Điểm lại thông tin kinh tế tuần từ 9-13/6

Điểm lại thông tin kinh tế

Tổng quan

Giải ngân vốn đầu tư công 5 tháng đầu năm 2025 đạt kết quả khả quan, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức để hoàn thành mục tiêu của Chính phủ giải ngân 100% kế hoạch vốn năm.

Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến hết tháng 5/2025, tổng kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 là 956.891,7 tỷ đồng, trong đó kế hoạch vốn kéo dài từ các năm trước sang năm 2025 là 57.358,9 tỷ đồng.

Ước giải ngân từ đầu năm đến ngày 31/5/2025 là 199.325,2 tỷ đồng, đạt 22,2% kế hoạch, đạt 24,1% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2024 đạt 20,33% kế hoạch và đạt 21,63% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, riêng vốn ngân sách địa phương có tỷ lệ đạt 27,5% (cao hơn cùng kỳ năm 2024 là 21,1%), vốn ngân sách trung ương mới đạt 19,6% (thấp hơn cùng kỳ năm 2024 là 22,6%).

Tuy nhiên, về số tuyệt đối, hiện tại giải ngân vốn đầu tư công mới đạt gần 200.000 tỷ đồng trong khi tổng lượng vốn đầu tư công năm 2025 được duyệt là 875.000 tỷ đồng. Việc hoàn thành chỉ tiêu giải ngân 100% vốn kế hoạch trong 7 tháng còn lại là thách thức không hề nhỏ.

Bộ Tài chính cũng nêu ra các khó khăn, vướng mắc, chủ yếu là cố hữu, trong tiến trình thúc đẩy giải ngân đầu tư công. Khó khăn lớn nhất vẫn nằm ở việc bồi thường, giải phóng mặt bằng phục vụ thi công các dự án còn chậm, chủ yếu gặp khó trong việc xác định giá đất đền bù do chưa đạt được thỏa thuận đối với người dân, chậm bàn giao mặt bằng; xác định nguồn gốc sử dụng đất của các hộ gặp nhiều khó khăn do chuyển nhượng nhiều lần, việc hoàn thiện hồ sơ thu hồi đất qua nhiều bước khiến kéo dài thời gian...

Bên cạnh đó, nguồn cung một số nguyên vật liệu hạn chế (đất, cát đắp...); giá nhiều nguyên vật liệu tăng đột biến so với thời điểm mời thầu làm tăng chi phí dự án. Đặc biệt, vào thời điểm này, đáng chú ý là những khó khăn liên quan đến quá trình sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Ví dụ, để phù hợp với cơ cấu bộ máy sau khi thực hiện sắp xếp, tinh gọn, các cơ quan trung ương và địa phương phải tạm dừng khởi công mới một số dự án hoặc dự án đang trong quá trình rà soát để xác định lại nhu cầu, điều chỉnh quy mô, phạm vi đầu tư dự án; việc thay đổi trong trách nhiệm, quyền hạn, quy trình quản lý dự án tại địa phương do không duy trì cấp huyện và các cơ quan chức năng mới sau sắp xếp, sáp nhập làm cho việc thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế xây dựng, công tác thanh toán, quyết toán phải kéo dài thời gian; việc xây dựng lại bảng giá đất đền bù do sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh theo quy định của Luật Đất đai 2024 cũng làm chậm tiến độ triển khai dự án...

Để có thể giải quyết cơ bản các khó khăn, vướng mắc trong giải ngân đầu tư công, Bộ Tài chính trong kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV đã trình Chính phủ để trình Quốc hội dự thảo một luật để sửa 7 luật, trong đó có nội dung rất quan trọng liên quan đến Luật Đầu tư công.

