Điểm nóng xung đột ngày 15-4: Ukraine muốn mua 10 hệ thống Patriot, Mỹ từ chối?
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky được cho là ngỏ ý mua 10 hệ thống phòng không Patriot từ Mỹ, song Washington thẳng thừng từ chối.
Theo nhiều nguồn tin, Tổng thống Volodymyr Zelensky từng đề xuất Ukraine sẵn sàng mua 10 hệ thống phòng không Patriot từ Mỹ với giá 15 tỉ USD. Tuyên bố này cho thấy nhu cầu cấp thiết của Ukraine trong tăng cường khả năng phòng thủ.
Mặc dù Mỹ được cho là đã từ chối bán trực tiếp hệ thống cho Ukraine, đề xuất này đã nhấn mạnh tính phức tạp của viện trợ quân sự và mua sắm trong thời xung đột.
Được phát triển bởi Raytheon Technologies, hệ thống Patriot có khả năng chống lại nhiều mối đe dọa trên không, từ tên lửa đạn đạo chiến thuật, tên lửa hành trình đến máy bay tiên tiến.
Radar theo dõi tới 100 mục tiêu cùng lúc, cung cấp bán kính phủ sóng 360 độ khoảng 150 km, tùy thuộc vào địa hình.

Hệ thống phòng không Patriot tại Ba Lan. Ảnh: Soeren Stache/picture alliance
Một tổ hợp Patriot, với giá khoảng một tỉ USD, cần khoảng 90 nhân sự vận hành, chưa kể chi phí bổ sung. 10 hệ thống - con số ông Zelensky đề xuất - đòi hỏi cam kết tài chính lẫn cơ sở hạ tầng, đào tạo và hậu cần mạnh.
Với Ukraine, về mặt lý thuyết, 10 hệ thống bảo vệ được các thành phố quan trọng như Kiev, Odesa hoặc Lviv nhưng để bao phủ toàn bộ quốc gia cần nhiều hơn thế. So với các phương án thay thế như S-300 thời Liên Xô mà Ukraine đang vận hành, Patriot có độ chính xác và khả năng tương tác vượt trội với các hệ thống của NATO.
Dẫu vậy, Ngân hàng Thế giới ước tính GDP năm 2024 của Ukraine là 179 tỉ USD, khiến khoản tiền 15 tỉ USD - gần 8% kinh tế đất nước - trở thành gánh nặng khổng lồ.
Ngoài ra, việc cung cấp 10 hệ thống Patriot đặt ra những thách thức to lớn về mặt hậu cần khi năng lực sản xuất của Raytheon cũng có hạn.
Một thỏa thuận năm 2023 với Nhật Bản và các đồng minh về 1.000 tên lửa đánh chặn PAC-3, trị giá 5,5 tỉ USD, là minh chứng cho tốc độ sản xuất, khi hẹn giao hàng tới tận năm 2027.

Tổng thống Volodymyr Zelensky từng đề xuất Ukraine sẵn sàng mua 10 hệ thống phòng không Patriot từ Mỹ. Ảnh: Global Images Ukraine
Trong vấn đề đào tạo, Ukraine cần cử người sang Đức và Ba Lan trong nhiều tháng, và việc tích hợp với các hệ thống thời Liên Xô đòi hỏi sự khéo léo về mặt kỹ thuật.
Học thuyết của quân đội Mỹ nhấn mạnh vào phòng thủ nhiều lớp, kết hợp Patriot với THAAD chống lại tên lửa đạn đạo và Avenger chống lại máy bay không người lái. Đây rõ ràng là sự xa xỉ mà Ukraine không thể chi trả.