Đề tốt nghiệp 'sát thủ', dự báo điểm chuẩn giảm

TS Lê Hoàng Hà, Đại học Sư phạm Hà Nội 2 nhận định, đề thi Toán và tiếng Anh tốt nghiệp THPT năm 2025 có mức độ khó cao, đặc biệt ở các câu hỏi mang tính phân hóa, đòi hỏi khả năng vận dụng và giải quyết tình huống thực tế. Theo thầy, đây là hệ quả của việc đề thi phải cùng lúc phục vụ hai mục tiêu xét tốt nghiệp và xét tuyển đại học.

Đề tốt nghiệp 'sát thủ'

TS Hoàng Hà dẫn chứng, ở đề Toán, nếu trước đây có 50 câu hỏi, sự phân hóa chỉ ở khoảng 10 câu cuối. Học sinh lực học khá có thể giải quyết 35 câu đầu. Như vậy điểm thí sinh có thể đạt được trước khi vào phần phân hóa là 6-7 điểm.

Nhiều thí sinh than khó với đề thi tốt nghiệp môn Toán, tiếng Anh. (Ảnh minh họa)

Còn với đề thi 2025, phần 1 trắc nghiệm chỉ 3 điểm, phần 2 là 4 điểm và phần 3 là 3 điểm. Trong đó ở phần 2, có 4 câu hỏi lớn, mỗi câu hỏi lớn có 4 câu hỏi nhỏ. Nếu trả lời đúng cho một câu hỏi nhỏ là 0,1 điểm, đúng 2 câu hỏi nhỏ là 0,25 điểm, đúng 3 câu hỏi nhỏ là 0,5 điểm và đúng cả 4 câu hỏi nhỏ là 1 điểm. Sai 4 câu hỏi nhỏ thì mất 1 điểm, tương đương với 5 câu hỏi trắc nghiệm trước đây. Trong khi đó, học sinh chỉ có thể là đúng hoặc sai, chứ không có yếu tố may rủi như trước.

Hay những câu hỏi về xác suất cực khó khiến thí sinh chỉ biết lắc đầu. Hai câu hỏi vận dụng cao này thiên về kiến thức lớp 10, 11, khiến hầu hết các thí sinh đầu hàng.

Ở môn tiếng Anh cũng tương tự, đoạn văn với chủ đề về "greenwashing" được nhiều thí sinh thi tốt nghiệp THPT 2025 gọi là “trùm cuối” đầy thách thức trong bài thi.

"Greenwashing" là thuật ngữ kết hợp giữa "green" và "whitewashing". "Green" (“xanh”) là biểu tượng cho sự phát triển xanh, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường. "Whitewashing" (“tẩy trắng”) nghĩa là che đậy, tô vẽ khác đi so với thực tế.

Về cơ bản, "greenwashing" (“tẩy xanh”) nói về động thái đánh bóng hình ảnh, tỏ ra có trách nhiệm với cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường, nhưng trong thực tế, mọi việc tiến hành hời hợt, thậm chí giả tạo, không đi vào thực chất, chủ yếu chỉ để "làm màu".

Thuật ngữ "greenwashing" xuất hiện trong đề thi là thử thách về mặt ngôn ngữ, đòi hỏi thí sinh phải liên tục cập nhật thông tin thời sự, kiến thức xã hội thông qua các kênh tin tức chính thống. Những thí sinh ở vùng nông thôn, vùng khó chắc chắn sẽ không thể định nghĩa được từ vựng này.

Nhìn chung, đề thi tiếng Anh và Toán khiến nhiều thí sinh sẽ gặp khó nếu không nắm chắc kiến thức nền tảng và chưa có quá trình ôn tập kỹ lưỡng. Từ đó, TS Hoàng Hà cho rằng, chắc chắn điểm trung bình môn Toán, tiếng Anh giảm từ 1-2 điểm so với năm 2024. Phổ điểm dự kiến dao động nhiều trong khoảng 5-7 điểm, số lượng bài thi đạt từ 8 trở lên sẽ không nhiều và điểm tuyệt đối sẽ rất hiếm.

