Đầu tư giữa bất định: Chọn cổ phiếu 'miễn nhiễm' thuế quan hay đặt cược vào nhóm chiết khấu sâu?

Kỳ vọng cải cách hạ tầng, nâng hạng thị trường và sự phân hóa định giá đang mang lại nhiều cơ hội, nhưng rủi ro từ đàm phán thuế quan và thiếu thông tin hỗ trợ rõ ràng tiếp tục gây áp lực tâm lý. Giữa trạng thái lưng chừng, nhà đầu tư cần xác định rủi ro trọng yếu để định hướng chiến lược phù hợp.

Bước sang tháng 6, thị trường chứng khoán Việt Nam tiếp tục chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài, bao gồm chính sách tiền tệ toàn cầu, tỷ giá và đặc biệt là tiến trình đàm phán thương mại giữa Việt Nam và Mỹ.

Theo ông Nguyễn Thành Trung, Founder FinSuccess, thị trường vừa trải qua một nhịp hồi phục mạnh trong tháng 5 khi VN-Index tăng gần 9%, xóa đi toàn bộ mức giảm trước đó do lo ngại về thuế đối ứng từ phía Mỹ trong tháng 4. Tuy nhiên, ông lưu ý đà tăng này chưa mang tính lan tỏa toàn thị trường mà chỉ tập trung vào một số cổ phiếu lớn như Vingroup, phản ánh tâm lý nhà đầu tư vẫn còn dao động.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Giám đốc Phòng Nghiên cứu Khách hàng Cá nhân – Maybank Investment Bank, cũng cho rằng tâm điểm của tháng 6 là kết quả đàm phán thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ. Một kết quả thuận lợi có thể củng cố thêm tâm lý thị trường, đặc biệt trong bối cảnh chỉ số đang tiệm cận vùng đỉnh ba năm. Ngược lại, nếu diễn biến không tích cực, thị trường sẽ đối mặt với rủi ro điều chỉnh khi thông tin hỗ trợ vẫn còn yếu.

“Nhà đầu tư chọn đường đi trong sương mù”. (Ảnh minh họa: X.N).

Rủi ro chính sách và vai trò dẫn dắt của kỳ vọng

Theo ông Trung, thị trường hiện đồng thời tồn tại cả cơ hội và thách thức. Một mặt, tỷ giá – yếu tố từng gây lo ngại trong năm 2024 – đã tạm lắng nhờ chỉ số DXY giảm gần 10% từ đầu năm, giúp giảm áp lực lên VND và tạo dư địa cho chính sách tiền tệ trong nước chủ động hơn. Mặt khác, các cuộc gặp gần đây giữa Mỹ và Trung Quốc có kết quả tích cực, làm tăng kỳ vọng rằng đàm phán thương mại Việt – Mỹ cũng sẽ thuận lợi hơn.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh giai đoạn cuối tháng 6 đến đầu tháng 7 sẽ là thời điểm nhạy cảm, do đây là thời điểm kết thúc giai đoạn gia hạn ba tháng trong tiến trình thương thảo. Nếu kết quả không thuận lợi ở một số nhóm sản phẩm, tác động không chỉ dừng ở tâm lý mà còn ảnh hưởng đến nền tảng lợi nhuận doanh nghiệp. Do đó, ông khuyến nghị nhà đầu tư cần liên tục cập nhật rủi ro này để phân bổ danh mục phù hợp.

Ông Lâm chia sẻ quan điểm thận trọng hơn, cho rằng đà tăng của VN-Index gần đây chủ yếu đến từ một số nhóm cổ phiếu riêng lẻ và chưa phản ánh sự đồng thuận về mặt kỳ vọng. Việc giữ tỷ trọng cổ phiếu cần đi kèm với theo dõi sát các thông tin trọng yếu, đặc biệt là đàm phán thuế quan, kết quả kinh doanh quý II và phản ứng của dòng vốn ngoại.

KRX – nền tảng kỹ thuật chưa đủ để nâng hạng

Cả hai chuyên gia đều đồng thuận rằng việc hệ thống giao dịch KRX đi vào vận hành từ đầu tháng 5 là một bước cải cách hạ tầng cần thiết, nhưng không phải yếu tố quyết định trong lộ trình nâng hạng thị trường.

Ông Lâm nhấn mạnh, về mặt đánh giá, FTSE và MSCI chưa đặt tiêu chí kỹ thuật như KRX là điều kiện tiên quyết. Dù vậy, sự kiện này vẫn mang tính biểu tượng khi giúp hoàn tất quá trình chuyển đổi hệ thống vốn bị trì hoãn nhiều năm.

