'Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác'

“Một khúc dân ca sâu lắng quê nhà/ Đêm Sông Lam dạt dào sóng nước/ Vọng câu đò đưa tình người mộc mạc/ Bát ngát nhớ thương mà thoảng hương giữa đời”.

Nhạc sĩ An Thuyên.

Sinh thời nhạc sĩ An Thuyên kể rằng: Năm 1973 khi ông mới 24 tuổi, là cán bộ của Ty Văn hóa Nghệ An, trong một chuyến đi sưu tầm dân ca tại quê Bác (Kim Liên, Nam Đàn) tình cờ ông nghe một cụ bà ở làng Sen nói rằng: “Ngày xưa Bác Hồ cũng hay đi nghe hát phường vải lắm đó”. Hình ảnh Bác Hồ vĩ đại, danh nhân văn hóa thế giới nhưng hết sức bình dị, yêu đất nước, yêu văn hóa truyền thống quê hương đã thôi thúc ông sáng tác.

Và, “Đêm nghe hát đò đưa nhớ Bác” đã ra đời trong một đêm An Thuyên vừa viết, vừa tuôn trào nước mắt thương nhớ Bác: “Tuổi ấu thơ Bác đã đi/ Suốt chiều dài câu đò đưa/ Tuổi ấu thơ Bác đã sống/ Suốt chiều rộng câu dân ca/ Rồi từ ấy Bác tìm đường cứu nước non”.

Qua điệu “hát đò đưa” để ca ngợi Bác, An Thuyên còn đưa vào ca khúc một câu ví, một khúc hát dặm, làm cho tác phẩm đậm đà âm hưởng truyền thống quê hương. Ca khúc kết thúc bằng tình cảm của toàn dân nhớ ơn Bác Hồ - Người đã mang lại độc lập, tự do, hạnh phúc và giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống cho dân tộc: “Xưa theo phường đi nghe hát/ Nay Bác đã cho đời ta/ Ơi câu ca độc lập tự do/ Mà nay toàn dân ta hát vang/ Nỗi ước mong thuở xưa/ Đã đến rồi ôi rạng rỡ/ Nay hát câu đò đưa/ Thấy đời đẹp mênh mang/ Càng nhớ Bác, Nhớ ơn Người sâu nặng quê hương”.

Nhạc sĩ Nguyễn An Thuyên (1949 - 2015), quê Quỳnh Lưu, Nghệ An. Ông là Thiếu tướng, nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hóa - Nghệ thuật Quân đội; Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhạc sĩ Việt Nam khóa VII. Ông còn nổi tiếng với các ca khúc “Mẹ Việt Nam anh hùng”, "Em chọn lối này”, “Chín bậc tình yêu”, “Neo đậu bến quê”... Nhạc sĩ An Thuyên đã vinh dự được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học - Nghệ thuật năm 2007 cùng nhiều phần thưởng cao quý của Bộ Quốc phòng, Hội Nhạc sĩ Việt Nam và các Bộ, ngành, địa phương trao tặng.

Hà Phong