Đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân với lãi tiền gửi tiết kiệm
Một thành phố lớn đề xuất đánh thuế thu nhập cá nhân với lãi tiền gửi tiết kiệm. Nhìn sang Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, trong số các loại thu nhập chịu thuế có cả tiền lãi gửi ngân hàng. Việt Nam có nên áp dụng chính sách tương tự?
Góp ý về dự thảo đề nghị xây dựng dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) của Bộ Tài chính mới đây, UBND TP Cần Thơ đề xuất mở rộng diện đánh thuế thu nhập cá nhân (TNCN) với khoản lãi tiền tiết kiệm, chỉ miễn thuế TNCN với các khoản tiền gửi tiết kiệm nhỏ.
Theo quy định hiện hành, cá nhân có các khoản lãi tiền gửi (dưới các hình thức không hoặc có kỳ hạn, gửi tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu và các khoản khác theo nguyên tắc hoàn trả đầy đủ gốc, lãi) nhận được từ các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang được miễn thuế.
Chỉ thu nhập từ lãi tiền gửi của công ty, doanh nghiệp mới bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Tại nhiều nước, tiền lãi cũng là một khoản thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Ảnh minh họa: Nam Khánh
Trong dự thảo dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính dẫn kinh nghiệm một số quốc gia cho thấy, tại Thái Lan, thu nhập chịu thuế được chia thành 8 loại, trong đó có cả thu nhập từ cổ tức, lãi tiền gửi ngân hàng.
Tương tự, tại Trung Quốc, Luật Thuế TNCN quy định 9 loại thu nhập chịu thuế TNCN, trong đó thu nhập từ lãi suất, cổ tức và phân phối lợi nhuận.
Và tại Hàn Quốc, tiền lãi cũng là một khoản thu nhập phải chịu thuế TNCN.
Các nước thường có quy định mang tính nguyên tắc để đảm bảo tính bao quát đối với các khoản thu nhập khác (hay thu nhập có tính chất bất thường) của cá nhân.
Bộ Tài chính nhận định, cùng với sự phát triển của đời sống kinh tế - xã hội và các hình thức hoạt động kinh doanh mới đã phát sinh một số khoản thu nhập khác của cá nhân ngoài các loại thu nhập chịu thuế đã được quy định, cũng có bản chất giống với một số khoản thu nhập không thường xuyên (thu nhập vãng lai) đang thuộc diện chịu thuế TNCN hiện nay như thu nhập từ bản quyền, thu nhập từ nhượng quyền thương mại...
“Phạm vi xác định các khoản thu nhập chịu thuế của pháp luật về thuế TNCN nhìn chung phù hợp với thực tiễn Việt Nam thời gian qua và thông lệ quốc tế.
Tuy nhiên, với sự đa dạng nguồn gốc thu nhập của cá nhân, cần nghiên cứu việc sửa đổi, bổ sung quy định về thu nhập chịu thuế để đảm bảo bao quát hơn thực tế hiện nay theo hướng bổ sung nhóm thu nhập khác (giao Chính phủ quy định chi tiết) hoặc quy định cụ thể các khoản thu khác để đảm bảo tính công bằng giữa các cá nhân có phát sinh thu nhập, đảm bảo phù hợp với nguyên tắc đánh thuế TNCN và thông lệ quốc tế”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Nhiều năm trước, đã từng có ý kiến đề xuất đánh thuế TNCN với các khoản lãi tiết kiệm lớn bởi khoản này cũng giống như đầu tư chứng khoán, bất động sản...
Tuy nhiên, rất nhiều ý kiến trái chiều cho rằng cần miễn thuế cho các khoản lãi suất tiền gửi tiết kiệm ngân hàng, trái phiếu Chính phủ... để khuyến khích tiết kiệm, phát triển kinh tế.
Theo Điều 3 Luật Thuế TNCN, có 10 loại thu nhập đang thuộc diện thu nhập chịu thuế, gồm: (1) Thu nhập từ kinh doanh; (2) Thu nhập từ tiền lương, tiền công; (3) Thu nhập từ đầu tư vốn; (4) Thu nhập từ chuyển nhượng vốn; (5) Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; (6) Thu nhập từ trúng thưởng; (7) Thu nhập từ bản quyền; (8) Thu nhập từ nhượng quyền thương mại; (9) Thu nhập từ nhận thừa kế; (10) Thu nhập từ nhận quà tặng.