Điểm tựa cho người hoàn lương
Ngày 17-8-2023, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 22 về chính sách tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù, cơ sở sản xuất kinh doanh có sử dụng người lao động là người chấp hành xong án phạt tù được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội để đào tạo nghề và sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm. Qua đó đã mở ra nhiều cơ hội, tạo điều kiện thuận lợi cho những người lầm lỡ khi trở về địa phương, tái hòa nhập cộng đồng bền vững.
Ông Phan Thanh Hùng (xã Vĩnh Thạnh, TP. Nha Trang) là một trong những trường hợp đầu tiên ở địa phương này được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi theo Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ. Sau khi chấp hành án phạt tù về tội “Cố ý gây thương tích”, trở về địa phương, ông Hùng đã được hỗ trợ làm thủ tục vay 100 triệu đồng để làm ăn, xây dựng lại cuộc sống. Có vốn, ông Hùng đầu tư mở xưởng đúc bi và chậu cây cảnh, không những giúp gia đình có nguồn thu nhập ổn định mà còn tạo việc làm thêm cho 4 - 5 lao động tại địa phương. Sự hỗ trợ nguồn vốn kịp thời của Nhà nước đã cho ông thêm động lực để làm lại cuộc đời sau những vấp ngã trong cuộc sống. "Với người mới mãn hạn tù sẽ gặp không ít trở ngại trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng nếu không được địa phương quan tâm, hỗ trợ. Tôi cảm thấy rất may mắn khi được địa phương tạo điều kiện cho vay vốn để phát triển sản xuất, kinh doanh. Bên cạnh có nguồn thu nhập ổn định cho gia đình, lo cho con cái, tôi còn tạo thêm việc làm cho một số anh em. Tôi sẽ cố gắng lao động sản xuất để trở thành một công dân tốt, có trách nhiệm hơn với gia đình và xã hội”, ông Hùng tâm sự.
Cũng từng chấp hành 2 năm 6 tháng tù về tội “Buôn bán trái phép chất ma túy”, trở về địa phương vào tháng 10-2021, do không có công việc ổn định, không có nguồn vốn để làm ăn, ông Phạm Đỗ Hữu Đức (thôn Phước Trung, xã Phước Đồng, TP. Nha Trang) gặp nhiều khó khăn trong quá trình tái hòa nhập cộng đồng. Thời điểm này, ông vừa đi làm thuê, vừa kiếm thêm thu nhập từ nghề đánh bắt hải sản trên chiếc ghe nhỏ của gia đình. Tuy nhiên, do chỉ có ít ngư lưới cụ nên năng suất không cao, thu nhập không đáng kể. Cuối năm 2023, ông Đức được chính quyền địa phương giới thiệu về gói cho vay ưu đãi theo Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ dành cho người chấp hành xong án phạt tù. Theo đó, ông Đức được vay 85 triệu đồng để đầu tư mua thêm ngư lưới cụ và sửa chữa chiếc ghe để cùng người thân đi biển, đánh bắt hải sản. Có được “cần câu cơm” ổn định, ông Đức đã quyết tâm tu chí làm ăn, nỗ lực vươn lên làm lại cuộc đời.
Niềm vui của ông Hùng, ông Đức cũng là niềm vui của hàng chục trường hợp chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương trên địa bàn TP. Nha Trang đã được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội thời gian qua. Trong quá khứ, vì nhiều hoàn cảnh khác nhau đưa đẩy nên họ phạm phải sai lầm, phải trả giá bằng những năm tháng trong trại giam. Sau khi chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương, họ phải đối mặt với nhiều rào cản, trở ngại. Hành trình tái hòa nhập cộng đồng và làm lại cuộc đời mới của những người lầm lỡ bây giờ không còn đơn độc nhờ có sự đồng hành, tiếp sức của chính sách tín dụng mang tính nhân văn của Chính phủ. Từ nguồn vốn ưu đãi này đã giúp họ tự tạo việc làm phù hợp như đi biển, sửa chữa xe máy, mở xưởng sản xuất, quán nước, chăn nuôi, chạy xe Grab… Qua đó, giúp họ có thu nhập ổn định, vượt qua mặc cảm lầm lỡ để vươn lên, trở thành người có ích cho xã hội.
Theo thống kê, trên địa bàn TP. Nha Trang hiện đang quản lý, giáo dục, giúp đỡ 438 người chấp hành xong án phạt tù trở về địa phương. Trong đó, có 95 người đã có việc làm, ổn định cuộc sống, chiếm tỷ lệ 21,7%; còn lại không có việc làm hoặc việc làm tạm bợ, không ổn định, chiếm tỷ lệ 78,3%. Qua đó có thể thấy, vẫn còn nhiều người sau khi chấp hành xong án phạt khi trở về địa phương phải đối mặt với nhiều rào cản, trở ngại như: Khó khăn trong tìm kiếm việc làm, tạo kế sinh nhai; chịu sự kỳ thị, xa lánh, phân biệt đối xử của cộng đồng xã hội… Việc cung cấp nguồn vốn ưu đãi để người chấp hành xong án phạt tù có điều kiện tham gia học nghề, tự tạo việc làm là giải pháp quan trọng giúp hạn chế tối đa nguy cơ tái phạm. Theo Thượng tá Trần Quốc Cường - Phó Trưởng Công an TP. Nha Trang, hiện nay, Công an thành phố đã và đang tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, phối hợp tốt với chính quyền địa phương, công an các xã, phường và Ngân hàng Chính sách xã hội để giúp nhiều đối tượng hơn tiếp cận nguồn vốn này, cũng như quản lý hiệu quả các đối tượng tái hòa nhập cộng đồng.
Ông Bùi Nhật Quang - Phó Giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh: Sau khi có văn bản triển khai của các cấp, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và cấp huyện đã phối hợp với chính quyền địa phương, đoàn thể, đặc biệt là công an các cấp để rà soát các đối tượng hoàn lương có nhu cầu vay vốn để bình xét và xác nhận cho vay. Trong năm 2023 và 2024, toàn tỉnh đã cho vay được 55 hộ với tổng số tiền hơn 4 tỷ đồng. Các hộ vay đã chấp hành việc trả lãi, sử dụng vốn đúng mục đích, hiệu quả đem lại rất rõ rệt, tạo điều kiện để họ vươn lên tái hòa nhập cộng đồng.