Để đám cưới là một nét văn hóa đẹp

Đám cưới của người Việt đầu thế kỷ 20.

Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại ngày nay, khi mà lối sống và nhu cầu tiêu dùng thay đổi, đám cưới Việt đôi khi đã bị lấn át bởi những yếu tố ngoại lai, khiến nhiều giá trị văn hóa truyền thống dần bị quên lãng. Làm sao để đám cưới Việt vẫn giữ được những giá trị đẹp đẽ của nó mà không sa vào sự lãng phí hay xa hoa thái quá?

Theo thời gian chúng ta thấy ngày xưa đám cưới là một trong những điều đặc biệt, là truyền thống của người, là nét văn hóa, là cội nguồn gốc rễ của người Việt đây chính là những mối quan hệ gia đình và cộng đồng. Đám cưới không chỉ là ngày của cô dâu, chú rể, mà là sự kiện của cả hai gia đình, của những người thân, bạn bè. Từ khi hai gia đình gặp nhau để bàn chuyện cưới hỏi cho đến khi tổ chức lễ cưới, tất cả đều toát lên vẻ đẹp của sự kết nối tình cảm.

Trong ngày cưới, không thể thiếu hình ảnh của bàn thờ gia tiên, là nơi thể hiện lòng biết ơn đối với tổ tiên, những người đã khuất. Lễ cưới, vì thế, không chỉ là sự kiện vui mừng mà còn là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo, sự tôn kính với những thế hệ đi trước. Những nghi thức như lễ dạm ngõ, lễ rước dâu, lễ gia tiên không chỉ là phần nghi lễ, mà còn chứa đựng những ý nghĩa sâu sắc về đạo lý làm người, về chữ hiếu, về sự tôn trọng nguồn cội.

Bên cạnh đó, đám cưới truyền thống của người Việt cũng đặc biệt chú trọng đến sự hiếu khách và tình cảm cộng đồng. Khách mời đến đám cưới không chỉ là để dự tiệc, mà còn để chia sẻ niềm vui, gửi gắm lời chúc phúc cho đôi uyên ương. Người Việt luôn coi trọng việc mời khách, làm sao để mỗi người tham dự cảm nhận được sự quý trọng và tình cảm của gia đình chủ tiệc, một đám cưới đẹp không nhất thiết phải được đo bằng giá trị tiền bạc hay những món quà đắt đỏ. Đám cưới có thể giản dị nhưng vẫn tràn đầy ý nghĩa, miễn là chứa đựng sự chân thành và tình cảm của mọi người dành cho nhau.

Những đám cưới giản dị, ấm cúng, có thể diễn ra tại nhà, có thể chỉ là những bữa tiệc nhỏ, những món ăn quê hương nhưng lại mang đến cảm giác gần gũi, thân thương. Trong những buổi lễ như vậy, không khí tràn ngập niềm vui, tình yêu và sự kết nối của gia đình, bạn bè. Chúng ta không cần phải chi quá nhiều tiền cho một buổi tiệc "siêu hoành tráng", mà thay vào đó, hãy tận dụng những giá trị vốn có trong truyền thống, như lễ lạy tổ tiên, mâm cỗ gia đình đầm ấm, những câu chúc phúc giản dị nhưng đầy ý nghĩa.

Một đám cưới đẹp là khi mọi người cảm nhận được tình yêu, sự quan tâm và sự chân thành, không phải là khi có nhiều món ăn sang trọng hay quà tặng đắt tiền. Chúng ta có thể chọn những món quà nhỏ, ý nghĩa như một hộp bánh, một chiếc vòng tay hay đơn giản là một lời chúc mừng chân thành. Những món quà như vậy không chỉ tiết kiệm mà còn khiến người nhận cảm thấy quý trọng vì sự chân tình, thay vì chỉ là những món đồ mang giá trị vật chất.

Trong xã hội hiện đại, bây giờ đám cưới không chỉ là một sự kiện trọng đại của đời người mà còn là dịp để các gia đình thể hiện sự giàu có, đẳng cấp và tầm vóc xã hội. Tuy nhiên, đám cưới ở Việt Nam hiện nay đang dần trở thành một "cuộc thi" tốn kém, đua đòi, đôi khi biến thành một sự lãng phí không cần thiết, tạo ra những gánh nặng tài chính không chỉ cho cô dâu chú rể mà còn cho các gia đình hai bên.

Trong những năm gần đây, xu hướng tổ chức đám cưới "siêu hoành tráng" đang ngày càng phổ biến tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM và các khu vực phát triển. Các đám cưới này không chỉ được tổ chức tại các nhà hàng cao cấp mà còn có sự đầu tư mạnh tay vào mọi chi tiết như trang trí, thực đơn, mâm cỗ, và đặc biệt là các màn trình diễn, show diễn nghệ thuật để gây ấn tượng với khách mời. Một trong những điểm gây tranh cãi lớn là chi phí cho mâm cỗ và thực đơn. Nhiều gia đình không ngần ngại chi ra hàng trăm triệu đồng cho những bữa tiệc xa hoa, với các món ăn đắt đỏ, được cho là có thể "gây ấn tượng" cho khách mời. Tuy nhiên, thực tế là rất nhiều món ăn trong các đám cưới này chưa chắc đã được thực khách ăn hết, thậm chí có thể bị bỏ phí hoàn toàn. Những bộ đồ cưới, phông nền, trang trí cầu kỳ cũng khiến không ít người phải ngỡ ngàng vì mức độ "lãng phí" quá mức so với thực tế.

