Đi bộ sang đường và văn hóa nhường đường

Đi bộ sang đường tùy tiện gây tai nạn giao thông

Đi bộ qua đường không đúng quy định đã và đang là thói quen của nhiều người. Việc băng qua đường tùy tiện theo kiểu “mạnh ai nấy đi” không những gây cản trở giao thông mà còn là nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn.

Trên nhiều tuyến đường của thành phố Hà Nội, người tham gia giao thông dễ dàng bắt gặp hình ảnh người đi bộ luồn lách giữa dòng phương tiện để sang đường, bất chấp nguy hiểm. Trong khi đó, một số nơi đã xây dựng cầu vượt, vạch kẻ đường dành cho người đi bộ, hầm bộ hành, nhưng vì thói quen cũng như sự thiếu ý thức của không ít người tham gia giao thông nên vẫn còn tình trạng sang đường tùy tiện.

Người dân lạ lẫm với nút sang đường

Dù đèn tín hiệu xin đường được kỳ vọng là giải pháp giúp người đi bộ an toàn hơn trong giao thông và tiết kiệm ngân sách so với việc xây cầu vượt hay hầm chui. Tuy nhiên, hiệu quả của những dự án này vẫn chưa thực sự cao.

Một trong những lý do chính là nhiều người dân vẫn còn khá lạ lẫm với phương thức này. Thậm chí có những người không biết đến sự tồn tại của đèn xin đường. Sau một thời gian chờ đèn tín hiệu chuyển, khi đèn vẫn không thay đổi, họ quyết định bất chấp và sang đường mà không hề biết rằng mình đã vi phạm luật giao thông.

Bạn Đào Phương Thảo (Thạch Thất) cho biết: "Vì nhóm chúng tôi cảm thấy đèn đỏ mãi không chuyển sang màu xanh nên quyết định đi sang luôn. Việc có nút ấn để sang đường tôi thực sự không biết và không để ý lắm".

Cùng chung cảm nhận, chị Đoàn Ngọc Huyền My (Bình Dương) cho rằng, vì đã chờ rất lâu mà đèn không chuyển xanh để sang đường, nên chị quyết định băng qua đường luôn, ngay khi đèn giao thông vẫn còn màu đỏ.

Còn đối với những người đã quen với cách sử dựng đèn xin đường mỗi khi qua đường, hầu hết họ đều tán thành. Tuy nhiên, việc còn thiếu các biển hiệu hướng dẫn người dân sử dụng đèn tín hiệu tại con phố Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) khiến nhiều người loay hoay.

"Việc ấn nút đi sang đường còn khá là mới lạ, hôm nay tôi mới nhìn thấy. Nhưng nên có những thông báo để người dân có thể biết đến nút ấn xin sang đường và để việc này trở thành một thói quen", bà Đào Thị Thu ở quận Hoàng Mai cho hay.

Dù tiện ích là thế, nhưng ở ngay trung tâm thành phố, các nút bấm này dường như đều bị lãng quên. Tại nhiều tuyến đường, nút bấm xin sang đường có lẽ đã trở nên vô hình ngay cả với những người đi bộ và với những người tham gia giao thông.

Xây dựng văn minh giao thông qua đường

Địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay có khoảng 70 cầu bộ hành ở các nút giao cắt và khu vực gần bệnh viện, trường học, những nơi có mật độ giao thông cao nhằm bảo đảm an toàn cho người đi bộ. Bên cạnh đó là hàng chục hầm đi bộ với chi phí xây dựng lên đến hàng trăm tỷ đồng đã hoàn thành. Thế nhưng hầu hết các hầm đi bộ rất vắng vẻ, ít người qua lại, thậm chí bị bỏ không, gây lãng phí.

Tại không ít tuyến phố, nhiều người không tuân thủ đi đúng vạch kẻ đường dành cho người đi bộ và sẵn sàng băng cắt qua đường bất kỳ chỗ nào họ cảm thấy thuận tiện. Họ không cần biết đi như vậy tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn cho chính bản thân và những người đang điều khiển phương tiện tham gia giao thông.

