Di sản văn hóa trước nỗi lo lỗ hổng an ninh

Cảnh sát đứng gần kim tự tháp của Bảo tàng Louvre sau khi có báo cáo về vụ cướp tại Paris, Pháp. Ảnh: REUTERS

Vụ trộm trắng trợn, táo bạo và được lên kế hoạch kỹ lưỡng xảy ra ngay giữa lòng Paris đã thực sự gây chấn động giới văn hóa và an ninh Pháp, hàng loạt câu hỏi được đặt ra về mức độ nghiêm trọng và sự an toàn tại các di sản văn hóa quốc tế.

Theo Bộ trưởng Nội vụ Pháp Laurent Nunẽz, bọn trộm đã sử dụng thang nâng để tiếp cận cửa sổ đột nhập vào khu vực trưng bày cổ vật bên trong bảo tàng. Chúng phá cửa sổ, đập vỡ tủ kính, lấy đi 9 món đồ trang sức hoàng gia vô cùng quý hiếm trong đó có những báu vật có giá trị không thể đong đếm bằng tiền, bởi chúng gắn liền với lịch sử hoàng gia Pháp và di sản châu Âu.

Điều đáng nói là toàn bộ vụ trộm chỉ diễn ra trong vòng chưa đầy 7 phút, nhóm tội phạm đã thực hiện toàn bộ kế hoạch, sau đó tẩu thoát bằng xe hai bánh trước khi lực lượng an ninh kịp phản ứng. Đây là chi tiết khiến dư luận trong và ngoài nước không khỏi đặt câu hỏi là tại sao một vụ trộm lại có thể thực hiện suôn sẻ đến vậy trong một khoảng thời gian đáng báo động, đặc biệt là tại một địa điểm được cho là “bất khả xâm phạm”, dưới hệ thống camera và nhân lực an ninh dày đặc.

Trong số những hiện vật bị đánh cắp, nổi bật là vương miện từng thuộc về Hoàng hậu Josephine, vợ của Napoleon Bonaparte và Hoàng hậu Eugénie, vợ của Napoleon III. Những món trang sức này không chỉ mang giá trị vật chất, mà còn là biểu tượng quyền lực, thể hiện tinh hoa của nghệ thuật kim hoàn Pháp và giá trị văn hóa xuyên thế kỷ.

Vụ việc tại Louvre không chỉ là hành động phạm pháp đơn thuần, mà còn là lời cảnh tỉnh đắt giá về vấn đề an ninh tại các điểm lưu giữ di sản văn hóa quan trọng. Bảo tàng Louvre là điểm đến của hàng triệu du khách toàn cầu mỗi năm, đồng thời là kho tàng văn hóa quý báu của nhân loại, với trung bình hơn 25.000 lượt khách mỗi ngày và hơn 8,7 triệu lượt tham quan trong năm 2024, do vậy việc đảm bảo an toàn cho cả con người lẫn hiện vật cần phải được đặt lên hàng đầu. Vụ trộm này đã để lại một vết nứt lớn trong niềm tin vào khả năng bảo vệ di sản của một trong những bảo tàng danh tiếng nhất thế giới.

Câu hỏi lớn được đặt ra là tại sao một trong những bảo tàng được đầu tư hệ thống an ninh hiện đại bậc nhất thế giới lại có thể bị bọn trộm đột nhập dễ dàng đến vậy. Việc kẻ trộm sử dụng thang nâng, thực hiện hành vi trót lọt chỉ trong vài phút giữa trung tâm Paris, khiến nhiều chuyên gia cho rằng đây nhiều khả năng là một vụ trộm có tổ chức, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và có thể liên quan đến các đường dây buôn bán cổ vật xuyên quốc gia.

Điều này không mới, bởi đã có nhiều đường dây buôn lậu cổ vật xuyên quốc gia đã bị phanh phui. Nhưng điều khiến công chúng lo ngại là sự táo bạo, nhanh gọn và chính xác trong hành vi đột nhập cho thấy những lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác bảo vệ, an ninh tại bảo tàng.

Về phía cơ quan chức năng, Bộ trưởng Nội vụ Pháp khẳng định, lực lượng điều tra đang được huy động tối đa để truy bắt thủ phạm, đồng thời rà soát lại toàn bộ hệ thống bảo mật. Bên cạnh đó, Bộ Văn hóa Pháp cũng đang yêu cầu các bảo tàng lớn khác trên toàn nước Pháp tăng cường các phương án an ninh cấp độ cao nhất.

Vụ trộm tại Bảo tàng Louvre là một vết sẹo không thể xóa nhòa trong lịch sử hoạt động của bảo tàng này. Nhưng hơn thế, nó là hồi chuông cảnh báo cho toàn thế giới rằng không nơi nào là bất khả xâm phạm nếu sự chủ quan còn tồn tại. Những báu vật hàng trăm năm tuổi, biểu tượng của lịch sử và ký ức nhân loại có thể biến mất chỉ trong vài phút, nếu chúng ta không bảo vệ chúng đúng cách.

TRÂM ANH