Một yếu tố quan trọng dẫn đến sự lãng phí trong các đám cưới chính là áp lực từ xã hội. Nhiều người, đặc biệt là những gia đình sống ở thành thị, cảm thấy cần phải tổ chức một đám cưới thật "hoành tráng" để thể hiện đẳng cấp và vị thế. Đây là một phần không thể thiếu trong văn hóa tiêu dùng hiện đại, nơi mà sự thể hiện bên ngoài đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hình ảnh cá nhân và gia đình.

Đặc biệt, những đám cưới "mở màn" cho một cuộc sống hôn nhân thường gắn liền với những hình ảnh đẹp và rực rỡ. Vì vậy, việc đầu tư vào các chi tiết từ trang phục đến không gian tổ chức đám cưới là điều không thể thiếu, mặc dù nó có thể gây ra những hệ lụy về tài chính sau này.

Một điều dễ nhận thấy là rất nhiều cặp đôi và gia đình có thể phải gánh chịu các khoản nợ sau đám cưới. Chi phí tổ chức đám cưới hiện nay có thể lên đến hàng trăm triệu đồng, và đối với những gia đình có thu nhập không cao, việc tổ chức một đám cưới hoành tráng có thể là một gánh nặng tài chính lớn. Ngoài ra, một số gia đình lại đặt nặng yếu tố mời khách. Số lượng khách mời ngày càng trở nên "khổng lồ", không chỉ bao gồm họ hàng gần xa mà còn cả bạn bè, đồng nghiệp, đối tác làm ăn. Những khoản chi phí phát sinh này có thể gây áp lực lên ngân sách của gia đình, làm mất đi ý nghĩa thực sự của đám cưới – một sự kiện kết nối tình cảm và xây dựng cuộc sống hôn nhân.

Sự lãng phí trong các đám cưới hiện nay đang khiến nhiều người phải đặt câu hỏi về giá trị thực sự của một đám cưới. Liệu chúng ta tổ chức đám cưới để làm vui lòng người khác, hay để xây dựng một nền tảng vững chắc cho cuộc sống gia đình lâu dài? Rõ ràng, một đám cưới không nhất thiết phải quá xa hoa mới có thể hạnh phúc. Một buổi lễ giản dị nhưng chân thành và đầy ắp tình cảm có thể mang lại những kỷ niệm đáng nhớ hơn là những buổi tiệc chỉ chú trọng đến bề ngoài.

Một đám cưới đẹp là khi cặp đôi cảm thấy hạnh phúc, gia đình hai bên có thể hòa hợp, và quan trọng hơn là khi mọi người cảm nhận được sự chân thành trong mỗi hành động và lời chúc mừng. Vì vậy, thay vì chạy theo những tiêu chuẩn hoành tráng, chúng ta có thể cân nhắc đến việc tiết kiệm và tạo ra một đám cưới mang đậm dấu ấn cá nhân, đồng thời giảm bớt áp lực tài chính cho cả hai bên gia đình.

Mặc dù đám cưới là một dịp quan trọng trong đời, nhưng sự lãng phí trong tổ chức đám cưới tại Việt Nam hiện nay cần phải được nhìn nhận lại. Để không rơi vào "bẫy" tiêu dùng và chạy theo những chuẩn mực xã hội, mỗi cặp đôi và gia đình cần suy nghĩ thấu đáo về ý nghĩa thực sự của ngày trọng đại này. Một đám cưới không cần quá hoành tráng, chỉ cần chân thành, ấm cúng và phù hợp với khả năng tài chính là đủ để đem lại hạnh phúc trọn vẹn.

Để đám cưới Việt trở thành một nét văn hóa tốt đẹp của dân tộc, điều quan trọng nhất là chúng ta cần giữ gìn và phát huy những giá trị truyền thống, đồng thời loại bỏ những yếu tố làm lệch lạc bản chất của lễ cưới. Đó là sự trân trọng gia đình, cộng đồng, là sự hiếu thảo với tổ tiên và là lòng mến khách đối với bạn bè. Đám cưới không phải là dịp để "khoe" sự giàu có mà là cơ hội để bày tỏ tình cảm, kết nối những mối quan hệ và khởi đầu một cuộc sống mới với tất cả những niềm vui và hy vọng.

Bên cạnh đó, việc tổ chức đám cưới phải luôn được xem là một dịp để học hỏi, rèn luyện đức tính khiêm tốn, tiết kiệm và biết sẻ chia. Một đám cưới không nhất thiết phải có những màn trình diễn hào nhoáng, không cần phải có hàng nghìn khách mời. Điều quan trọng là ở lòng thành, ở sự nhiệt huyết của đôi vợ chồng mới, và ở tình cảm của gia đình hai bên dành cho nhau.

NGUYỄN DUY LINH