Đây là lúc thay đổi mạnh mẽ tư duy

Hôm nay là ngày 19/12/2024, ngày kỷ niệm tròn 27 năm thành lập báo VietNamNet. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Nguyên Tổng biên tập VietNamNet - Nguyễn Anh Tuấn - người sáng lập và có nhiều tâm huyết, góp phần tạo dựng thương hiệu VietNamNet sâu rộng trong lòng độc giả.

Tờ báo hàng đầu của đất nước

Đã gần 14 năm ngày ông rời VietNamNet, là người sáng lập ra tờ báo, ông có những chia sẻ gì trong ngày này?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Nhân kỉ niệm ngày thành lập VietNamNet, tôi muốn chia sẻ đôi điều.

Tôi nghĩ đến những ngày đầu đầy gian khổ, nghĩa tình cùng tập thể cán bộ, nhà báo, nhân viên, với sự ủng hộ tâm huyết và trí tuệ xã hội tạo dựng VietNamNet. Nhiều người làm việc quên ăn, quên ngủ để vượt qua khó khăn.

VietNamNet đã đóng góp cho sự nghiệp Đổi mới của đất nước, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, nâng cao vị thế của Việt Nam trên thế giới. Đó là niềm vinh quang và hạnh phúc của những người làm VietNamNet từ những ngày đầu cho đến bây giờ.

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Tôi tin rằng, chính thế hệ lãnh đạo kế tiếp của VietNamNet sẽ cùng đội ngũ viết tiếp, hiện thực hóa những khát vọng của tôi. Ảnh: Lê Anh Dũng

VietNamNet xứng đáng là một trong những tờ báo hàng đầu của đất nước, đóng góp vào quá trình Đổi mới và hội nhập của đất nước, làm cầu nối với các nhà lãnh đạo, các chuyên gia toàn cầu.

Tôi mong VietNamNet tận dụng cơ hội lớn này để tiếp tục đi đầu đóng góp cho công cuộc Đổi mới của đất nước như Tổng Bí Thư Tô Lâm phát động Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tôi chúc VietNamNet 27 tuổi, đầy sức khỏe, đầy sinh lực, đầy năng lượng, đoàn kết và tiếp tục truyền thống “đi đầu hay bị loại”, “nâng niu truyền thống, đổi mới mạnh mẽ” để viết nên những trang sử mới, vinh quang mới trong giai đoạn mới của đất nước. Tôi chúc VietNamNet sẽ là một tờ báo có uy tín, có vị thế với giới tinh hoa thế giới.

Mô hình Chính phủ 24/07

Sau khi rời VietNamNet, ông đã sang Hoa Kì và thành lập Diễn đàn Toàn cầu Boston. Ông có thể nói rõ hơn về sáng kiến mô hình Chính phủ 24/07 (AIWS Government 24/7) của Diễn đàn Toàn cầu Boston đang khởi xướng và mô hình này có thể áp dụng vào Việt Nam như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Rất đáng mừng là cuộc chuyển đổi số ở Việt Nam đã được nhận thức sâu sắc từ các lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Tôi đọc và rất tâm đắc với bài viết của Tổng Bí thư về chuyển đổi số nhân ngày Quốc khánh 2/9/2024.

Trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số… đã và đang thay đổi thế giới từng ngày. Công nghệ sẽ tạo ra những mô hình chính trị xã hội mới. Chính nước Mỹ cũng nhận thức, phải đổi mới dưới tác động của công nghệ. Việt Nam cũng không ngoài chuyển động đó và chúng ta cần nhìn nhận đây là cơ hội.

Mô hình Chính phủ trí tuệ nhân tạo 24/7 hoạt động không ngừng nghỉ mà Diễn đàn Toàn cầu Boston đã khởi xướng và ngay lập tức được sự ủng hộ và đồng hành của rất nhiều học giả, nhiều nhà lãnh đạo thế giới.

Tức là, Chính phủ không chỉ hoạt động 8 tiếng trong giờ hành chính mà có thể hoạt động mọi lúc, mọi nơi, thông minh hơn, chất lượng cao hơn. Chẳng hạn, người dân đi công tác hay đi du lịch, sau đó quay về mà cần hoàn thiện thủ tục, giấy tờ gì đó gấp thì họ có thể làm ngay thay vì phải chờ tận sáng hôm sau để giải quyết.

