Đề xuất bổ sung 38.251 tỷ đồng vốn điều lệ cho VEC
Chính phủ đề xuất Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024 - 2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn vốn đầu tư công đã giao để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư.
Chiều 10/2, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã cho ý kiến về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của Công ty mẹ - Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC).
Bổ sung vốn điều lệ để VEC phát huy vai trò nòng cốt của doanh nghiệp nhà nước
Trình bày tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, hiện tại vốn điều lệ Công ty mẹ - VEC rất thấp (1.115 tỷ đồng) so với quy mô đầu tư (khoảng 108.865 tỷ đồng), do đó VEC gặp khó khăn trong việc huy động các nguồn vốn để đầu tư các dự án đường bộ cao tốc, đảm bảo hoàn thành Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tại phiên họp
“Từ thực tiễn mô hình tổ chức hoạt động của VEC cho thấy, việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ giúp VEC phát huy được mô hình doanh nghiệp nhà nước đầu tư phát triển, quản lý vận hành, khai thác đường bộ cao tốc, thể hiện được vai trò nòng cốt, dẫn dắt trong phát triển mạng lưới đường bộ cao tốc quốc gia” - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay.
Mặt khác, việc ghi nhận vốn góp của chủ sở hữu Nhà nước thông qua giá trị tài sản hình thành từ hoạt động đầu tư sẽ tăng cường phát huy hiệu quả nguồn vốn nhà nước đầu tư, tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững; tăng cường năng lực tài chính, đảm bảo thực hiện cam kết với khách hàng, đối tác tài chính, nâng cao khả năng tiếp cận tín dụng, đảm bảo cơ sở thực hiện khấu hao, hạch toán kế toán đối với tài sản là đường bộ cao tốc, phát huy vai trò nòng cốt/dẫn dắt trong hoạt động đầu tư/quản lý khai thác vận hành đường bộ cao tốc.
Trên cơ sở các nội dung báo cáo về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép sử dụng số vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư dự án số tiền 36.689 tỷ đồng; trong đó 10.062 tỷ đồng vốn đối ứng từ ngân sách nhà nước (NSNN), 24.127 tỷ đồng vốn ODA tại các dự án thực hiện theo hình thức chuyển vốn vay về cho vay lại thành cấp phát NSNN, 2.500 tỷ đồng vốn cấp phát NSNN cho dự án Nội Bài - Lào Cai và Cầu Giẽ - Ninh Bình, để chuyển thành cấp vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC;
Đồng thời, chấp thuận chủ trương đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC giai đoạn 2024 - 2026 là 38.251 tỷ đồng, bao gồm: 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp, 36.689 tỷ đồng từ nguồn NSNN (vốn đầu tư công đã giao kế hoạch cho Bộ Giao thông vận tải để đầu tư 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư và đã được giải ngân).
Thẩm tra các nội dung này, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách (UBTCNS) nhất trí với sự cần thiết việc đầu tư bổ sung vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC với các lý do như Chính phủ nêu.
Về mức vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, đa số ý kiến nhất trí với đề xuất của Chính phủ về việc sử dụng số tiền 1.562 tỷ đồng từ Quỹ Đầu tư phát triển tại doanh nghiệp để tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC. Riêng đối với nguồn vốn 36.689 tỷ đồng từ nguồn NSNN đã giải ngân đầu tư xây dựng 5 dự án đường bộ cao tốc do VEC làm chủ đầu tư, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, đồng ý chủ trương trước khi báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC.
Làm rõ việc tăng vốn điều lệ bằng tiền hay tài sản
Đối với nguồn vốn đầu tư bổ sung vốn điều lệ, Thường trực UBTCNS đề nghị làm rõ việc tăng vốn điều lệ cho Công ty mẹ - VEC là tăng bằng nguồn tiền hay tài sản đối với 5 dự án đã đầu tư; trong đó tách bạch quyền, trách nhiệm quản lý, sử dụng tài sản của doanh nghiệp, việc hạch toán, kế toán khi chuyển thành vốn điều lệ của doanh nghiệp, phương án bảo toàn và phát triển vốn khi bổ sung vốn điều lệ cho VEC từ nguồn vốn này. Kiểm toán Nhà nước xác định, để bảo đảm cho VEC có số liệu sát thực và khả năng bảo toàn, phát triển vốn trong tương lai.
Toàn cảnh phiên họp chiều 10/2
Tại phiên họp, các thành viên UBTVQH đã thống nhất về sự cần thiết phải bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024-2026 cho VEC để tạo điều kiện cho VEC phát triển bền vững, phát huy vai trò nòng cốt trong hoạt động đầu tư, quản lý, khai thác, vận hành đường bộ cao tốc nhằm thực hiện các kế hoạch, chiến lược phát triển kinh tế xã hội của Đảng, Nhà nước; thực hiện chủ trương đẩy mạnh đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất là hạ tầng giao thông và chủ trương phát triển một số tập đoàn Nhà nước có quy mô lớn, hoạt động có hiệu quả.
Tuy nhiên, các thành viên UBTVQH cũng cho rằng, khi VEC được bổ sung vốn điều lệ thì Chính phủ phải đảm bảo sử dụng nguồn vốn không gây thất thoát. Trong đó, cần tập trung cơ cấu lại bộ máy để tiết kiệm chi phí, cơ cấu lại tài sản, các khoản đầu tư nhằm đảm bảo sử dụng nguồn vốn hiệu quả, bền vững...
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ khẩn trương xin chủ trương của cấp có thẩm quyền để kịp thời gian thực hiện các bước, công việc theo quy định để trình Quốc hội thảo luận, quyết định về phương án đầu tư bổ sung vốn điều lệ giai đoạn 2024 - 2026 của VEC.
Chính phủ chịu trách nhiệm về tính chính xác đối với số liệu, tình hình, hiệu quả hoạt động của VEC, chịu trách nhiệm về căn cứ số vốn, hình thức bổ sung vốn điều lệ cho VEC khi báo cáo cấp có thẩm quyền và khi trình Quốc hội./.