Đề xuất lập quỹ tài chính chuyên biệt hỗ trợ nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi

Tại buổi đối thoại với Thủ tướng Chính phủ năm 2025, nhiều ý kiến trí tuệ và tâm huyết của trí thức trẻ, nhà khoa học, cán bộ Đoàn đã được gửi tới Chính phủ, góp phần làm sáng rõ khát vọng đưa khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trở thành động lực cốt lõi của phát triển đất nước.

Nhận thức đầy đủ, hành động mới toàn diện

Đến với buổi đối thoại, ThS. Phan Hoàng Anh - Phó Bí thư Đoàn Thanh niên Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội mong muốn được biết thêm về những giải pháp của T.Ư Đoàn để thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

ThS. Phan Hoàng Anh - Phó Bí thư Đoàn Thanh niên Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội.

Về nội dung này, anh Bùi Quang Huy - Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn thông tin, T.Ư Đoàn đã ban hành chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57, với 5 nhóm giải pháp lớn trong tổng thể 57 nhóm giải pháp.

Theo anh Huy, nhận thức quyết định hành động, nếu nhận thức không đầy đủ thì hành động không toàn diện. Đổi mới phát triển khoa học công nghệ trước hết là nâng cao nhận thức, bản thân đoàn viên thanh niên. Bí thư Đoàn các cấp phải trực tiếp chỉ đạo các đoàn viên, thanh niên, cụ thể hóa chương trình hành động phù hợp với đối tượng, địa bàn mình.

Ví dụ, một cán bộ Đoàn của một viện nghiên cứu sẽ có kế hoạch hành động giàu hàm lượng tri thức, khoa học, còn cán bộ Đoàn cấp xã, phường... sẽ có kế hoạch hành động thực tiễn, đời sống, phù hợp với từng địa bàn.

Anh Bùi Quang Huy - Ủy viên dự khuyết T.Ư Đảng, Bí thư thứ nhất T.Ư Đoàn chia sẻ tại chương trình.

Toàn cảnh chương trình đối thoại.

Đưa "hệ thống AI có đạo đức" vào trường đại học, viện nghiên cứu

Tại chương trình đối thoại, PGS.TS Đào Việt Hằng - Chủ nhiệm Mạng lưới Tri thức trẻ Việt Nam toàn cầu hiến kế tới Thủ tướng Chính phủ và lãnh đạo các ban, bộ, ngành.

Mô hình Mạng lưới Tri thức trẻ Việt Nam toàn cầu - sáng kiến của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh - trong những năm qua là một kênh giúp kết nối các trí thức, nhà khoa học trẻ trong và ngoài nước.

Theo PGS Hằng, khi tiến hành các hoạt động giao lưu, trao đổi về KH&CN, đối thoại giữa thanh niên nghiên cứu khoa học ở trong và ngoài nước, chị nhận thấy đã mở rộng được công tác liên ngành, đồng thời tạo ra kênh để thu hút các bạn trẻ làm nghiên cứu khoa học ở nước ngoài, đưa các cơ hội mới về cho các nhà nghiên cứu khoa học ở trong nước, từ đó xây dựng các dự án hợp tác.

Mặc dù Mạng lưới của còn trẻ nhưng đã xây dựng được những viên gạch đầu tiên, giúp tạo ra kênh để các nhà nghiên cứu khoa học trẻ trong nước vươn ra biển lớn; đồng thời đưa các nhà nghiên cứu từ nước ngoài quay trở về đóng góp cho quê hương.

"Tôi mong muốn những sáng kiến ở những diễn đàn trao đổi như vậy sẽ tiếp tục được phát huy, tiếng nói của thanh niên thực sự sẽ được lắng nghe và trở thành những sáng kiến thiết thực", PGS.TS Đào Việt Hằng nói.

PGS.TS Đào Việt Hằng - Chủ nhiệm Mạng lưới Tri thức trẻ Việt Nam toàn cầu hiến kế tại chương trình đối thoại.

Đặc biệt, PGS.TS Hằng cũng kỳ vọng, làm thế nào vừa phát triển KH&CN nhưng vừa bảo đảm được an toàn thông tin mạng, bảo đảm được dữ liệu. Trong đó, đề xuất đưa (Responsible AI - hệ thống AI có đạo đức) vào xét nghiệm, vào các chương trình đào tạo của các trường đại học, các viện nghiên cứu hoặc đưa vào các hoạt động thanh niên của chính các cơ sở Đoàn, Hội là cách để hướng các bạn trẻ tiếp cận công nghệ thông tin một cách có trách nhiệm, có ý thức hơn.

Đề xuất lập quỹ tài chính dành cho các nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi

TS. Phạm Huy Hiệu - Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024, cũng có 3 kiến nghị gửi tới Thủ tướng Chính phủ. Cụ thể, anh đề xuất Chính phủ nghiên cứu thành lập chương trình quốc gia có cơ chế tài chính hỗ trợ các trường đại học nghiên cứu trọng điểm. Theo định nghĩa chung, trường đại học là nơi sản sinh ra tri thức mới, các ý tưởng mới để làm nguồn đầu vào của quá trình đổi mới sáng tạo.

Tuy nhiên, hiện ở Việt Nam, phần lớn nguồn lực của các trường đại học đều đang dành cho các hoạt động giảng dạy là hoạt động cốt lõi nhất và các giảng viên, nhà nghiên cứu chưa thực sự có đủ nguồn lực để có thể tạo ra những nghiên cứu chuyên sâu, các công nghệ làm nguồn đầu vào cho đổi mới sáng tạo.

"Vì vậy, làm sao chúng ta hình thành được mạng lưới các trường nghiên cứu thực thụ để tạo ra các sản phẩm làm đầu vào cho quá trình đổi mới công nghệ", TS. Hiệu nói.

TS. Phạm Huy Hiệu - Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu 2024 hiến kế tại chương trình đối thoại.

Theo TS. Hiệu, hầu hết các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo đến từ sinh viên, thanh niên Việt Nam hiện rất khó tiếp cận các quỹ đầu tư. Ở Việt Nam có các quỹ đầu tư quốc tế, tuy nhiên họ thường đầu tư vào các dự án có tiềm năng thương mại rất rõ ràng, có thị trường, có công nghệ rất rõ ràng.

"Thành ra ý tưởng của các bạn thanh niên dù rất hay nhưng rất khó có khả năng tiếp cận các nguồn vốn. Tôi kiến nghị Thủ tướng và lãnh đạo Chính phủ xem xét nghiên cứu thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm dành cho các dự án khởi nghiệp ở giai đoạn đầu. Đây là điều rất có ý nghĩa với các dự án khởi nghiệp", TS. Hiệu nói.

Ngoài ra, anh cũng kỳ vọng Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ nghiên cứu một quỹ tài chính chuyên biệt dành cho các nhà khoa học trẻ dưới 35 tuổi, để họ có cơ hội biến ý tưởng nghiên cứu thành các giải pháp tạo ra tác động trên thực tế.

Làm sao để có các Hội đồng quỹ có khả năng đánh giá khách quan, công bằng dựa trên tính mới, tiềm năng triển khai ở trong thực tế, tạo ra các tác động xã hội và lựa chọn đầu tư cho các dự án có tác động xã hội.

Tại buổi đối thoại, nhiều ý kiến trí tuệ và tâm huyết của trí thức trẻ, nhà khoa học, cán bộ Đoàn đã được gửi tới Thủ tướng Chính phủ.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chụp ảnh lưu niệm với đại biểu thanh niên.

Châu Linh - Như Ý