Điểm nóng xung đột ngày 5-12: Hé lộ kế hoạch 'không vui cho Ukraine' của ông Trump
Chính quyền tương lai Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump muốn Ukraine phải nhượng bộ lãnh thổ và bị chặn gia nhập NATO để chấm dứt xung đột với Nga.
Dựa trên phân tích và phỏng vấn nhiều nguồn tin thân cận với Tổng thống Mỹ đắc cử, hãng tin Reuters ngày 4-12 cho biết các cố vấn của ông Trump đang đưa ra các đề xuất nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine.
Đáng nói, các kế hoạch này đều ngăn Ukraine gia nhập NATO trong tương lai gần và buộc họ phải nhượng lại một phần lớn lãnh thổ cho Nga.
"Ukraine sẽ phải nhượng lại một phần đất đai của mình cho Nga theo một kế hoạch giải quyết mà chính quyền của ông Trump có thể sẽ sớm đề xuất" - Reuters trích dẫn các nguồn tin thân cận trong nhóm quyền lực của Tổng thống đắc cử Mỹ.
Các đề xuất của 3 cố vấn chủ chốt, bao gồm cả đặc phái viên Nga - Ukraine sắp tới của ông Trump, cựu tướng Keith Kellogg, đều có một điểm chung: Loại bỏ xem xét tư cách thành viên NATO của Ukraine ra khỏi bàn đàm phán.
Từ các cố vấn của Tổng thống Mỹ đắc cử có thể hé lộ những nét chính trong kế hoạch hòa bình cho Ukraine của ông Trump: Họ sẽ sử dụng chiến thuật "cây gậy và củ cà rốt" để cố gắng buộc Moscow và Kiev ngồi vào bàn đàm phán.
Cụ thể, Mỹ sẽ dừng viện trợ cho Ukraine trừ khi Tổng thống Volodymyr Zelensky đồng ý đàm phán, đồng thời tăng cường hỗ trợ cho Kiev nếu Tổng thống Nga Vladimir Putin từ chối.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống vừa qua, ông Trump đã liên tục đưa ra cam kết sẽ chấm dứt cuộc xung đột giữa Nga - Ukraine trong vòng 24 giờ sau khi nhậm chức vào ngày 20-1-2025, hoặc thậm chí sớm hơn.
Nhưng cho đến thời điểm hiện tại, ông Trump vẫn chưa công bố kế hoạch chi tiết để thực hiện cam kết đó.
Các nhà phân tích và cựu quan chức an ninh đều bày tỏ sự hoài nghi về khả năng ông Trump thực hiện được lời hứa này do tính chất phức tạp của cuộc xung đột kéo dài gần 3 năm qua.
Thuyết phục Nga đồng ý tham gia đàm phán cũng sẽ là bài toán khó với nước Mỹ khi hiện tại Moscow đang chiếm ưu thế trước Ukraine trên chiến trường.
"Thời điểm này Tổng thống Putin không hề vội vàng ngồi vào bàn đàm phán" – ông Eugene Rumer, cựu chuyên gia phân tích tình báo hàng đầu của Mỹ về Nga, nhận định.
Nhà lãnh đạo Nga vẫn chưa sẵn sàng từ bỏ các điều kiện của mình để đạt được thỏa thuận ngừng bắn và đàm phán. Những điều kiện đó bao gồm Ukraine từ bỏ mục tiêu gia nhập NATO và rút quân khỏi 4 khu vực thuộc Ukraine mà Nga đã đơn phương sáp nhập nhưng hiện chưa kiểm soát hoàn toàn. Những điều này Kiev đã thẳng thừng bác bỏ.
Nga đơn phương sáp nhập toàn bộ bán đảo Crimea từ năm 2014 và kể từ đó đã kiểm khoảng 80% Donbas - bao gồm Donetsk và Luhansk - cũng như hơn 70% Zaporizhzhia và Kherson, cùng một phần nhỏ của khu vực Mykolaiv và Kharkiv, theo Reuters.
Ukraine đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực và các tổn thất lãnh thổ ngày càng nhiều, do đó Tổng thống Zelensky cũng cho thấy động thái cởi mở với việc đàm phán chấm dứt xung đột.
Dù vẫn kiên định với mục tiêu gia nhập NATO, ông Zelensky tuần này cho biết Ukraine cần tìm kiếm các giải pháp ngoại giao khác để giành lại một số vùng lãnh thổ đã bị Nga kiểm soát.
Một cựu quan chức an ninh quốc gia dưới thời Tổng thống Trump, người tham gia vào tiến trình chuyển giao quyền lực, cho biết có ba đề xuất chính: Một của Tướng Kellogg, một của Phó Tổng thống đắc cử JD Vance và một đề xuất khác do ông Richard Grenell, cựu quyền giám đốc tình báo của ông Trump, đưa ra.