Khi xã hội chuyển động như vậy thì tốc độ xã hội phát triển sẽ nhanh hơn và đây là cơ hội cho Việt Nam đi cùng các nước tiên phong và vượt lên.

Chúng ta có thể tái cấu trúc, đào tạo lại con người, bố trí lại nguồn lực hợp lý. Chúng ta chia ca làm việc với sự trợ giúp của công nghệ hiện đại hóa, tự động hóa nhiều hơn và con người được rảnh việc hơn. Công nghệ giúp chúng ta có những trợ lí xuất sắc.

Diễn đàn Toàn cầu Bosotn và tôi đang thảo luận trực tiếp với nhóm trợ lý của Tổng thống Pháp Macron, đây cũng là cơ hội để Chính phủ Pháp tái cấu trúc, đổi mới để trở thành một trong những quốc gia hàng đầu phát triển AI như khát vọng của Tổng thống Macron.

Cho nên, tôi cho rằng, mô hình Chính phủ 24/7 là một cuộc cách mạng về tổ chức mang lại cảm hứng mới cho xã hội. Tôi tin khi những ý tưởng giải pháp phù hợp với quy luật phát triển, đáp ứng đúng nhu cầu của xã hội, của thời đại thì nó sẽ trở thành hiện thực và có sức sống. Mô hình Chính phủ trí tuệ nhân tạo 24 /7 này sẽ trở thành hiện thực sau 5 năm, nếu chúng ta bắt tay từ bây giờ.

Nếu Việt Nam thực hiện mô hình này tiên phong sẽ thu hút được các nguồn lực trong nước và thế giới, các học giả, các nhà sáng tạo và các doanh nghiệp hàng đầu về AI đến với Việt Nam.

Đó là lợi thế và cơ hội để Việt Nam vượt lên đi cùng với các quốc gia văn minh tiên tiến, thu hút nguồn lực tiên tiến của thế giới mà Việt Nam đang thiếu và yếu. Tôi tin rằng, đấy là chiến lược đột phá đặc sắc để Việt Nam sánh vai với các cường quốc. Đấy là những điều mà tôi tâm đắc và trăn trở.

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy

Xin cảm ơn những chia sẻ của ông. Hiện nay, Việt Nam đang tiến hành tinh gọn bộ máy. Ông nhìn nhận như thế nào về nỗ lực và quyết tâm đó?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Cuộc cách mạng với tốc độ nhanh và phạm vi rộng này thể hiện nỗ lực và quyết tâm chính trị rất lớn của Đảng và Nhà nước. Chúng ta đang trong tiến trình đẩy mạnh cải cách bộ máy nhà nước và cải cách nền hành chính là trọng tâm, đồng thời với cải cách, đổi mới hệ thống chính trị.

Cuộc cách mạng này cho thấy, nói và làm gắn kết với nhau, thậm chí làm còn mạnh hơn nói, cùng khí thế và sự ủng hộ của xã hội. Ngay cả các cơ quan của Đảng cũng cải cách cho tinh gọn, thể hiện các bước chuyển biến tích cực về tư duy và có cơ sở để lạc quan.

Còn nhớ, nhờ Đổi mới năm 1986, Việt Nam chúng ta đã vượt khủng hoảng kinh tế, đói kém, thiếu thốn đủ đường đầy ngoạn mục. “Đổi mới lần 2” này sẽ giúp chúng ta vươn lên trong kỷ nguyên mới như Tổng Bí thư Tô Lâm đang dẫn dắt. Công cuộc này cần huy động được sức mạnh của mọi người dân, của toàn dân tộc để mỗi người thấy có trách nhiệm, có cơ hội đóng góp để xây dựng đất nước văn minh, thịnh vượng.

Cuộc cách mạng hôm nay có quy mô, tầm vóc như thế nào nếu so với tiến trình 40 năm Đổi mới mà ông đã từng chứng kiến, trải qua?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Tôi tin tưởng rằng, cuộc cách mạng này sẽ đổi mới mạnh mẽ hệ thống chính trị để theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Điều tôi mong muốn mọi nguồn lực của người dân, của doanh nghiệp và của xã hội sẽ được tập hợp, phát huy cao nhất cho sự phát triển. Chúng ta có niềm tin vững chắc vào lòng dân, sức dân thì không có trở ngại nào không vượt qua được.

