Đề xuất xử lý bỏ cọc đất đấu giá, doanh nghiệp vi phạm có thể bị cấm đến 5 năm

Kiến nghị nâng mức xử phạt với người bỏ cọc đất đấu giá

Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) tiếp tục có văn bản góp ý dự thảo Nghị quyết của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về đấu giá quyền sử dụng đất trong trường hợp giao đất, cho thuê đất theo quy định của Luật Đất đai.

Đáng chú ý, Hiệp hội đề nghị xây dựng "dự thảo Nghị quyết của Quốc hội" thay cho "dự thảo Nghị quyết của Chính phủ” để bảo đảm tính hợp Hiến, tính hợp pháp của văn bản quy phạm pháp luật.

Bởi theo HoREA, “dự thảo Nghị quyết của Chính phủ” có quy định tiền đặt trước tối đa là 50% giá khởi điểm và quy định cấm tham gia đấu giá đối với cá nhân vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá không thuộc thẩm quyền của Chính phủ quy định, mà phải được quy định trong luật có liên quan.

Trong trường hợp xây dựng “dự thảo Nghị quyết của Quốc hội”, HoREA kiến nghị bổ sung chế tài mạnh hơn với người trúng đấu giá đất nhưng bỏ cọc hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

HoREA đề xuất nâng mức phạt đối với người bỏ cọc hoặc trường hợp vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá. Ảnh: Đình Phong.

Theo đó, người bỏ cọc hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá ngoài việc phải bồi thường thiệt hại bao gồm chi phí tổ chức đấu giá, giá dịch vụ đấu giá tài sản và các chi phí liên quan khác, sẽ bị mất khoản tiền cọc và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp theo quy định của Chính phủ.

Lý giải về đề xuất này, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, chi phí tổ chức đấu giá và giá dịch vụ đấu giá tài sản có giá trị rất thấp.

Do vậy, hiệp hội đề nghị bổ sung quy định người trúng đấu giá quyền sử dụng đất bỏ cọc hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá sẽ bị mất khoản tiền cọc và bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp theo quy định của Chính phủ để tăng tính răn đe, phòng ngừa người tham gia đấu giá có ý đồ trục lợi bất chính.

Bởi lẽ chỉ có quy định mức xử lý vi phạm đối với người trúng đấu giá không được nhận lại khoản tiền đặt trước hoặc khoản tiền đặt cọc mới là mức xử lý vi phạm có giá trị lớn, có tính “răn đe”, còn các khoản “bồi thường thiệt hại bao gồm chi phí tổ chức đấu giá, giá dịch vụ đấu giá tài sản và các chi phí liên quan khác của cuộc đấu giá đó” thì giá trị bằng tiền quá thấp.

Theo ông Châu, thực tế có nhiều trường hợp tham gia đấu giá quyền sử dụng đất với mục đích “thổi giá”, đẩy mặt bằng giá đất khu vực lên cao, sau đó bỏ cọc khiến thị trường bị nhiễu loạn, cơ quan nhà nước mất nhiều thời gian, chi phí tổ chức lại đấu giá.

Đề xuất doanh nghiệp bỏ cọc có thể bị cấm tham gia đấu giá đến 5 năm

Để hạn chế tình trạng bỏ cọc, HoREA cũng thống nhất mức tiền đặt trước khi đấu giá đất tối thiểu 20% và tối đa 50% giá khởi điểm. Hiệp hội khẳng định việc nâng trần đặt cọc là rất cần thiết để “sàng lọc” số người tham gia đấu giá phải bảo đảm năng lực tài chính.

Ông Châu cho rằng, quy định cũ với tiền đặt trước chỉ 10%-20% tạo cơ hội cho nhiều người có thể tham gia đấu giá quyền sử dụng đất, trong đó có trường hợp trục lợi bất chính như thực tế đã xảy ra tại một số cuộc đấu giá quyền sử dụng đất trong những năm gần đây.

Theo ông Châu, với nhà đầu tư có nhu cầu thực, khoản tiền này sau khi trúng đấu giá sẽ chuyển thành tiền cọc và tiếp tục được trừ vào nghĩa vụ thanh toán; nếu không trúng đấu giá, họ vẫn được hoàn trả trong thời hạn luật định, thậm chí nhận cả lãi phát sinh nếu có.

Một điểm đáng chú ý khác, HoREA cũng đồng tình với đề xuất thời hạn cấm tham gia đấu giá từ 6 tháng đến 5 năm tùy mức độ vi phạm. Tuy nhiên, HoREA cho rằng, chế tài này phải áp dụng với cả cá nhân và tổ chức kinh tế.

Hiệp hội nhận thấy, tổ chức kinh tế tham gia đấu giá đất là doanh nghiệp nhỏ, chưa có uy tín thương hiệu thì “không sợ” bị cấm tham gia đấu giá vì họ có thể thành lập doanh nghiệp mới để tiếp tục tham gia các cuộc đấu giá khác.

Nhưng đối với các doanh nghiệp lớn, đã có uy tín thương hiệu thì “sợ” bị cấm tham gia đấu giá nên cần bổ sung đối tượng tổ chức kinh tế vi phạm bỏ cọc hoặc vi phạm nghĩa vụ thanh toán tiền trúng đấu giá cũng có thể bị cấm tham gia đấu giá.

Đình Phong