Đến xứ Huế, ghé làng Địa Linh xem làm tượng ông Táo

Theo tục lệ cổ truyền, cứ đến dịp 23 tháng Chạp âm lịch hằng năm, Táo Quân – vị thần trông coi bếp núc lại cưỡi cá chép bay về trời, báo lại mọi việc xảy ra trong năm qua.

Để bày tỏ lòng thành, các gia đình sẽ làm một mâm cơm tiễn “ông Táo về trời”. Bàn thờ ông Táo cũng được lau dọn sạch sẽ và thay mới tượng ông Táo để cầu năm mới may mắn. Trải qua hàng trăm năm, tục lệ ấy vẫn được gìn giữ cho đến hôm nay.

Tảng đất sét được người thợ nhồi nhuyễn, mịn… Ảnh: Xuân Đạt

Để hoàn thành được một bức tượng ông Táo, đòi hỏi thực hiện nhiều công đoạn. “Thông thường, công đoạn nhồi đất sét cho mịn là vất vả nhất. Khối đất to trộn với nước, chia thành từng khối nhỏ, nhồi đến khi nào mềm nhão và lấy hai ngón tay vân vê thấy mịn là được", ông Võ Văn Đức, người nặn tượng ông Táo ở làng Địa Linh, chia sẻ.

Khối đất to trộn với nước, sau đó chia thành từng khối nhỏ, nhồi đến khi mềm nhão. Ảnh: Xuân Đạt

Đất được cho vào khuôn, nén chặt và gạt bỏ đi phần đất thừa bên ngoài, bộ tượng ông Táo hoàn thành. Người thợ cần kiểm tra lại hoặc chêm thêm đất rồi đặt nhẹ xuống sàn nhà để tạo bề mặt phẳng giúp tượng đứng thẳng được. Điều thú vị là để có những bức tượng ông Táo đẹp, sắc nét, khuôn đúc tượng thường được làm từ gỗ lim.

Từng khối đất sét nhỏ được đặt vào trong khuôn đúc. Ảnh: Xuân Đạt

Sau khi đúc xong, những bức tượng ông Táo được mang ra phơi nắng cho khô trước khi đưa vào lò nung. Những ngày không có nắng, người thợ dùng quạt điện để hong tượng nhanh khô hơn. Khi đã khô cứng, khoảng 5.000 bức tượng được người thợ xếp vào lò. Sau đó, trấu được đốt để nung.

Sau khi thành hình và mang đi phơi khiến các bức tượng dần khô lại. Ảnh: Xuân Đạt

Những dãy dài các bức tượng được người thợ cẩn thận, chêm thêm từng vụn gạch nhỏ để tạo khoảng cách. Qua một ngày đêm, tượng được lấy ra khỏi lò, đây là công đoạn mất khá nhiều thời gian.

Ông Võ Văn Đức tiến hành xếp tượng ông Táo thành từng hàng, phủ một lớp trấu lên trên. Ảnh: Xuân Đạt

Tượng ông Táo có nhiều loại, nổi bật nhất là loại được tô màu và rắc kim tuyến. Ngoài ra, cũng có những bức tượng ông Táo được trang trí đơn giản hơn bằng việc quét qua một lớp sơn màu cánh gián.

Mỗi lò nung như vậy có thể chứa tối đa 5.000 bức tượng ông Táo. Ảnh: Xuân Đạt

Người thợ tỉ mẩn vẽ từng đường nét cho “hai ông, một bà”. Ảnh: Xuân Đạt

Công đoạn vẽ màu… Ảnh: Xuân Đạt

… phủ kim tuyến được người thợ chăm chút. Ảnh: Xuân Đạt

Mỗi bức tượng ông Táo tuy mẫu mã khác nhau, nhưng đều được bán với giá 5.000 đồng/tượng. Ảnh: Xuân Đạt

Tượng ông Táo được chế tác tỉ mỉ. Ảnh: Xuân Đạt

Hình ảnh bày bán tượng ông Táo rất quen thuộc tại các ngôi chợ ở Huế vào những ngày tháng Chạp. Ảnh: Xuân Đạt

Xuân Đạt