Điện lưới về thắp sáng bản làng của đồng bào A Rem, Ma Coong

Xã biên giới Thượng Trạch, tỉnh Quảng Trị (mới) được thành lập trên cơ sở sáp nhập giữa 2 xã Tân Trạch và Thượng Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình (cũ). Xã có diện tích tự nhiên 1.095,78 km², dân số chỉ 3.615 người, chủ yếu là đồng bào A Rem, Ma Coong, Bru-Vân Kiều.

Do địa hình phức tạp, nguồn vốn đầu tư lớn nên trước đây việc kéo điện lưới cho xã nằm ở vùng lõi của Vườn quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng này gặp rất nhiều khó khăn.

Công nhân Điện lực Quảng Trị hướng dẫn sử dụng điện cho bà con. Ảnh: CTV

Không có điện là rào cản lớn, ảnh hưởng đến quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Bản làng đêm đêm le lói ánh đèn dầu, học sinh không có điện để học tập, địa phương không có máy móc phục vụ sản xuất, sinh hoạt...

Năm 2016, đồng bào A Rem, Ma Coong, Bru-Vân Kiều nơi đây đã sử dụng điện mặt trời, tuy nhiên do công suất nhỏ và thiết bị thường xuyên hư hỏng nên không hiệu quả.

Sau nhiều năm chờ đợi, ngày 6/2/2024, điện lưới quốc gia đã về với 2 xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch trước thời điểm sáp nhập.

Đến nay, điện lưới quốc gia đã cấp điện cho trung tâm xã Thượng Trạch và các bản 61, bản Tuộc, bản Ban, Khe Rung, Cà Roòng 1, Cà Roòng 2, bản 51, bản Bụt, bản 39.

“Ước mơ có điện lưới quốc gia của bà con chúng tôi nay đã thành hiện thực. Thôn bản giờ bừng sáng điện, bà con sắm sửa thêm máy móc phục vụ sản xuất, giảm bớt sức lao động, nâng cao đời sống”, bà Y Tràn, xã Thượng Trạch chia sẻ.

Từ khi có điện lưới, anh Đinh Mề đã đầu tư thêm bộ dụng cụ hỗ trợ làm nghề mộc. Ảnh: T. Long

Nằm ngay đường vào trụ sở xã Thượng Trạch là căn nhà sàn mới của anh Đinh Mề (SN 1978). Từ khi có điện lưới, ngoài những vật dụng như tivi, nồi cơm điện, anh còn đầu tư thêm bộ dụng cụ hỗ trợ làm nghề mộc.

“Từ nay, tôi có thể đi làm mộc cho các gia đình trong bản nếu bà con có nhu cầu, có điện rồi có máy móc nên công việc chạy êm lắm”, anh Mề nói.

Là cán bộ chuyên trách của xã, gia đình đảng viên trẻ Đinh Vộ (SN 1996) có một trang trại nuôi hơn 30 con lợn. Hàng tuần, Vộ vẫn xuất lợn thịt phục vụ nhu cầu sử dụng của bà con trong vùng. Ngoài ra, anh còn kinh doanh thêm các dịch vụ giải trí tại căn nhà sàn của mình.

Đinh Vộ phấn khởi: “Có điện nên em làm gì cũng tiện, cho lợn ăn cũng chỉ cần thả chuối vào máy là xong, đỡ tốn thời gian, công sức. Căn nhà của em cũng là em và bạn tự hoàn thành, nhờ dụng cụ chạy điện hết”.

Người dân phấn khởi vì căn nhà sáng đèn mỗi tối. Ảnh: T. Long

Ông Nguyễn Trường Chinh, Phó chủ tịch UBND xã Thượng Trạch cho biết: “Điện lưới quốc gia về đến bản là bước ngoặt lớn trên hành trình phát triển kinh tế - xã hội ở xã. Có điện, đồng bào Bru Vân Kiều, Ma Coong, A Rem có cơ hội nhiều hơn để tiếp cận thông tin, khoa học kỹ thuật, từ đó nâng cao nhận thức và trình độ trong sản xuất trồng trọt. Việc kết nối nguồn điện sử dụng ổn định và lâu dài còn phục vụ các đơn vị đóng trên địa bàn biên giới đảm bảo an ninh quốc phòng”.

Được biết, Dự án cấp điện lưới cho hai xã Tân Trạch và Thượng Trạch do Sở Công Thương Quảng Bình trước đây, nay là Sở Công Thương Quảng Trị làm chủ đầu tư với tổng vốn 110 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh trong giai đoạn 2021 - 2025.

Một góc xã Thượng Trạch hôm nay. Ảnh: T. Long

Công trình có khối lượng gồm 6 trạm biến áp 22/0,4kV, tổng công suất 450 kVA; 45,031 km đường dây trung thế (trong đó có 27,573 km đi ngầm qua vùng lõi Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và 17,458 km đường dây trên không); đường dây hạ áp dài 8,151 km.

Do địa bàn dân cư vùng biên giới cách xa nhau, địa hình phức tạp, trong khi nguồn vốn của dự án còn hạn chế, nên hiện 11 bản làng xa trung tâm xã Thượng Trạch sẽ được tiếp tục triển khai cấp điện từ các nguồn đầu tư công trong thời gian tới.

Hải Sâm