Đề xuất đầu tư mở rộng các đoạn tuyến trên cao tốc Bắc - Nam theo phương thức PPP

Ảnh minh họa

Cụ thể, Tập đoàn Đèo Cả đề xuất Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp với các Bộ, ngành liên quan để xem xét giao doanh nghiệp này phối hợp với Bộ Xây dựng lựa chọn đoạn tuyến trong giai đoạn 2017–2020 để nghiên cứu lập dự án mở rộng tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo phương thức PPP.

Mô hình được đề xuất trên nguyên tắc doanh nghiệp tự thu xếp vốn từ các nguồn hợp pháp trong nước, tổ chức cân đối thu chi để hoàn vốn dự án và có đóng góp ngân sách trong quá trình vận hành.

Song song đó, Tập đoàn Đèo CẢ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp cùng Bộ Tài chính làm việc với doanh nghiệp để xem xét phương án đầu tư kết hợp giữa vốn công và PPP trong quá trình mở rộng tuyến cao tốc. Đồng thời, đề xuất được chỉ định làm nhà đầu tư theo quy định tại Nghị quyết 68-NQ/TW, Luật PPP và Luật Đường bộ.

Nhà đầu tư cam kết sử dụng vốn chủ sở hữu và huy động nguồn vốn trong nước để thực hiện dự án, đồng thời đóng góp cho ngân sách Nhà nước trên cơ sở tổ chức cân đối vốn đầu tư và kiểm đếm, kiểm toán lưu lượng doanh thu thực tế của các tuyến đường.

Để rút ngắn tiến độ thực hiện, phát huy hiệu quả đầu tư, Đèo Cả đề xuất dự án được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù về công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; bãi đổ thải và khai thác khoáng sản làm vật liệu; người quyết định đầu tư được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư; chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác và tạm sử dụng rừng.

Trong quá trình triển khai dự án, nhà đầu tư sẽ tiếp nhận toàn bộ công trình hiện hữu để quản lý khai thác,tổ chức thu phí để triển khai thi công mở rộng tuyến đường để đảm bảo giao thông an toàn, thông suốt liên tục. Việc đầu tư theo phương thức PPP sẽ giúp tiết kiệm ngân sách Nhà nước trong bối cảnh ngân sách cần tập trung cho nhiều mục tiêu phát triển kinh tế khác, đồng thời đảm bảo việc quản lý khai thác tài sản nhà nước được hiệu quả.

“Phương thức đầu tư tương tự đã được áp dụng thành công tại Dự án hầm đường bộ Hải Vân và hiện đang triển khai ở Dự án mở rộng cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Trung Lương-Mỹ Thuận,” lãnh đạo Tập đoàn Đèo Cả cho hay.

Theo đánh giá của Tập đoàn Đèo Cả, việc mở rộng một số đoạn tuyến đang khai thác nhưng chưa thu phí như Mai Sơn – Quốc lộ 45, Quốc lộ 45 – Nghi Sơn, Nghi Sơn – Diễn Châu, Vĩnh Hảo – Phan Thiết, Phan Thiết – Dầu Giây theo phương thức PPP có thể giúp tiết kiệm khoảng 37.000 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước.

Trong trường hợp đầu tư mở rộng toàn bộ tuyến cao tốc Bắc-Nam (hơn 1.100km) theo phương thức PPP sẽ tiết giảm 152.000 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, nhằm rút ngắn thời gian triển khai dự án mở rộng, Đèo Cả đề xuất kết hợp giữa đầu tư công và đầu tư PPP.

Với kinh nghiệm đầu tư hơn 300km đường cao tốc theo phương thức PPP và tham gia xây dựng hơn 500km đường cao tốc, Tập đoàn Đèo Cả nhận định rằng việc tổ chức thi công mở rộng các tuyến kết hợp với thu phí sẽ giúp tối ưu hóa nguồn vốn, đảm bảo minh bạch doanh thu, qua đó khẳng định tính khả thi và hiệu quả của phương án tài chính.

Đề xuất trên được đưa ra trong bối cảnh Chính ph quyết liệt triển khai đầu tư dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội, bảo đảm an ninh-quốc phòng, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng kết nối các trung tâm kinh tế, chính trị, các vùng kinh tế trọng điểm.

Trong đó, đã thực hiện phân kỳ đầu tư khoảng 1.375km với quy mô từ 2 đến 4 làn xe, bao gồm 654km (giai đoạn 2017-2020) đã hoàn thành và đưa vào sử dụng, 721km (giai đoạn 2021-2025) đang được khẩn trương hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2025-2026.

Ngày 14/5/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà giao Bộ Xây dựng chủ trì nghiên cứu phương án mở rộng các đoạn tuyến, tính toán cơ chế nhượng quyền thu phí kết hợp với đầu tư mở rộng theo quy hoạch.

Đồng thời yêu cầu khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 9, khóa XV, phấn đấu khởi công một số dự án thành phần vào tháng 12/2025.

Đan Tiên