Đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao hiệu quả hỗ trợ pháp lý cho nhân dân

Nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp và nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người được trợ giúp pháp lý (TGPL), giảm thiểu những vấn đề bức xúc diễn ra trong đời sống hàng ngày, những năm qua, công tác tuyên truyền, TGPL cho người dân trên địa bàn tỉnh đã được Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đẩy mạnh, giúp người dân trên địa bàn được tiếp cận với chính sách nhân văn của Đảng, Nhà nước, bảo đảm công bằng xã hội.

Người dân tra cứu thủ tục trợ giúp pháp lý qua điện thoại thông minh tại bộ phận một cửa thị trấn Giao Thủy (Giao Thủy).

Để bảo đảm 100% người thuộc diện có nhu cầu được TGPL, hàng năm Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã tích cực thực hiện các nội dung công tác như: xây dựng kế hoạch tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho nhân dân; xây dựng kế hoạch phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan đẩy mạnh công tác TGPL; tham mưu cho Sở Tư pháp trình UBND tỉnh ban hành kế hoạch về triển khai chính sách TGPL cho người dân thuộc diện được TGPL; phân công trợ giúp viên bám nắm địa bàn, tham gia trợ giúp cho các đối tượng bảo đảm đúng người, đúng việc, chủ động trong công tác phối hợp để đem lại hiệu quả tốt nhất trong công tác TGPL; tổ chức các hội nghị tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ... Năm 2024, Trung tâm đã tổ chức 2 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng TGPL cho đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật, cộng tác viên TGPL và luật sư; soạn thảo các nội dung pháp luật đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Sở Tư pháp; xây dựng các bảng tin tại các cơ quan tiến hành tố tụng; cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí bằng các hình thức tư vấn pháp luật, tham gia tố tụng, đại diện ngoài tố tụng. Bên cạnh đó, Trung tâm phối hợp với Phòng Tư pháp các huyện, thành phố và một số cơ quan, đơn vị triển khai thực hiện công tác tuyên truyền và TGPL cho hàng trăm lượt người có công với cách mạng, người thuộc hộ nghèo, người khuyết tật và các đối tượng chính sách các văn bản luật về đất đai, dân sự, hôn nhân gia đình, khiếu nại, tố cáo, vấn đề dân chủ ở cơ sở và những quy định pháp luật khác liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân... Ngoài ra, hàng năm Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh phối hợp với các ngành liên quan tiến hành khảo sát nhu cầu của người dân cần được TGPL để tập trung tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chú trọng tuyên truyền cho nhóm đối tượng có nhu cầu trợ giúp pháp lý về cùng một vấn đề hay cùng một nội dung cần tư vấn, trợ giúp. Thực hiện chương trình xây dựng xã, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật trong xây dựng nông thôn mới, Trung tâm đã phối hợp với Phòng Tư pháp các huyện Vụ Bản, Nam Trực, Hải Hậu, Xuân Trường, Trực Ninh thực hiện truyền thông và TGPL cho hàng nghìn lượt người tại các xã, thị trấn.

Để công tác TGPL, đặc biệt là TGPL trong hoạt động tố tụng phát huy hiệu quả, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn cuộc sống, Trung tâm tăng cường tham gia công tác phối hợp liên ngành về TGPL với các cơ quan tiến hành tố tụng. Năm 2024, Trung tâm đã cung cấp đơn yêu cầu TGPL, tờ thông tin về TGPL, các biểu mẫu, sổ vụ việc theo quy định của Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT-BTP-BCA-BQP-BTC-TANDTC-VKSNDTC của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an: Quy định về phối hợp thực hiện TGPL trong hoạt động tố tụng cho các cơ quan tiến hành tố tụng cấp tỉnh, cấp huyện và 175 đơn vị công an cấp xã. Ngoài ra, để kịp thời trong việc tiếp nhận thông tin vụ việc TGPL, thông tin của người được TGPL từ các cơ quan tiến hành tố tụng, Trung tâm cung cấp danh sách, số điện thoại của trợ giúp viên pháp lý, luật sư ký hợp đồng với Trung tâm cho các cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp tỉnh, cấp huyện. Danh sách người thực hiện TGPL được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp để người dân có thể liên lạc, lựa chọn người thực hiện TGPL khi có nhu cầu. Bên cạnh đó, để bảo đảm quyền lợi cho người được TGPL, Trung tâm chú trọng triển khai thực hiện trực TGPL tại tòa án và tại cơ quan điều tra. Năm 2024 Trung tâm đã tiếp nhận và thực hiện 27 vụ việc thông qua hoạt động trực tại tòa án và 138 vụ việc tương ứng với 138 người thuộc diện TGPL có yêu cầu trong 64 vụ án hình sự.

Nhờ tích cực đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, TGPL trong năm 2024, Trung tâm đã thực hiện 510 vụ việc, trong đó thụ lý trong kỳ 415 vụ; thụ lý của kỳ trước 95 vụ. Số vụ việc kết thúc trong kỳ gồm 402 vụ (181 vụ việc tư vấn pháp luật, 218 vụ việc tham gia tố tụng và 3 vụ việc đại diện ngoài tố tụng). Thông qua các vụ việc đã thực hiện 100% trợ giúp viên pháp lý của Trung tâm đạt chỉ tiêu vụ việc tham gia tố tụng được giao trong năm 2024 từ mức khá trở lên. Chất lượng vụ việc TGPL ngày càng được nâng cao đặc biệt là các vụ việc tham gia tố tụng. Từ ngày 1/11/2023 đến hết ngày 31/10/2024 có 121 vụ việc/tổng số 287 vụ việc TGPL thành công. Trong quá trình tham gia tố tụng, người thực hiện TGPL đặc biệt là đội ngũ trợ giúp viên pháp lý đều có tinh thần trách nhiệm cao, thực hiện đúng các quy định về tố tụng và các quy tắc đạo đức nghề nghiệp.

Thời gian tới, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt chú trọng truyền thông, nâng cao chất lượng, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ TGPL. Tăng cường công tác bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, khuyến khích đội ngũ trợ giúp viên pháp lý nâng cao trình độ, thường xuyên duy trì việc đề xuất đánh giá và tự đánh giá; Chú trọng công tác phối hợp giữa các ngành thành viên của hội đồng phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng của tỉnh nhằm nâng cao hơn nữa số lượng, chất lượng dịch vụ TGPL của Nhà nước. Để nâng cao hiệu quả TGPL, cấp ủy, chính quyền, Phòng Tư pháp các huyện, thành phố tăng cường phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động, góp phần quan trọng trong việc giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.

Bài và ảnh: Ngọc Linh