Đề xuất số hóa hồ sơ địa chính vào cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia

Ông Trương Xuân Cừ phát biểu (Ảnh: Quang Vinh)

Ngày 19/11 Quốc hội thảo luận ở Tổ về: Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội quy định một số cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thi hành Luật Đất đai. Đại biểu Trương Xuân Cừ (Đoàn Hà Nội) cần có cơ chế chính sách để số hóa hồ sơ địa chính vào cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia. “Cuộc cách mạng 4.0 hiện nay và cuộc cách mạng chuyển đổi số quốc gia không thể không đưa vấn đề chuyển đổi số, hồ sơ hóa. Với cách làm như hiện nay chưa thể đáp ứng được, đặc biệt là Chính phủ số, quốc gia số, xã hội số”, ông Cừ nói và kiến nghị cần đầu tư tiền, chuyển toàn bộ hồ sơ giấy sang hồ sơ điện tử, thậm chí là đầu tư lớn. Không thể không đầu tư bản đồ địa chính, sổ địa chính, sổ cấp giấy chứng nhận, và không thể vẫn cứ theo hình thức hiện nay. Bởi chúng ta tinh gọn bộ máy, bỏ cấp huyện. Cấp xã ngày xưa có cả phòng địa chính. Bây giờ cùng lắm chỉ 1-2 người nên không thể không chuyển đổi.

Cùng với đó là chuẩn hóa số hóa theo mã định danh. Vừa rồi thuế thu nhập cá nhân đưa vào mã định danh, căn cước công dân là cái rất hay, và không thể không số hóa. Đồng thời cần tích hợp vào cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia để kết nối, có hệ thống cơ sỡ dữ liệu quốc gia để kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư chúng ta đã làm và nộp thuế. Cơ sở dữ liệu về thuế tài chính, hệ thống thông tin về quy hoạch

Ông Cừ nêu thực tế có bao nhiêu vụ lừa đảo, trong đó lừa đảo về đất đai do thông tin chúng ta không minh bạch. Cứ dự án A, dự án B, cuối cùng nảy sinh những “ông chủ đi lừa đảo” là chủ các doanh nghiệp, chủ các đất đai phân lô trên nền để bán. Chứng tỏ rằng hệ thống thông tin của chúng ta chưa đảm bảo liên thông, chưa đảm bảo thông tin cách tốt nhất. Cho nên phải có chính sách để số hóa hồ sơ địa chính về đất đai hiện nay.

Trên thế giới bây giờ, cũng như tất cả các hoạt động chúng ta không thể không đầu tư để sử dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu. Một trí tuệ nhân tạo có thể 1 giây liên thông được 1 triệu tài liệu. Con người phải làm 5 năm 10 năm chưa chắc đã làm được. Bây giờ chúng ta nói trí tuệ nhân tạo mà không có đầu tư, không có hướng dẫn, không có cách thức,chắc chắn chúng ta chưa phát huy được. Trong cuộc cách mạng 4. 0, cách mạng số, 5 công nghệ cơ bản trong đó có trí tuệ thì trí tuệ nhân tạo phải được đưa vào Luật Đất đai để phát huy một cách tốt nhất, để các nhà đầu tư phát hiện sai lệch về hồ sơ, để cảnh báo về “sốt đất đai”, “số ảo”. Trên thực tế nhiều giá đất trên trời, nhưng suy cho cùng là do các nhà đầu tư diễn. “Như đất Thủ Thiêm có những cuộc đấu giá là 2 tỷ đồng/ m2 đất Thủ Thiêm. Cuối cùng chủ đầu tư chấp nhận bỏ đi 500 tỷ đặt cọc”, ông Cừ ví dụ và cho hay nếu không sử dụng trí tuệ nhân tạo thì chắc chắn là khó.

Về giám sát quy hoạch và các vi phạm Luật đất đai, ông Cừ cho biết, nguồn đầu tư cũng phải lớn nhưng cái được thì rất là đáng kể. Cho nên trong chính sách này chúng ta có thêm cơ sở pháp lý để đầu tư về chuyển đổi số trong lĩnh vực đất đai.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Đoàn Hà Nội) đề cập đến điều kiện thu hồi đất. Theo ông Hà, để đảm bảo tính khả thi và quyền lợi của người dân tại điểm a Khoản 3 của Điều 3 quy định: Điều kiện thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với dự án khác nếu được trên 75 % người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất.

Ông Hà đánh giá, điều kiện trên 75 % là tỷ lệ cao, khó đạt được trong thực tế. Đặc biệt đối với các dự án lớn có nhiều hộ dân bị ảnh hưởng. Việc này có thể dẫn đến tắc nghẽn và kéo dài thời gian thực hiện dự án. Hơn nữa, việc thu hồi đất trước khi phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư sẽ gây bức xúc khiếu kiện cho người dân. Vì quyền lợi chưa được đảm bảo rõ ràng, và đi ngược lại nguyên tắc hoàn thành việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư là điều kiện tiên quyết để thu hồi đất. Vì vậy, cần sửa đổi theo hướng rút từ 75 % xuống còn 50 % số lượng người sử dụng đất đồng ý thu hồi đất và có phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư dự kiến đã được lấy ý kiến công khai, trừ trường hợp Chính phủ quyết định thu hồi đất theo đề nghị của UBND cấp tỉnh.

Việt Thắng - Trung Hiếu