Điểm tựa chăm sóc, bảo vệ sức khỏe quân dân ở Trường Sa

Trong chuyến công tác kéo dài 7 ngày thăm, làm việc với quân và dân trên quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1, Thứ trưởng Thường trực Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên - Phó Trưởng đoàn công tác số 12 đã dành nhiều thời gian quan tâm, nắm bắt thông tin thực hiện Chiến lược Quốc gia về Y tế biển, đảo đến năm 2030 do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đặc biệt là hoạt động của hệ thống quân y ở quần đảo Trường Sa.

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên và PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế) thăm và tặng quà, động viên người bệnh đang điều trị tại Trung tâm Y tế Quân Dân y đảo Trường Sa.

Sau 50 năm giải phóng, Trường Sa đã thay đổi mạnh mẽ, trở thành lá chắn vững chắc bảo vệ chủ quyền biển đảo. Cùng với sự phát triển ấy, hệ thống quân y đóng vai trò quan trọng trong chăm sóc sức khỏe cho quân và dân, ngư dân trên các ngư trường... giúp bà con yên tâm vươn khơi, bám biển nơi đầu sóng, ngọn gió.

Nằm điều trị trong Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa, ngư dân Vĩnh Văn Non (53 tuổi) chia sẻ, anh làm việc trên tàu cá BĐ 96888-TS. Khoảng 9 giờ ngày 8/4/2025, trong quá trình khai thác thủy sản trên vùng biển khu vực đảo Thuyền Chài, anh bị máy xay đá lạnh cuốn bàn tay phải vào máy. Tai nạn làm anh bị dập nát bàn tay và gãy các ngón tay 1, 2, 3, 4. Anh Non được đưa vào cấp cứu tại Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa lúc 18 giờ 45 phút cùng ngày.

Tiếp nhận bệnh nhân, BS Nguyễn Xuân Cường - Trưởng Trung tâm Y tế Quân dân y Đảo Trường Sa và các y bác sĩ của Trung tâm đã khẩn trương hội chẩn với chuyên khoa chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Quân y 175 tại TP HCM thông qua hệ thống truyền hình trực tiếp Telemedicine.

Ngay sau khi thống nhất phương án, 20 giờ cùng ngày, Đại tá Nguyễn Xuân Cường và các y bác sĩ thực hiện phẫu thuật. Sau 5 giờ thực hiện, ca phẫu thuật đã thành công khi xử lý được tổn thương thần kinh, mạch máu, khâu nối các gân bị đứt, cắt lọc các vị trí dập nát, cầm máu, nẹp cố định xương gãy các ngón bàn tay phải, khâu hơn 100 mũi tái tạo da vùng bàn tay và ngón tay phải.

"Tôi không nghĩ bệnh xá có thể điều trị những ca bệnh phức tạp. Nếu không được cấp cứu kịp thời ở bệnh xá đảo di chuyển vào bờ cũng mất cả nửa tháng, bàn tay tôi sẽ không còn lành lặn. Vì thế, giờ có đi đánh bắt xa bờ ngư dân an tâm lắm"- anh Non xúc động nói.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đô Xuân Tuyên làm việc tại Trung tâm Y tế Trường Sa nghe báo cáo công tác kết nối Telemedicine trong hội chẩn khám chữa bệnh cho bộ đội, nhân dân và ngư dân giữa Trung tâm Y tế Trường Sa và Bệnh viện Quân Y 175 ở TP HCM.

Thời điểm Đại tá Cao Văn Sơn - Phó Cục trưởng Cục Hậu cần - Kỹ thuật (Quân chủng Hải quân) - Trưởng đoàn công tác số 12 và Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cùng đoàn công tác Bộ Y tế đến thăm, anh Non đang bình phục tốt và sắp ra viện.

Ca cấp cứu tai nạn của ngư dân Vĩnh Văn Non là một trong rất nhiều trường hợp được các thầy thuốc quân hàm xanh cấp cứu thông qua hệ thống quân y trong thời gian qua. Chỉ tính riêng năm 2024 và 4 tháng đầu năm 2025, Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa lớn đã khám, điều trị, cấp phát thuốc cho gần 2.000 lượt bệnh nhân, cấp cứu 44 lượt bệnh nhân, thu dung điều trị 64 lượt bệnh nhân.