Cụ thể: (i) Bổ sung thêm cơ chế đặc thù cho “dự án đầu tư công đặc biệt”: dự án thực hiện chỉ đạo bởi Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Chính phủ; được áp dụng cơ chế đặc thù, ưu tiên bố trí vốn, nhằm đẩy nhanh tiến độ; không bắt buộc phải qua quyết định chủ trương đầu tư truyền thống, giúp tăng tính linh hoạt, đẩy nhanh triển khai; (ii) Bổ sung quy định “nhiệm vụ chuẩn bị giải phóng mặt bằng” làm căn cứ quan trọng để phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giúp rút ngắn thủ tục triển khai mặt bằng, coi giải phóng mặt bằng là dự án đầu tư riêng, chuẩn bị mặt bằng sẵn sàng giao cho nhà thầu hoặc chủ đầu tư khi dự án chính thức được phê duyệt.

Giới phân tích nhận định rằng, dự thảo Luật này nếu được thông qua trong kỳ họp thứ 9 Quốc hội Khóa XV (dự kiến tháng 6‑7/2025), sẽ giúp điều chỉnh ngay các dự án đang triển khai, tăng giải ngân vốn đầu tư công nhờ thủ tục thuận lợi và ưu đãi rõ rệt. Tuy nhiên, có nhiều ý kiến nhấn mạnh, cần kiểm soát chặt để tránh cấp vốn ngoài năng lực triển khai của chủ đầu tư, đề phòng nợ công tăng cao, đề phòng tham nhũng đất đai, lợi ích nhóm. Đơn cử, thủ tục giải phóng mặt bằng được rút gọn (theo luật mới), có thể bị lợi dụng để mua gom đất trước khi có quy hoạch chính thức, đẩy giá đất, trục lợi chính sách; lợi ích nhóm khi phân bổ vốn về các “chủ đầu tư dự án thân quen”, những nơi có ưu thế về thông tin nội bộ; chỉ định thầu nhiều dự án cũng làm giảm tính minh bạch nếu không được kiểm soát kỹ càng... Vì vậy, các cơ quan liên quan cần ban hành kịp thời quy trình minh bạch, giám sát tốt để phát huy hiệu quả, tránh bị lợi dụng, góp phần đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công.

Tóm lược thị trường trong nước tuần từ 9-13/6

Thị trường ngoại tệ tuần từ 9-13/6, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh chủ yếu theo xu hướng giảm. Chốt ngày 13/6, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 24.975 VND/USD, giảm 17 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

Giá mua USD được niêm yết ở mức 23.777 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; trong khi giá bán USD được niêm yết mức 26.173 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.

Tỷ giá liên ngân hàng trong tuần từ 9-13/6 biến động tăng - giảm đan xen. Kết thúc phiên 13/6, tỷ giá liên ngân hàng đóng cửa tại 26.070, tăng 20 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

Tỷ giá trên thị trường tự do tuần qua ít biến động. Chốt phiên 13/6, tỷ giá tự do tăng 55 đồng so với phiên cuối tuần trước đó ở cả hai chiều mua vào và bán ra, giao dịch tại 26.280 VND/USD và 26.380 VND/USD.

Thị trường tiền tệ liên ngân hàng tuần từ 9-13/6, lãi suất VND liên ngân hàng các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống tăng mạnh ở tất cả các kỳ hạn. Chốt ngày 13/6, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch ở mức: qua đêm 3,70% (+0,90 điểm phần trăm); 1 tuần 4,00% (+0,74 điểm phần trăm); 2 tuần 4,15% (+0,51 điểm phần trăm); 1 tháng 4,30% (+0,26 điểm phần trăm).

Lãi suất USD liên ngân hàng biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Phiên 13/6, lãi suất USD liên ngân hàng giao dịch tại: qua đêm 4,29% (-0,01 điểm phần trăm); 1 tuần 4,36% (không thay đổi); 2 tuần 4,43% (+0,03 điểm phần trăm) và 1 tháng 4,46% (+0,03 điểm phần trăm).

Trên thị trường mở tuần qua, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 85.000 tỷ đồng với các kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày, 35 ngày và 91 ngày, lãi suất đều giữ ở mức 4,0%. Có 10.205,64 tỷ đồng trúng thầu ở cả 4 kỳ hạn; có 8.768,98 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.

