'Dấu thiêng' - trưng bày tranh sơn mài về di sản Hà Nội

Trưng bày nhằm chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10.10.1954 - 10.10.2024) và thúc đẩy sự phát triển của nghề sơn mài - một trong những di sản văn hóa đặc sắc của Việt Nam.

Tác giả của trưng bày "Dấu thiêng" là họa sĩ trẻ đau đáu với việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật sơn mài. Nguồn: PNTĐ

Tác giả của trưng bày - Chu Nhật Quang là một họa sĩ trẻ luôn đau đáu với việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật sơn mài. Anh sinh ra trong một gia đình truyền thống nghệ thuật, bố là NSƯT Chu Lượng nổi tiếng trong lĩnh vực múa rối nước và rối cạn, ông nội là họa sĩ, NSND Chu Mạnh Chấn - người đã gắn bó với việc khôi phục, bảo tồn di sản làng quê Bắc Bộ qua nghệ thuật sơn mài.

Bản thân Chu Nhật Quang thừa nhận câu chuyện của ông nội, của bố và các văn nghệ sĩ bạn bè của gia đình đã tạo cho anh một không gian nghệ thuật, văn hóa. Nguồn cảm hứng lớn nhất của Chu Nhật Quang là tinh thần, truyền thống dân tộc, mặc dù bản thân đã dịp tiếp xúc nhiều với văn hóa phương Tây, có thời gian học tập và nghiên cứu ở nước ngoài.

"Nghệ thuật chính là bầu không khí tôi hít thở ngày ngày. Màu sắc và mùi sơn mài trong xưởng vẽ của ông nội và bố tôi là một phần quan trọng trong ký ức của tôi từ thuở ấu thơ. Đấy là lý do tôi chọn nghệ thuật sơn mài. Nhưng tôi muốn nghệ thuật sơn mài ấy phải bước vào đời sống mà tôi đang sống, hiển hiện trong mọi cung bậc của đời sống này. Dấu thiêng là một mốc khởi đầu hành trình ấy", họa sĩ Chu Nhật Quang chia sẻ tại cuộc gặp gỡ báo chí chiều 25.9, thông tin về trưng bày "Dấu thiêng" của anh.

Hoa chuông trong bình gốm, 60x60cm, 2022

Theo đó, trưng bày Dấu thiêng gồm 52 tác phẩm sơn mài truyền thống về phong cảnh quê hương, các địa danh di sản dân tộc với phong cách nghệ thuật kết hợp giữa cổ truyền và hiện đại, chia thành 4 chủ đề.

Chủ đề Khởi mở đầu triển lãm với 14 bức tranh sơn mài tập trung vào thể loại tĩnh vật. Các tác phẩm tái hiện các vật dụng quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày như hoa quả, bình gốm, đồ vật gia đình... thông qua sự kết hợp giữa màu sắc và kết cấu sơn mài.

Chủ đề Cội gồm 17 bức tranh, đưa người xem vào hành trình khám phá văn hóa và di sản của dân tộc như Hoàng thành Thăng Long, tháp Rùa, chùa Một Cột, chùa Thầy... Như với hình tượng mẹ Âu Cơ, họa sĩ gợi lên những câu chuyện về nguồn gốc thiêng và sự nuôi dưỡng, giữ gìn văn hóa lâu đời.

Rối tiên, 110x80cm, 2022

Hình ảnh cây đa bên hồ nước, con trâu mang ngôi đền trên lưng hay cảnh người nông dân lao động trên ruộng bậc thang... cũng được họa sĩ đưa vào tranh, mang trong mình thông điệp về sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên và những giá trị truyền thống.

Chủ đề Linh với 9 bức tranh, tiếp tục chuỗi cảm hứng về sự hoài niệm về văn hóa và di sản. Họa sĩ tái hiện cảnh sân khấu thủy đình xưa với những buổi diễn rối nước, chùa Thầy và những cảnh đời thường tại các ngôi làng cổ. Từ hình ảnh nhà sư tu thiền đến hoa sen biểu tượng cho sự giác ngộ..., mỗi bức tranh phảng phất màu sắc linh thiêng.

Trong chủ đề này, hình ảnh Hoàng thành Thăng Long và tháp Rùa cũng được khắc họa, nhằm thể hiện sự trường tồn của văn hóa Việt Nam qua thăng trầm lịch sử.

Cuối cùng, chủ đề Nôi với 12 bức tranh, gợi ký ức về quê hương thông qua hình ảnh đình làng. Ở đây, nghệ rối nước được thể hiện đậm nét hơn với những biểu tượng văn hóa đặc trưng của nông dân Việt Nam.

Thái Minh