Hơn thế nữa, trong nhiều năm qua đã có hàng chục chiếc trực thăng đưa quân dân, ngư dân đánh bắt cá trên biển từ Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa về Bệnh viện Quân y 175 để điều trị, bất chấp mưa gió, bão bùng. Các thầy thuốc của Bệnh viện Quân Y 175 "cướp" được thời gian vàng cứu sống người bệnh bị: đột quỵ não, nhồi máu cơ tim, giảm áp do nặn sâu, suy hô hấp… Tỉ lệ bệnh nhân được "cướp" giờ vàng ngày càng tăng lên.

Điển hình như ngư dân Nguyễn Hùng (52 tuổi), làm việc trên tàu cá số hiệu QNg 96435TS, có triệu chứng ho, đau tức ngực, cảm giác khó thở khi đang đánh bắt cá. Bệnh nhân ngay lập tức được đưa vào Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa sơ cứu và được chuyển thẳng bằng trực thăng đến nóc tòa nhà Viện Chấn Thuơng chỉnh hình, Bệnh viện Quân y 175 để điều trị.

Bác sĩ tại Bệnh xá quân y đảo Sinh Tồn thăm khám cho người dân trên đảo. Ảnh: Hữu Quyết - TTXVN

Còn tại đảo Sinh Tồn, báo cáo với các Thủ trưởng đoàn công tác số 12, BS Lê Đăng Tuấn - Bệnh xá Trưởng cho biết trong năm 2024 và quý I năm 2025, các thầy thuốc đã làm tốt công tác tuyên truyền phòng chống dịch bệnh cho cán bộ, chiến sĩ, nhân dân ngư dân; tập trung tuyên truyền các bệnh ngoài da, tim mạch, huyết áp khám, điều trị và cấp phát thuốc cho gần 1.100 lượt người trong đó có 341 ngư dân; cấp cứu 17 trường hợp, trong đó có 17 ngư dân; thu dung điều trị 34 trường hợp. Cùng đó đảm bảo quân số khỏe để phục vụ thực hiện nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Y tế Trường Sa đã 'thay da đổi thịt" vượt bậc, kết nối hội chẩn với đất liền bất cứ lúc nào

Trên hải trình đến với quần đảo Trường Sa và Nhà giàn DK1 của con tàu HQ 561 cùng với hơn 20 cán bộ, y bác sĩ của Bệnh viện Quân Y 175, Thượng tá Phan Đình Mừng, Phó giám đốc Bệnh viện Quân Y 175 - Trưởng đoàn công tác của bệnh viện vui mừng nhất. Vì Thượng tá Mừng được trở lại Trường Sa, trở lại Trung tâm Y tế Quân dân y đảo Trường Sa - nơi 13 năm trước ông đã có mặt với vai trò Bệnh xá trưởng (thời điểm đó Trung tâm Y tế Quân dân y Trường Sa gọi là bệnh xá Trường Sa).

Thượng tá Mừng xúc động chia sẻ: "Khác với những ngày đầu, y tế đảo Trường Sa giờ đây đã "thay da đổi thịt", quân dân trên đảo đã rất yên tâm mỗi khi ốm đau bệnh tật ập đến, cùng đó các ngư dân vươn khơi bám biển cũng thêm yên tâm khi luôn có thầy thuốc sẵn sàng túc trực cấp cứu, chăm sóc sức khỏe khi không may họ phải cần can thiệp y tế.

Thiếu tá Phan Đình Mừng trao đổi với bác sĩ của Bệnh viện Quân Y 175 đang công tác tại Trung tâm Y tế Trường Sa và trò chuyện, động viên bệnh nhân đang điều trị tại Trung tâm.

Bệnh viện Quân Y 175 chịu trách nhiệm chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân trên đảo Trường Sa từ năm 1975 đến nay. Hiện các trang thiết bị y tế, máy móc tại đây đã được trang bị đầy đủ như máy chụp X-Quang, máy siêu âm, máy xét nghiệm… giúp các bác sĩ chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân sớm, 'cướp' được thời gian vàng cho người bệnh.

Đặc biệt theo Thượng tá Phan Đình Mừng, bệnh viện thường xuyên tổ chức các cuộc hội chẩn từ xa thông qua hệ thống Telemedicine giữa lãnh đạo Trung tâm Y tế Trường Sa và các bác sĩ chuyên khoa đầu ngành của bệnh viện để đưa ra phương án điều trị hiệu quả cho người bệnh.