NHNN tiếp tục không chào thầu tín phiếu NHNN.

Như vậy, NHNN bơm ròng 1.436,66 tỷ đồng ra thị trường trong tuần qua qua kênh thị trường mở. Có 36.369,11 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố.

Thị trường trái phiếu ngày 11/6, Kho bạc Nhà nước đấu thầu thành công 4.000 tỷ đồng/10.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ gọi thầu, tỷ lệ trúng thầu chỉ đạt 40%. Trong đó, kỳ hạn 5 năm huy động được toàn bộ 500 tỷ đồng gọi thầu, 10 năm huy động được 3.000 tỷ đồng/7.000 tỷ đồng gọi thầu và kỳ hạn 15 năm huy động được 500 tỷ đồng/2.000 tỷ đồng gọi thầu. Kỳ hạn 30 năm gọi thầu 500 tỷ đồng, tuy nhiên, không có khối lượng trúng thầu. Lãi suất trúng thầu ở kỳ hạn 5 năm là 2,49% (+0,13 điểm phần trăm so với phiên đấu thầu trước), 10 năm là 3,12% (+0,06 điểm phần trăm), 15 năm là 3,25% (+0,15 điểm phần trăm).

Ngày 18/6, Kho bạc Nhà nước dự kiến chào thầu 10.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, trong đó kỳ hạn 5 năm chào thầu 500 tỷ đồng, kỳ hạn 10 năm chào thầu 7.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15 năm chào thầu 2.000 tỷ đồng và 30 năm chào thầu 500 tỷ đồng.

Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 10.672 tỷ đồng/phiên, giảm mạnh so với mức 18.601 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất trái phiếu chính phủ trong tuần qua tiếp tục tăng ở tất cả các kỳ hạn. Chốt phiên 13/6, lợi suất trái phiếu chính phủ giao dịch quanh 1 năm 2,13% (+0,02 điểm phần trăm so với phiên cuối tuần trước); 2 năm 2,18% (+0,02 điểm phần trăm); 3 năm 2,24% (+0,01 điểm phần trăm); 5 năm 2,52% (+0,04 điểm phần trăm); 7 năm 2,86% (+0,06 điểm phần trăm); 10 năm 3,15% (+0,04 điểm phần trăm); 15 năm 3,26% (+0,02 điểm phần trăm); 30 năm 3,44% (+0,02 điểm phần trăm).

Thị trường chứng khoán tuần từ 9-13/6, trên thị trường chứng khoán, các chỉ số giảm ở hầu hết các phiên. Kết thúc phiên 13/06, VN-Index đứng ở mức 1.315,49 điểm, giảm 14,40 điểm (-1,08%) so với phiên cuối tuần trước đó; HNX-Index mất 3,79 điểm (-1,66%) còn 224,82 điểm; UPCoM-Index rơi 1,35 điểm (-1,37%) xuống 97,54 điểm.

Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng trên 19.800 tỷ đồng/phiên, giảm từ mức 22.000 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại tiếp tục bán ròng gần 900 tỷ đồng trên cả 3 sàn.

Tin quốc tế

Ngân hàng Thế giới (WB) hạ triển vọng kinh tế thế giới. Trong báo cáo ra ngày 10/6, WB dự báo kinh tế toàn cầu tăng trưởng 2,3% trong năm nay và 2,4% năm 2026, lần lượt giảm 0,4 và 0,3 điểm phần trăm so với dự báo hồi tháng 1. Trong đó, GDP nước Mỹ được dự báo lần lượt tăng 1,4% và 1,6% (-0,9 và -0,4 điểm phần trăm), Eurozone tăng 0,7% và 0,8% (-0,3 và -0,4 điểm phần trăm), Nhật Bản tăng 0,7% và 0,8% (-0,5 và -0,1 điểm phần trăm).

