe nhiều có thể làm hạn chế việc quan sát niêm mạc dạ dày, dẫn đến bỏ sót tổn thương nhỏ.

- Nguy cơ phản xạ phế vị: Một số trường hợp hiếm gặp có thể bị rối loạn nhịp tim, tụt huyết áp do kích thích dây thần kinh phế vị.

Nội soi gây mê

Ưu điểm

- Không đau, không khó chịu: Người bệnh không có cảm giác khi ống nội soi di chuyển trong ống tiêu hóa.

- Tăng hiệu quả và chất lượng cuộc soi: Người bệnh nằm yên nên bác sĩ sẽ thuận lợi hơn trong việc quan sát niêm mạc và phát hiện tổn thương. Thao tác dễ dàng hơn khi sinh thiết, cắt polyp hoặc làm các can thiệp nội soi khác.

- Giảm sang chấn tâm lý: Phù hợp với người sợ đau, trẻ em hoặc người có phản xạ nôn mạnh.

Nhược điểm

- Rủi ro từ thuốc gây mê: Dù hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra sốc phản vệ, suy hô hấp, đặc biệt ở người cao tuổi hoặc có bệnh lý hô hấp.

- Thời gian kéo dài: Cần thêm thời gian để người bệnh tỉnh táo hoàn toàn sau khi được dùng thuốc gây mê, khoảng thời gian này kéo dài 1 đến 2 giờ.

- Chi phí cao hơn so với nội soi thường.

Để chọn phương pháp phù hợp, bác sĩ Thu Hiền khuyếnc cáo bệnh nhân nên dựa vào những lưu ý sau:

Nội soi thường phù hợp với người có sức khỏe ổn định, không sợ đau, muốn tiết kiệm chi phí.
Nội soi gây mê nên ưu tiên cho: Người có phản xạ nôn nhạy cảm; trẻ em, người già hoặc người cần được làm thủ thuật nội soi phức tạp (cắt polyp, cầm máu); bệnh nhân có tâm lý sợ hãi, từng thất bại với nội soi thường.

Phương Anh