Đẩy mạnh số hóa quy hoạch Thủ đô

Số hóa 100% cơ sở dữ liệu hồ sơ Quy hoạch Thủ đô

Thực hiện các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, trong năm 2025, Hà Nội đã và đang tăng tốc số hóa toàn bộ dữ liệu quy hoạch. Theo Kế hoạch số 150/KH-UBND của UBND TP Hà Nội triển khai thực hiện Quyết định số 06/QĐ-TTg ngày 2/1/2025 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án xây dựng và quản lý Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch; đến năm 2026, 100% cơ sở dữ liệu hồ sơ Quy hoạch Thủ đô được thu thập, xây dựng trên nền tảng công nghệ ứng dụng hệ thống thông tin địa lý (GIS hóa) để cập nhật vào Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch và được cung cấp, chia sẻ cho các tổ chức, cá nhân theo quy định. Đồng thời, 100% văn bản điện tử của cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch các loại (bao gồm cả cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành) thuộc trách nhiệm TP theo quy định được thu thập, tạo lập để cập nhật vào Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch và được cung cấp, chia sẻ cho các tổ chức, cá nhân theo quy định.

Trong năm 2025, Hà Nội đã và đang tăng tốc số hóa toàn bộ dữ liệu quy hoạch. Ảnh Công Hùng

Kế hoạch cũng đề ra mục tiêu 30% cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch các loại (bao gồm cả cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành) thuộc trách nhiệm TP theo quy định được xây dựng trên nền tảng công nghệ ứng dụng hệ thống thông tin địa lý để cập nhật vào Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch và được cung cấp, chia sẻ cho các tổ chức, cá nhân theo quy định. Đến năm 2030 có 100% cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch các loại (bao gồm cả cơ sở dữ liệu hồ sơ quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành) của TP hoặc thuộc trách nhiệm TP theo quy định được thu thập, xây dựng trên nền tảng công nghệ ứng dụng hệ thống thông tin địa lý để cập nhật vào Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch và được cung cấp, chia sẻ cho các tổ chức, cá nhân theo quy định. Cùng với đó là hoàn thành đầu tư 100% các phần mềm, ứng dụng cho phép các cơ quan nhà nước, các tổ chức, DN, người dân trên địa bàn TP kết nối Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch để cung cấp dịch vụ thông tin quy hoạch theo nhu cầu.

Trong Kế hoạch số 150/KH-UBND, Chủ tịch UBND TP yêu cầu các sở, ban ngành và địa phương căn cứ chức năng nhiệm vụ triển khai thực hiện việc xây dựng, quản lý và cập nhật các cơ sở dữ liệu quy hoạch của sở, ngành, địa phương quản lý phù hợp với quy định về chuẩn dữ liệu, bảo mật dữ liệu; thực hiện chia sẻ các cơ sở dữ liệu quy hoạch do sở, ngành, địa phương quản lý với Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch.

Để phục vụ quá trình chuyển đổi số quy hoạch đô thị, Hà Nội xác định đầu tư hạ tầng số là nhiệm vụ trọng tâm. Theo Kế hoạch số 58/KH-UBND ngày 26/2/2025 của UBND TP về phát triển hạ tầng số năm 2025 và định hướng đến năm 2030, đến năm 2026, toàn TP sẽ hoàn thành phủ sóng mạng cáp quang và 5G, phổ cập hệ thống cảm biến IoT và điện toán đám mây cho các cơ quan quản lý. Các trung tâm dữ liệu (data center) hiện đại đang được xây dựng, giúp lưu trữ, phân tích và xử lý dữ liệu quy hoạch khổng lồ của hơn 8,4 triệu dân. Nhờ đó, mọi thay đổi về quy hoạch, hiện trạng đô thị, giấy phép xây dựng… sẽ được cập nhật liên tục và theo dõi trực tuyến, góp phần ngăn ngừa sai phạm, quản lý xây dựng hiệu quả hơn.

Một yếu tố quan trọng không kém chính là hành lang pháp lý. Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn (sửa đổi), có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 sẽ tháo gỡ những điểm nghẽn trước đây giữa các loại quy hoạch, đồng thời khuyến khích ứng dụng công nghệ số trong lập, thẩm định và quản lý quy hoạch.

Tìm kiếm giải pháp mới

Từ góc độ chuyên gia, KTS Trần Huy Ánh, Ủy viên Thường vụ Hội Kiến trúc sư Hà Nội chia sẻ: “Từ năm 2000, Hà Nội rất quan tâm cho việc xây dựng hồ sơ quản lý đất đai số hóa. Tuy vậy, công tác này thiếu một định hướng chiến lược, chuẩn kỹ thuật phù hợp và nguồn nhân lực tương tích… nên dù đã bỏ ra nhiều tiền nhưng chất lượng vẫn rất thấp. Dữ liệu số quản lý đất đai, quy hoạch không thể dùng để thực hiện lập Quy hoạch được”.

Năm 2024, Hà Nội tiếp tục thực hiện Điều chỉnh quy hoạch chung và lập Quy hoạch Thủ đô nhưng thách thức là bản đồ nền Địa chính có chất lượng thấp. Đại diện liên danh tư vấn thuộc ngành TN&MTcho biết, một số địa phương chưa có bản đồ địa chính đo vẽ chính thức, gây khó khăn trong quản lý đất đai; việc cập nhật thông tin biến động, chỉnh lý biến động trên bản đồ, hồ sơ địa chính chưa đều đặn. Trong khi đó, công nghệ quản lý bản đồ số trên thế giới đã rất hiện đại và được phát triển tại Việt Nam, ứng dụng để bán hàng online, làm dịch vụ vận chuyển hay các ứng dụng chuyên biệt khác. Đặc biệt, bản đồ quy hoạch Hà Nội được cập nhật chính xác trên bản đồ Địa chính, chính xác tới từng thửa đất, có thể tra cứu trên các phương tiện điện thoại, máy tính.

Từ thực tế các DN công nghệ Việt Nam không chỉ cung cấp cơ sở dữ liệu số quản lý đất đai, quy hoạch mà còn rất năng động trong việc nghiên cứu sản phẩm, cung cấp dịch vụ tra cứu thông tin, ứng dụng phân tích và các tiện ích cho các mục tiêu khác nhau, KTS Trần Huy Ánh đề xuất một giải pháp mới là Nhà nước mua lại dữ liệu số do các DN công nghệ tư nhân thực hiện.

Ngày 5/6, UBND TP đã ban hành Quyết định số 155/QĐ-UBND về triển khai Đề án “Xây dựng cơ sở dữ liệu dùng chung từ số hóa tài liệu tập trung của các cơ quan trên địa bàn Thành phố Hà Nội”. Đây cũng là cơ sở quan trọng để thực hiện Đề án xây dựng và quản lý Hệ thống thông tin và Cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch.

Đối với hạng mục xây dựng Kho cơ sở dữ liệu hành chính dùng chung, UBND TP giao Trung tâm Phục vụ hành chính công triển khai và tiến hành các thủ tục đầu tư theo quy định, bảo đảm hiệu quả, hoàn thành trong năm 2025 và chính thức đưa vào sử dụng từ tháng 2/2026.

Lại Tấn