Tại các nền kinh tế đang phát triển, Trung Quốc được dự báo tăng 4,5 và 4,0% trong năm nay và năm sau (cùng không đổi so dự báo trước), Ấn Độ lần lượt tăng 6,3% và 6,5% (-0,4 và 0,2 điểm phần trăm). Bên cạnh đó, WB dự báo khối lượng thương mại toàn cầu chỉ tăng lần lượt 1,8% và 2,4% trong 2 năm (-1,3 và -0,8 điểm phần trăm).

Giải thích cho dự báo của Mỹ, WB cho rằng thương mại leo thang khiến thị trường này mất đi niềm tin đầu tư cũng như giảm mức tiêu dùng của người dân. Ngược lại, Trung Quốc được cho rằng có đủ sự ổn định tài khóa và chính sách tiền tệ để vượt qua những trở ngại. Cũng theo báo cáo của WB, thương mại toàn cầu có thể chỉ tăng 1,8%, giảm tốc mạnh so với mức 3,4% của 2024 và chỉ bằng một phần ba mức tăng trung bình 5,9% vào những năm 2000. Con số này được tính toán dựa trên mức thuế có hiệu lực đến cuối tháng 5, gồm thuế nhập khẩu 10% mà Mỹ áp lên hầu hết các quốc gia và không gồm thuế đối ứng công bố hồi tháng 4, tạm hoãn đến ngày 9/7. Cuối cùng, WB cho rằng lạm phát toàn cầu năm 2025 sẽ ở mức 2,9%, vẫn cao hơn ngưỡng trước đại dịch Covid-19 do tác động của thuế và hàng hóa khan hiếm.

Nước Mỹ ghi nhận nhiều thông tin kinh tế quan trọng. Đầu tiên, về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) toàn phần và CPI lõi tại Mỹ cùng tăng 0,1% so với tháng trước trong tháng 5, sau khi cùng tăng 0,2% ở tháng trước đó, đồng thời thấp hơn dự báo lần lượt tăng 0,2% và 0,3%. So với cùng kỳ năm 2024, CPI toàn phần và CPI lõi lần lượt tăng 2,4% và 2,8% so với cùng kỳ trong tháng vừa qua, không biến động nhiều so với mức tăng 2,3% và 2,8% của tháng 4.

Tiếp theo, chỉ số giá sản xuất (PPI) toàn phần và PPI lõi tại nước này cùng tăng 0,1% so với tháng trước trong tháng 5, sau khi cùng giảm 0,2% ở tháng 4, đồng thời thấp hơn mức tăng lần lượt là 0,2% và 0,3% theo dự báo. So với cùng kỳ năm 2024, PPI toàn phần và PPI lõi tháng 5 lần lượt tăng 2,5% và 3,4%, có sự thay đổi so với mức tăng 2,9% và 3,4% của tháng trước đó.

Về thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tại Mỹ tuần kết thúc ngày 7/6 ở mức 248 nghìn đơn, đi ngang so với tuần trước đó và trái với dự báo giảm nhẹ xuống còn 242 nghìn. Số đơn bình quân 4 tuần gần nhất là 240,5 nghìn, tăng 5 nghìn đơn so với 4 tuần liền trước.

Cuối cùng, theo Đại học Michigan khảo sát, chỉ số niềm tin tiêu dùng tại Mỹ ở mức 60,5 điểm trong tháng 6, tăng lên so với mức 52,2 điểm của tháng trước, đồng thời vượt qua mức 53,5 điểm theo dự báo.

Trong tuần này, thị trường chờ đợi cuộc họp chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) ngày 17-18/6. Tại cuộc họp này, Fed sẽ đưa ra dự báo về triển vọng kinh tế, thị trường lao động, lạm phát, và đường đi tiếp theo của lãi suất chính sách. Hiện tại, theo dự báo của CME, có 97% khả năng Fed sẽ không thay đổi lãi suất chính sách đang ở mức 4,25 - 4,5% trong cuộc họp này, và vẫn cắt giảm lãi suất chính sách 2 lần trong năm nay, vào tháng 9 và tháng 12, đưa lãi suất chính sách cuối năm về mức 3,75 - 4,0%.

P.L