Đi vệ sinh vào buổi sáng: Những dấu hiệu cảnh báo bất thường nên biết

Khi nào thói quen đại tiện trở thành dấu hiệu đáng lo?

Theo các chuyên gia, việc đi tiêu vào sáng sớm không chỉ giúp cơ thể loại bỏ chất thải mà còn phản ánh nhiều điều về sức khỏe, nhất là hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, nếu thói quen này có dấu hiệu thay đổi bất thường, người bệnh cần hết sức lưu ý.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng – Trưởng khoa Khám tư vấn Dinh dưỡng người lớn thuộc Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, đại tiện vào buổi sáng là một phản xạ sinh lý rất tốt. Phân thường được hình thành và tích tụ trong trực tràng từ đêm hôm trước. Khi cơ thể tỉnh giấc và hoạt động trở lại, nhu động ruột cũng bắt đầu làm việc mạnh hơn, tạo điều kiện để đẩy chất thải ra ngoài một cách tự nhiên.

Tuy nhiên, khi thói quen đại tiện buổi sáng bị rối loạn, chẳng hạn như đi ngoài quá nhiều lần, phân lỏng kéo dài, đau bụng quặn hoặc ngược lại là táo bón, phân khô và khó đi thì đó có thể là tín hiệu cho thấy hệ tiêu hóa đang gặp vấn đề.

Một trong những biểu hiện cần đặc biệt quan tâm là tiêu chảy vào sáng sớm diễn ra thường xuyên. Nếu bạn liên tục đi ngoài phân lỏng, kèm cảm giác mót rặn, chưa đi hết hoặc đau quặn bụng, rất có thể bạn đang mắc hội chứng ruột kích thích, viêm đại tràng hoặc đơn giản là hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng do căng thẳng tâm lý hoặc ăn uống không phù hợp vào buổi tối hôm trước.

Ngoài ra, những thay đổi bất thường về màu sắc phân cũng là yếu tố không nên bỏ qua. Phân đen có thể là dấu hiệu chảy máu từ dạ dày hoặc thực quản, trong khi phân lẫn máu tươi thường liên quan đến bệnh trĩ hoặc tổn thương hậu môn – trực tràng. Phân có màu bạc nhạt đôi khi cho thấy các vấn đề liên quan đến gan hoặc ống mật.

Không ít người bỏ qua hiện tượng không thể đi đại tiện vào buổi sáng trong nhiều ngày liên tiếp, cho rằng đó là chuyện bình thường. Trên thực tế, đây là biểu hiện rõ ràng của táo bón mạn tính. Nguyên nhân có thể đến từ chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước, thói quen nhịn đi tiêu hoặc lối sống ít vận động, vốn phổ biến ở dân văn phòng. Táo bón kéo dài có thể dẫn đến nhiều biến chứng như trĩ, sa trực tràng hoặc rối loạn đại tiện lâu dài.

Cũng có những trường hợp mà người bệnh có cảm giác buồn đi vệ sinh mỗi sáng, nhưng lại không thể đi được. Cảm giác đầy bụng, căng tức, mót rặn nhưng phân không thoát ra có thể là dấu hiệu của hội chứng ruột kích thích, rối loạn vận động đại tràng hoặc tổn thương cơ học tại hậu môn – trực tràng. Dù không gây đau nhiều, nhưng hiện tượng này ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống.

Làm gì để buổi sáng đi vệ sinh “trơn tru”?

Để đảm bảo hoạt động đại tiện vào buổi sáng diễn ra “trơn tru”, các chuyên gia khuyên nên bắt đầu ngày mới bằng một cốc nước ấm. Việc này giúp kích thích nhu động ruột nhẹ nhàng và hỗ trợ đào thải phân tự nhiên.

Một chế độ ăn giàu chất xơ với rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám cùng việc vận động nhẹ buổi sáng, chẳng hạn như đi bộ, xoay người hoặc tập vài động tác yoga cũng sẽ giúp cơ thể dễ dàng đi vệ sinh hơn.

Ngoài ra, tạo thói quen đi tiêu vào một khung giờ cố định mỗi sáng và không ngồi quá lâu trong nhà vệ sinh cũng là những lưu ý quan trọng để tránh các vấn đề như trĩ hay sa trực tràng.

Trong trường hợp xuất hiện các biểu hiện như tiêu chảy kéo dài quá ba ngày, phân có máu hoặc nhầy, táo bón không cải thiện sau khi đã điều chỉnh lối sống, đau bụng lặp lại hoặc phân có màu bất thường, người bệnh cần đến cơ sở y tế để kiểm tra chuyên sâu.

Những bất thường nhỏ trong việc đi vệ sinh vào buổi sáng có thể là “lời cảnh báo” đầu tiên cho những bệnh lý nghiêm trọng hơn.

Việc đi vệ sinh buổi sáng tưởng chừng như đơn giản nhưng lại là một cách hiệu quả để cơ thể phát tín hiệu cảnh báo. Thay vì xem nhẹ, hãy quan sát kỹ và lắng nghe cơ thể mỗi ngày, để từ đó kịp thời điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt và đến gặp bác sĩ khi cần thiết. Một hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng cho một ngày mới nhẹ nhàng, tràn đầy năng lượng.

Yến Nguyễn