Điểm mở bến Đường Hồ Chí Minh trên biển tại Cà Mau trở thành Di tích quốc gia đặc biệt

Di tích Bến Vàm Lũng tại huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

Nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, tối 24/4, tỉnh Cà Mau long trọng tổ chức lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Đường Hồ Chí Minh trên biển (Điểm Bến Vàm Lũng - tỉnh Cà Mau).

Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Đường Hồ Chí Minh trên biển (Điểm Bến Vàm Lũng - tỉnh Cà Mau).

Ngay trước khi lễ diễn ra, lãnh đạo Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Cà Mau đã có hoạt động dâng hoa, dâng hương tại Di tích Bến Vàm Lũng trên địa bàn huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

Hoạt động dâng hương, dâng hoa các chiến sĩ cách mạng trên biển Vàm Lũng của lãnh đạo tỉnh Cà Mau vào chiều 24/4.

Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau Nguyễn Hồ Hải cùng lãnh đạo tỉnh dâng hương tại Cụm tượng đài Đoàn tàu không số tại Bến Vàm Lũng, huyện Ngọc Hiển.

Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau Nguyễn Minh Luân có bài diễn văn ôn lại truyền thống Đường Hồ Chí Minh trên biển - tuyến đường vận tải quân sự trên biển Đông, cũng là một trong những phát kiến xuất sắc của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhằm bí mật vận chuyển vũ khí, cán bộ từ miền bắc vào chi viện cho Quân Giải phóng miền nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau Nguyễn Minh Luân (thứ 2 từ trái qua) đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Đường Hồ Chí Minh trên biển (Điểm Bến Vàm Lũng - tỉnh Cà Mau)

Trước yêu cầu phát triển của cách mạng miền nam và để kịp thời chi viện cho các chiến trường, sau khi đã chuẩn bị về mọi mặt, ngày 23/10/1961, Bộ Tổng Tư lệnh ra quyết định thành lập Đoàn Vận tải quân sự 759 (đơn vị tiền thân của Lữ đoàn 125 Hải quân ngày nay), mở tuyến đường vận tải chiến lược - đường Hồ Chí Minh trên biển.

Suốt 14 năm trời (từ năm 1961 đến 30/4/1975), Đoàn tàu không số trên biển đã làm nên con đường huyền thoại, giúp vận chuyển trót lọt hàng trăm nghìn tấn vũ khí và hơn 80.000 lượt cán bộ, chiến sĩ, cán bộ cao cấp của Đảng, quân đội vào miền nam và từ miền nam ra miền bắc, kịp thời bổ sung nguồn cán bộ lãnh đạo, chỉ huy chiến đấu trên chiến trường miền nam.

Hàng nghìn tấn vũ khí được vận chuyển trót lọt vào Cà Mau chi viện cho chiến trường miền nam qua Bến Vàm Lũng nhờ những đoàn tàu không số trên biển.

Tại Cà Mau, “Đoàn tàu không số” gắn với Bến Vàm Lũng (nơi mở bến). Vào ngày 11/10/1962, chiếc tàu gỗ không số đầu tiên mang tên Phương Đông 1, do thuyền trưởng Lê Văn Một và Chính trị viên Bông Văn Dĩa chỉ huy đã rời Bến K-15 tại Đồ Sơn (Hải Phòng) đem theo 30 tấn vũ khí vận chuyển an toàn vào Bến Vàm Lũng, khơi thông tuyến đường huyền thoại trên biển. Từ năm 1962 đến năm 1970, cụm bến Vàm Lũng tiếp nhận 75 tàu, với hơn 4.400 tấn vũ khí, trang thiết bị cho chiến trường miền nam.

Ngày 10/11/2010, Bến Vàm Lũng được Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch công nhận Di tích lịch sử-văn hóa cấp quốc gia. Lực lượng tham gia trên tuyến vận tải có 12 tập thể, 15 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trong đó, Đoàn 125 được tặng 2 lần.

Với tầm vóc lịch sử, sự đóng góp vĩ đại của Đường Hồ Chí Minh trên biển, ngày 26/11/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định (số 1473/QĐ-TTg) xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt “Đường Hồ Chí Minh trên biển”, trong đó có điểm Bến Vàm Lũng của tỉnh Cà Mau.

Theo đồng chí Nguyễn Minh Luân, việc xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt Đường Hồ Chí Minh trên biển, trong đó có địa điểm Bến Vàm Lũng là vinh dự, niềm tự hào đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân tỉnh Cà Mau. Đây cũng là di tích đầu tiên của tỉnh Cà Mau được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt.

Những chiến công của tuyến đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển chính là những kỳ tích lịch sử, được làm nên bởi trí tuệ, lòng yêu nước, sức mạnh của ý chí “Không có gì quý hơn độc lập tự do”, của khát vọng hòa bình, khát vọng về một ngày mai tươi sáng. Đảng bộ và nhân dân Cà Mau xin mãi mãi tri ân các thế hệ cán bộ, chiến sĩ, đồng bào, đồng chí đã tham gia mở đường, lập bến, hoạt động tại Bến Vàm Lũng và Đường Hồ Chí Minh trên biển.

HỮU TÙNG