Điều này đồng nghĩa, tổ hợp có môn Toán, tiếng Anh như A00, A01, D01 trở nên cạnh tranh gay gắt hơn ở nhóm điểm từ 27 trở lên, giúp các trường top trên dễ phân loại học sinh giỏi và xuất sắc. Nhóm điểm từ 18-26 sẽ phổ biến, kéo theo điểm chuẩn xét tuyển của các trường còn lại cũng sẽ giảm 1-2 điểm so với năm học trước.

Điểm chuẩn giảm 0,5 - 4 điểm

TS Nguyễn Quốc Anh, Phó hiệu trưởng trường Đại học Công nghệ TP.HCM cho rằng, đề thi năm nay bám sát định hướng của Bộ GD&ĐT và nằm trong chương trình học nhưng được đánh giá khó lấy điểm cao hơn so với năm ngoái, thể hiện rõ yêu cầu vận dụng kiến thức, kỹ năng tổng hợp và tư duy thực tiễn.

Trong đó, môn Ngữ văn - môn tự luận duy nhất, được đánh giá là đề hay, mang tính gợi mở và hạn chế "học tủ". Đặc biệt, câu nghị luận xã hội với nhận định "vùng trời quê hương nào cũng là bầu trời Tổ quốc" tạo điều kiện để thí sinh thể hiện chiều sâu cảm xúc và góc nhìn thời sự.

Môn Toán thay đổi rõ rệt theo chương trình mới, có độ phân hóa cao và được dự báo phổ điểm sẽ tập trung trong khoảng 6 - 7, rất ít thí sinh đạt điểm 9 - 10.

Đề thi môn tiếng Anh cũng có độ khó đáng kể, khiến ngay cả những thí sinh có chứng chỉ IELTS cũng khó lòng giải đúng hết được yêu cầu của đề thi.

Các chuyên gia dự báo điểm chuẩn tổ hợp khối A, A1 và D sẽ giảm đáng kể.

Từ những nhận định trên, TS Quốc Anh dự đoán, phổ điểm toàn kỳ thi được dự đoán tập trung chủ yếu trong khoảng 6 - 7. Các tổ hợp truyền thống như A01, A00, D01 sẽ giảm. Trong khi đó, điểm chuẩn tổ hợp C00 giữ ổn định, còn tổ hợp chứa môn giáo dục kinh tế và pháp luật điểm chuẩn tăng so với 2024.

Cô Nguyễn Thị Xuân, giáo viên THPT ở Hà Nội đánh giá, đề thi tốt nghiệp THPT năm nay được đánh giá cao về chất lượng, tính phân hóa và đánh giá năng lực thực tiễn của học sinh, hạn chế được tình trạng học vẹt.

Với mức độ khó tăng lên ở các môn Toán, tiếng Anh, Ngữ văn, dự báo điểm chuẩn các ngành xét tuyển tổ hợp A00, A01, D01 sẽ thấp hơn năm ngoái 0,5 - 1 điểm.

Các môn Địa lý, Lịch sử, Sinh học đề thi vừa sức, phổ điểm tương tự như năm trước, do đó, các khối B00, C00 mức điểm chuẩn không nhiều biến động.

PGS.TS Nguyễn Đào Tùng, Giám đốc Học viện Tài chính, dự đoán phổ điểm năm nay sẽ thấp hơn các năm trước. Kéo theo đó, điểm chuẩn xét tuyển bằng điểm thi tốt nghiệp THPT tại các trường có thể sẽ giảm.

Với Học viện Tài chính, ông dự đoán điểm chuẩn có thể giảm 3-4 điểm, trải rộng trong khoảng 22-28 điểm, thay vì tập trung trong một khoảng điểm nhất định như năm 2024.

Đại diện nhà trường cũng đưa ra dự đoán về ngưỡng trúng tuyển của các trường khác. Cụ thể, điểm chuẩn có thể giảm 3-5 điểm đối với các trường top trên và giảm 3-4 điểm đối với các trường top giữa.

Minh Anh