Không chỉ điều trị cho quân dân sinh sống ở đảo Trường Sa, Trung tâm Y tế Trường Sa còn tiếp nhận và điều trị cho quân dân ở các đảo khác xung quanh thuộc vùng biển Tây Nam của tổ quốc, nơi lãnh hải và thềm lục địa. Luôn luôn sẵn sàng cấp cứu cho cán bộ, chiến sĩ, ngư dân trên biển đảo, tạo điểm tựa cho cho quân, dân ở quần đảo Trường Sa yên tâm vươn khơi bám biển.

Trải qua 10 năm qua, Trung tâm đã tiếp nhận khám và điều trị cho gần 20.000 lượt quân dân trên quần đảo Trường Sa, trong đó phẫu thuật 1.500 ca, hội chẩn qua Telemedicine là 380 ca phức tạp và 180 trường hợp vận chuyển vào đất liền để cấp cứu và điều trị.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn, nguyên giám đốc Bệnh viện Quân Y 175, người gắn bó hơn 35 năm với sự phát y tế biển đảo, đặc biệt là Trường Sa chia sẻ, sau năm 2000 vùng đất Trường Sa vẫn còn nhiều khó khăn: "Nắng gió thiêu thịt da những ngày khát mưa. Muối đắng môi cười thèm cọng rau xanh".

Lúc đầu tổ quân y vẻn vẹn 3 người "tay không" chữa bệnh chẳng có trang bị máy móc gì nên chỉ chữa được những bệnh thông thường. Thế nhưng bệnh viện đã chủ động khắc phục mọi khó khăn từng bước để chăm sóc sức khỏe cho nhân dân và bộ đội.

Để đảm bảo chăm sóc tốt cho quân dân, mỗi năm Trung tâm đều cử những bác sĩ, kỹ thuật viên giỏi nghề nhất ra làm nhiệm vụ, với quan điểm những thầy thuốc trẻ giỏi nghề phải được "tôi luyện" qua vùng khó khăn, khắc nghiệt ở Trường Sa.

Đại tá Cao Văn Sơn - Phó Cục trưởng Cục Hậu cần - Kỹ thuật (Quân chủng Hải quân) - Trưởng đoàn công tác số 12 và Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cùng đoàn công tác Bộ Y tế, đoàn công tác Bệnh viện Quân Y 175 tại Trung tâm Y tế Quân dân Y Trường Sa.

"Bây giờ Trung tâm Y tế Quân dân y Trường Sa đã có hệ thống telemedicine, có hệ thống cấp cứu đường không cả ngày lẫn đêm, bất chấp mưa gió điều này tưởng chừng như trước đây có tưởng tượng cũng không thể. Hệ thống chỉ huy đã kiểm soát, điều hành quy trình cấp cứu, mổ, điều trị làm thay đổi căn bản chất lượng chăm sóc sức khỏe cho bộ đội, nhân dân và bà con ngày đêm đang bám biển"- Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn nói.

Thiếu tướng Nguyễn Hồng Sơn cũng chia sẻ thêm, trong những thành quả mà hệ thống quân y đã xây dựng được nhằm nâng cao năng lực cấp cứu, điều trị cho quân và dân huyện đảo cần phải kể đến nhân lực y bác sĩ công tác trên đảo. Đây là nguồn nhân lực đã qua đào tạo chuyên nghiệp, vững vàng.

Cùng với đó, việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, như hệ thống chẩn đoán qua truyền hình trực tiếp từ TP HCM, hay từ Hà Nội kết nối với đảo; sự hiệp đồng bài bản, trách nhiệm của các đơn vị đã giúp xóa nhòa giới hạn về địa lý để có thể cấp cứu kịp thời cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, cầu hàng không được thiết lập bài bản đã giúp ứng cứu kịp thời, "giành giật" từng cơ hội trong thời khắc "giờ vàng" để cấp cứu bệnh nhân...

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cùng PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính (Bộ Y tế), Phó Trưởng đoàn công tác của Bộ Y tế và Phó Giám đốc Bệnh viện Quân Y 175 Phan Đình Mừng kiểm tra tủ thuốc của đảo Đá Tây C.

Bài và ảnh Thái Bình