Ông Nguyễn Thành Trung, Founder FinSuccess. (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Điều quan trọng hơn vẫn là các cải thiện về hành lang pháp lý và trải nghiệm giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài, đặc biệt là khả năng đặt lệnh mua cổ phiếu mà không cần đủ tiền trong tài khoản tại thời điểm giao dịch.

Ở góc độ thực tiễn, ông Trung cho rằng KRX là “chìa khóa kỹ thuật” để triển khai các sản phẩm giao dịch mới, là điều kiện cần để từng bước nâng chất lượng thị trường. Song song, FinSuccess ghi nhận những động thái tích cực từ UBCK trong việc sửa đổi Nghị định 155, các quy định về sở hữu nước ngoài, thời gian mở tài khoản, cũng như cải thiện hệ thống NPS và CCP.

Nếu các nội dung này được thực thi đồng bộ, khả năng nâng hạng trong kỳ tháng 10 là hoàn toàn khả thi.

Chiến lược đầu tư tháng 6: Tránh cực đoan, ưu tiên định giá và nền tảng

Về mặt chiến lược, ông Trung cho biết FinSuccess tiếp tục giữ tỷ trọng cổ phiếu cao nhưng có sự phân bổ theo mức độ ảnh hưởng từ chính sách thuế quan. Danh mục hiện tại đạt tỷ suất sinh lời khoảng 8% từ đầu năm, vượt mức tăng của VN-Index nhờ tập trung vào cổ phiếu có nền tảng cơ bản vững chắc.

Ông Nguyễn Thanh Lâm, Giám đốc Phòng Nghiên cứu Khách hàng Cá nhân – Maybank Investment Bank. (Ảnh: Nhân vật cung cấp).

Trong tháng 6, ông cho rằng thị trường vẫn tồn tại rủi ro tiềm ẩn, nhưng cơ hội cũng không thiếu – vấn đề là phải chọn đúng cổ phiếu, đúng thời điểm.

Ông Lâm đồng tình rằng nên giảm tốc độ giải ngân. Dòng tiền vẫn có xu hướng tìm đến những cổ phiếu có câu chuyện riêng – như kết quả kinh doanh quý I tốt hoặc hưởng lợi từ chính sách – thay vì mua đại trà. Sự phân hóa này là dấu hiệu thị trường chưa ổn định, nên chiến lược phù hợp là giữ danh mục cân bằng, ưu tiên cổ phiếu có nền tảng.

Nhóm ngành nổi bật: Định giá và chính sách là hai trục chính

Về lựa chọn ngành, ông Trung cho biết FinSuccess hiện phân loại cổ phiếu theo hai nhóm.

Một là nhóm có mức độ nhạy cảm cao với thuế quan như thủy sản, dệt may, gỗ, khu công nghiệp. Những cổ phiếu này chịu nhiều áp lực điều chỉnh trong quý I và hiện đang có định giá thấp hơn đáng kể so với mức trung bình. Với khẩu vị rủi ro cao, nhà đầu tư có thể xem xét giải ngân có chọn lọc, nhất là khi doanh nghiệp có năng lực sản xuất linh hoạt hoặc đã đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Hai là nhóm ít bị ảnh hưởng bởi thuế quan như ngân hàng, bán lẻ nội địa, tiện ích, tiêu dùng thiết yếu. Nhóm này hiện chiếm 80–85% danh mục FinSuccess nhờ khả năng phòng thủ cao, nền tảng ổn định và triển vọng ít biến động trong bối cảnh chính sách chưa rõ ràng. Tuy nhiên, ông Trung lưu ý nhà đầu tư cần cân nhắc lại mức định giá, bởi một số cổ phiếu trong nhóm này đã tăng 10–20% so với trước thời điểm lo ngại thuế quan.

Ông Lâm cũng nhấn mạnh nhóm cổ phiếu có liên quan đến đầu tư công như xây dựng, hạ tầng, vật liệu xây dựng, thép và bất động sản có thể trở thành tâm điểm nếu Chính phủ tăng tốc giải ngân vốn. Ngoài ra, nhóm ngành có sự dịch chuyển trong nhu cầu như công nghệ thông tin và hàng không cũng là đối tượng được dòng tiền dài hạn để mắt đến.

Xuân Nghĩa