Đi bộ sang đường tưởng chừng là một việc hết sức đơn giản với mỗi người. Nhưng trong thực tế, có rất nhiều trường hợp đi bộ sang đường sai quy định đã gây ra những vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng. Việc đi bộ sang đường một cách tùy tiện, bất cẩn trước hết sẽ gây mất an toàn cho chính bản thân những người đi bộ, sau đó sẽ gây mất an toàn cho những người tham gia giao thông khác trên đường.

Hành vi đi bộ sang đường trái quy định có thể bị pháp luật xử lý tùy mức độ. Chính vì vậy, là một người tham gia giao thông đúng luật, người dân cần đặc biệt nâng cao ý thức khi đi bộ sang đường để tránh gây ra những điều đáng tiếc.

Tiến sĩ Phan Lê Bình, chuyên gia giao thông, Trưởng đại diện Văn phòng tư vấn OCG Nhật Bản tại Việt Nam nhận định: "Việc băng qua đường tùy tiện cho đến nay rất ít bị xử phạt. Và nếu có bị phạt thì mức xử phạt cũng tương đối nhẹ. Nếu băng qua đường mà xảy ra tai nạn, thì thông thường các phương tiện như xe máy, ô tô vẫn phải có trách nhiệm bồi thường cho người đi bộ, hiếm thấy có trường hợp ngược lại. Trong khi đó, ở các quốc gia tiên tiến như Mỹ hoặc Nhật Bản, luật giao thông đã quy định rõ ràng nếu băng qua đường ở các vị trí không được phép thì vẫn phải chịu trách nhiệm đền bù cho các phương tiện giao thông".

Cũng theo Tiến sĩ Bình, ý thức chấp hành của người đi bộ vẫn còn rất thấp. Về phía phương tiện, nước ta đã bắt đầu áp dụng nút bấm xin sang đường, nếu các phương tiện không tuân thủ sẽ bị quy vào lỗi vượt đèn đỏ và bị xử phạt nặng theo quy định của Nghị định 168.

Giao thông Nhật Bản ưu tiên người đi bộ

Người Nhật Bản được xem là thích đi bộ nhất thế giới. Theo một thống kê gần đây, trung bình mỗi ngày người Nhật đi bộ khoảng 6.000 - 7.000 bước. Sở dĩ như vậy là bởi việc đi bộ đã trở thành thói quen được hình thành từ nhỏ của người Nhật, bênh cạnh đó là là hệ thống giao thông công cộng thuận tiện và hỗ trợ rất nhiều cho người đi bộ.

Giao thông ở Nhật rất ưu tiên người đi bộ. Tại các giao lộ không có đèn giao thông mà chỉ có vạch đi bộ, tài xế đi xe ô tô phải dừng xe, mời người đi bộ qua đường rồi mới được đi tiếp. Điều này được quy định trong luật mà bất cứ tài xế nào cũng đều phải ghi nhớ.

Bên cạnh đó, hệ thống tàu điện ngầm, xe buýt rộng khắp, hiện đại cũng khiến người dân sẵn sàng từ bỏ phương tiện cá nhân, không ngại đi bộ và sử dụng giao thông công cộng. Chỉ tính riêng 23 quận nội đô của Thủ đô Tokyo, mỗi ngày có đến 28 triệu lượt người sử dụng các phương tiện công cộng để đi lại.

Tại các đô thị lớn, trong khu vực dân cư, đường sá được ưu tiên tuyệt đối cho người đi bộ, còn các phương tiện cơ giới được phép di chuyển nhưng phải ở vận tốc dưới 20km/h. Chính quyền địa phương cũng mở các đường đi bộ không rào chắn, cho phép mở rộng vỉa hè dọc các tuyến đường huyết mạch và đường chính khác. Nhật Bản cũng xây dựng nhiều tuyến đường đi bộ ngầm dưới lòng đất kết nối các khu vực dân cư đến các nhà ga, đồng thời xây dựng cả những tuyến phố thương mại ngầm để tạo thuận tiện cho người đi bộ.

Trên thực tế, thói quen đi bộ tại Nhật Bản cũng được rèn luyện từ nhỏ. Bắt đầu từ cấp tiểu học, trẻ em đã được cha mẹ cho phép tự đi tới trường. Ở một số nơi, học sinh lớp lớn thường chịu trách nhiệm đưa học sinh lớp nhỏ tới trường. Chính vì vậy mà không khó để bắt gặp hình ảnh dòng người đi bộ đông đúc trên đường phố nước này.

Mai Phương