Đề nghị siết chặt quản lý, bảo tồn di tích trên cả nước

Thời gian qua, Bộ VHTTDL liên tục có văn bản đề nghị các địa phương nâng cao công tác bảo vệ và phát huy giá trị di tích. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn còn nhiều trường hợp tu bổ, tôn tạo di tích không tuân thủ quy định pháp luật, làm sai nội dung thẩm định của cơ quan chuyên môn, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến giá trị di sản và tạo dư luận không tốt trong xã hội.

Công trình tu bổ đền Đuổm (Thái Nguyên) là một trong những chủ đề nóng hỏi trên các diễn đàn thời gian gần đây - Ảnh: Quang Sơn

Trước tình trạng này, Bộ VHTTDL yêu cầu các địa phương siết chặt quy trình kiểm kê, xếp hạng di tích, đảm bảo việc tu bổ, phục hồi phải được thực hiện đúng theo thẩm định và phê duyệt. Đồng thời, thực hiện nghiêm Luật Di sản văn hóa và các quy định liên quan đến đầu tư, xây dựng, bất kể nguồn ngân sách sử dụng.

Bộ VHTTDL nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc công khai thông tin về các dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích trước khi triển khai, nhằm tạo sự đồng thuận trong cộng đồng. Việc tuyên truyền rộng rãi về ý nghĩa và giá trị của di tích sẽ giúp người dân địa phương nâng cao nhận thức, đồng thời thúc đẩy sự tham gia, đóng góp ý kiến từ cộng đồng.

Bên cạnh đó, các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan báo chí, truyền thông để phổ biến pháp luật về di sản văn hóa, giúp cán bộ quản lý, doanh nghiệp và người dân hiểu rõ hơn về những quy định mới trong lĩnh vực này.

Bộ VHTTDL yêu cầu đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát nhằm đảm bảo các dự án tu bổ, tôn tạo di tích được thực hiện đúng quy trình, không làm sai lệch giá trị gốc của di tích. Các trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm minh, tránh tình trạng làm biến dạng hoặc làm mất đi bản sắc của các di sản văn hóa.

Song song với đó, các địa phương cần cân bằng giữa công tác bảo tồn di sản với phát triển kinh tế - xã hội và du lịch, đảm bảo di sản văn hóa trở thành nguồn lực bền vững phục vụ cộng đồng.

Bộ VHTTDL cũng lưu ý, từ ngày 1/7/2025, Luật Di sản văn hóa (Luật số 45/2024/QH15) chính thức có hiệu lực. Theo đó, UBND các tỉnh, thành phố sẽ chịu trách nhiệm toàn diện về công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn.

Bộ đề nghị các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch triển khai Luật, đồng thời tổ chức tập huấn, tuyên truyền sâu rộng để đảm bảo thực hiện thống nhất, hiệu quả.

Nguyễn Hoàng