Điểm tựa pháp lý mang hơi ấm tình người

Cán bộ Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh hỗ trợ người dân viết phiếu yêu cầu tư vấn pháp luật tại cơ sở.

Niềm vui giản dị

Chúng tôi có dịp trò chuyện với chị Nguyễn Thị Dung, trợ giúp viên (TGV) Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) nhà nước tỉnh trong khi lịch làm việc của chị luôn dày đặc. Công việc hằng ngày của chị là nghiên cứu hồ sơ rồi thường xuyên "xuôi ngược" gặp gỡ đối tượng được trợ giúp, tham gia các phiên tòa để bảo vệ quyền lợi cho bị hại hoặc bị cáo, hay cùng điều tra viên ghi lời khai.

Chị Nguyễn Thị Dung: Bên cạnh việc tham gia giải quyết các vụ việc, mỗi TGV còn tư vấn pháp luật tại cơ quan và trực tiếp xuống các xóm, xã để truyền thông về TGPL, tư vấn pháp luật cho người dân. Đây cũng là điểm chung của tất cả TGV tại Trung tâm suốt nhiều năm qua.

Nhiều năm gắn bó với nghề trợ giúp viên pháp lý, gặp hàng nghìn đối tượng với những vụ việc khác nhau, mỗi trường hợp lại có hoàn cảnh không giống nhau. Bằng năng lực, trách nhiệm của bản thân, chị đã bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng để hàng trăm người tìm được niềm vui trong lúc bế tắc. Niềm vui của chị có thể là ánh mắt ngấn nước của một người phụ nữ khi được giúp khôi phục công việc sau nhiều năm bị buộc thôi việc oan ức vì lý do sinh con. Đó là niềm hạnh phúc của một người cha nghèo khi con trai mình được tuyên bố vô tội ngay tại phiên tòa. Hay một cái nắm tay thật chặt của người khuyết tật khi được hưởng án treo…

“Chúng tôi hạnh phúc không phải vì mình làm được điều gì to lớn, mà bởi vì được tin tưởng đồng hành cùng người dân trên con đường đi tìm lại tiếng nói của chính họ - Chị Dung tâm sự.

Còn TGV Đào Anh Tuấn, Trưởng phòng nghiệp vụ (Trung tâm TGPL tỉnh) cho hay: Niềm vui của những người làm công tác TGPL thường đến từ những điều giản dị nhưng ý nghĩa. Đó là khi chúng tôi giúp được nhiều người, đặc biệt là bà con vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số, hiểu rõ hơn về pháp luật, từ đó nâng cao ý tức chấp hành pháp luật tốt hơn. Đó là khi giúp người dân “vỡ” ra những điều đang thắc mắc, bế tắc trong việc tìm hướng giải quyết trong buổi tư vấn pháp luật ngay tại cơ sở.

Anh Tuấn cho biết thêm: Trong các buổi truyền thông, tư vấn pháp luật tại cơ sở, việc phân tích, giải thích cặn kẽ và lấy ví dụ cụ thể để giúp người dân hiểu ra vấn đề cũng là một niềm vui của TGV. Đặc biệt, khi tham gia tố tụng, việc bào chữa thành công cho bị cáo hay bảo vệ quyền lợi cho bị hại cũng là hạnh phúc lớn, bởi những người này thường là đối tượng yếu thế trong xã hội, có hoàn cảnh đáng thương.

Trăn trở với những nỗi buồn

Bên cạnh niềm vui, nghề TGPL cũng chất chứa nhiều nỗi niềm, trăn trở và cả sự… bất lực. Công việc của TGV rất nhiều, đến mức phải mang hồ sơ về nhà làm vào buổi đêm, thậm chí cả ngày nghỉ. Nhưng đó không phải là điều khiến TGV ngần ngại mà họ luôn vui, buồn, trăn trở trước những câu chuyện của những mảnh đời mà họ tiếp xúc.

Trợ giúp viên Lê Thúy Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh luôn nghiên cứu kỹ hồ sơ, tài liệu trước mỗi vụ việc.

Bà Lê Thúy Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm bày tỏ: Một trong những trăn trở của TGV là chứng kiến những hoàn cảnh đáng thương, đặc biệt là các vụ xâm hại tình dục trẻ vị thành niên, thanh thiếu niên phạm tội. Bà Hằng cho biết, nguyên nhân của những vụ việc này thường do gia đình không quan tâm, bố mẹ mải làm ăn hoặc ly hôn, và một phần do tác động tiêu cực của mạng xã hội. Ở độ tuổi dễ nổi loạn, các em dễ bị bạn xấu rủ rê dẫn đến phạm tội. Trong những trường hợp này, TGV luôn cố gắng giúp các bị cáo được giảm nhẹ mức án để sớm hoàn lương, làm lại cuộc đời.

Còn TGV Nguyễn Thị Dung chia sẻ: Không ít lần, chúng tôi cảm thấy bất lực. Đó là khi người dân là nạn nhân của bạo lực gia đình nhưng không dám khởi kiện mà chọn im lặng và chịu đựng vì các con hoặc khi một người nghèo lỡ mất thời hiệu kháng cáo chỉ vì... không biết chữ. Có những vụ việc kết thúc không như mong muốn. Không phải vì thiếu lý lẽ, mà vì thiếu sự dũng cảm từ người trong cuộc hoặc bởi hướng giải quyết nào cũng đem đến cái kết dang dở.

Chị kể: Tôi từng tư vấn cho một phụ nữ là nạn nhân của bạo lực gia đình, chồng thường xuyên uống rượu say, đập phá tài sản, đánh đập vợ đến gãy tay mà người vợ vẫn không dám ly hôn vì muốn các con có đủ cha, mẹ. Nhưng trái lại, các con thì van xin mẹ hãy ly hôn bố vì sợ nhỡ một ngày người cha quá tay mẹ chết bố đi tù, các cháu sẽ bơ vơ. Lúc đó, tôi không kìm được cảm xúc mà quay đi giấu những giọt nước mắt. Là TGV tôi hiểu dù mình tư vấn thế nào, kết quả có ra sao thì cũng không thể giúp cho phụ nữ đáng thương ấy có được niềm vui.

Có thể nói, nghề TGPL không hào nhoáng, không ồn ào, nhưng là nơi kết tinh của lòng nhân ái và tinh thần thượng tôn pháp luật. Trong bộn bề công việc có đủ cả niềm vui, nỗi buồn, họ luôn nỗ lực, kiên trì với sứ mệnh bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người dân, đặc biệt là những người yếu thế trong xã hội. Bởi họ tin rằng mỗi hành động nhỏ hôm nay có thể mang lại thay đổi lớn lao cho tương lai. Họ là cầu nối góp phần củng cố và duy trì lòng tin của nhân dân vào đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.

Hoàng Anh