Trong những năm chiến tranh thống nhất đất nước khó khăn nhất, nhân dân đã hy sinh xương máu, sẵn sàng chịu bao gian khổ đi theo Đảng. Trong hòa bình và phát triển hôm nay, khi đất nước đang vươn lên mạnh mẽ, hãy trao cho người dân môi trường thuận lợi nhất để họ phát huy mọi khả năng, tiềm lực để họ thực hiện được niềm đam mê, khát vọng cho sự phát triển của bản thân, của cộng đồng.

Mỗi người được phát triển hết tiềm năng, cả trăm triệu dân cũng như vậy, chúng ta sẽ là một khối sức mạnh thống nhất đứng dậy, vượt lên để đất nước vươn mình, lớn mạnh. Đây là điều tôi mong đợi nhất.

Ông hy vọng điều gì sau cuộc cách mạng này?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Sau cuộc cải tổ bộ máy, sẽ có một bộ phận cán bộ, công chức, trong đó nhiều người là Đảng viên, sẽ chuyển ra làm việc ở khu vực tư nhân hoặc nghỉ hưu. Điều này thêm một lần nữa chứng minh vai trò quan trọng của khu vực tư nhân.

Từ thực tế đó, tôi cho là chúng ta cần một cơ chế cởi mở, rộng lớn hơn để khu vực tư nhân phát triển, mà về thực chất, là để mọi người dân của Việt Nam phát triển.

Đây là lúc chúng ta cần thay đổi tư duy để nhìn nhận rằng, kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể hay kinh tế tư nhân đều là nguồn lực, tài sản và giá trị của đất nước, của dân tộc. Kinh tế tư nhân phát triển sẽ giúp cho đất nước mạnh, thêm nhiều nguồn lực, trí tuệ để đất nước vươn tầm dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Chúng ta thử xem, trong đại dịch Covid 19 vừa qua, trong các công trình xã hội, khi Chính phủ cần huy động nguồn lực, đều có công sức, tiền bạc và cả tấm lòng của các doanh nghiệp tư nhân, của xã hội và của mỗi công dân. Họ luôn hưởng ứng, đồng hành trong mọi chương trình của đất nước.

Từ thực tế đó, theo tôi cần mở rộng không gian phát triển cho khu vực tư nhân. Khu vực này đến nay mới chỉ chiếm 10% GDP, và vì thế, đây cũng chính là tiềm năng, là không gian để đất nước cất cánh.

Với lòng tin xã hội được đảm bảo, pháp luật được bảo vệ, khu vực tư nhân sẽ có vai trò quan trọng hơn trong tiến trình tới đây để Việt Nam trở thành cường quốc, sánh vai với các nước văn minh, tiên tiến.

Tổng Bí thư Tô Lâm, qua các bài viết rất sâu sắc và đổi mới, hành động quyết liệt đi kèm, đang tạo ra thay đổi trong nhận thức. Tôi tin rằng, đất nước sẽ tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, vươn mình, để mọi nguồn lực xã hội được phát huy, bên cạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy.

Trong bối cảnh mới của đất nước hôm nay, báo chí nói chung và VietNamNet nói riêng sẽ đóng vai trò như thế nào trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc?

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Nghe Tổng Bí thư Tô Lâm nói về “Kỷ nguyên vươn mình” rất xúc động, nó chạm đúng vào những gì luôn trăn trở và tâm huyết của tôi và của nhiều người. Theo tôi, khi Lãnh đạo đất nước có khát vọng như thế, cũng chính là thời điểm lịch sử của Việt Nam nói chung, và của mỗi tổ chức, cá nhân trong đó có VietNamNet.

Slogan của VietNamNet từ ngày đầu thành lập là “Nâng niu truyền thống, đổi mới mạnh mẽ” hay là “Đi đầu hay bị loại”. Đó là GEN, là những giá trị nền tảng vào trong máu thịt để xây dựng VietNamNet, để vượt qua những ngày khó khăn, thách thức.

Ngày hôm nay trong bối cảnh này, tôi tin rằng, chính thế hệ lãnh đạo kế tiếp của VietNamNet sẽ cùng đội ngũ viết tiếp, hiện thực hóa những khát vọng của tôi hơn một thập kỷ trước: Xây dựng VietNamNet có uy tín và vị thế với thế giới.

Phạm Vũ Thiều Quang