Dấu ấn trưởng thành và khát vọng tương lai

Hành trình 71 năm đầy tự hào đã qua là nguồn cổ vũ to lớn để Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển mới với tinh thần tiên phong, đột phá xây dựng, phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc.

Thủ đô Hà Nội ngày càng phát triển văn minh, hiện đại. Ảnh: Quang Thái

1. Cách đây tròn 71 năm, truyền thống lịch sử anh hùng của Thăng Long - Hà Nội đã có thêm một mốc son rực rỡ: Ngày 10-10-1954 - Ngày Giải phóng Thủ đô. Sự kiện trọng đại này đánh dấu thất bại hoàn toàn của thực dân Pháp ở Việt Nam, mở đường cho kỷ nguyên độc lập, tiến lên xã hội chủ nghĩa của đất nước. Nhưng phải mất hơn 20 năm sau, đất nước mới có hòa bình, thống nhất sau cuộc trường chinh vĩ đại đầy mất mát, đau thương: Kháng chiến chống Mỹ cứu nước.

Sau 50 năm đất nước thống nhất, 40 năm đổi mới, 17 năm hợp nhất, Hà Nội đã khoác lên mình một diện mạo mới, định hình một tâm thế mới, tầm vóc mới. Đó là Thủ đô của đất nước hơn 100 triệu dân tự tin mang ngọn cờ tiên phong cùng đất nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển mạnh mẽ hướng tới hai mục tiêu 100 năm vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng và hạnh phúc.

Năm 1954, Hà Nội chỉ có diện tích khoảng 152km2 với dân số khoảng nửa triệu người. Kinh tế bắt đầu được phục hồi sau chiến tranh, nhìn chung vô cùng khó khăn. Đến Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ X (tháng 10-1986) trước thềm “Đại hội đổi mới” của Đảng, kinh tế Hà Nội vẫn rất khó khăn. Báo cáo chính trị trình đại hội khi đánh giá về tình hình kinh tế - xã hội nêu nhận xét: “Công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp Thủ đô vẫn còn nhiều mặt yếu kém cả trong sản xuất và trong quản lý kinh tế. Tình trạng thiếu vật tư, năng lượng và phụ tùng thay thế vẫn diễn ra thường xuyên...”.

Sau đại hội, nhờ đổi mới, kinh tế Hà Nội dần khởi sắc. 5 năm sau, tại Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ XI, Báo cáo chính trị ghi nhận: “Nộp ngân sách của các đơn vị quốc doanh năm 1990 tăng gấp 7 lần so với năm 1987”, “giá trị kim ngạch xuất khẩu đạt 34 triệu đô la và 51 triệu rúp”...

Từ trong khó khăn, gian khổ, bằng ý chí, nghị lực phi thường và quyết tâm đổi mới, Hà Nội đã từng bước “thay da đổi thịt”. Thành phố không chỉ được kiến tạo quy mô diện tích lớn, dân số đông, mà quy mô kinh tế đã khẳng định sức vươn vô cùng mạnh mẽ. Quy mô kinh tế Hà Nội đến nay đã đạt khoảng 63 tỷ USD, gấp 1,42 lần năm 2020. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân đầu người đạt khoảng 7.200 USD. Những đóng góp của Hà Nội cho đất nước cũng ngày càng lớn hơn. Nếu như năm 1990, Hà Nội chỉ đóng góp 5,45% vào tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cả nước, năm 2008 là 11,05%, thì từ năm 2016 đến nay luôn từ 16% trở lên. Kinh tế Hà Nội hiện nay chiếm 41,54% vùng Đồng bằng sông Hồng và 12,6% cả nước.

Từ một thành phố bị chiến tranh tàn phá, Hà Nội hôm nay đã trở thành trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trái tim của đất nước, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, hội nhập quốc tế, đóng vai trò động lực phát triển vùng và cả nước. Diện mạo thành phố ngày càng khang trang, hiện đại. Trong đó dấu ấn riêng của nhiệm kỳ Đại hội XVII Đảng bộ thành phố là rất to lớn. Thành phố đã đưa vào vận hành 2 tuyến đường sắt đô thị, khánh thành Trung tâm Triển lãm quốc gia lớn nhất Đông Nam Á, khởi công và xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; khởi công hàng loạt công trình lớn mang dấu ấn thời đại như cầu Tứ Liên, cầu Ngọc Hồi, cầu Thượng Cát, cầu Trần Hưng Đạo, Nhà hát Ngọc Trai, tuyến đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) và tới đây khởi công Công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch...

Hà Nội hôm nay không chỉ là Thủ đô với bề dày lịch sử, văn hiến nghìn năm, mà còn là một đô thị năng động, giàu sức sống, lại vừa được tiếp thêm năng lượng mới từ cuộc cách mạng sắp xếp đơn vị hành chính, sắp xếp không gian phát triển, tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp gần dân, sát với dân, phục vụ dân.

Tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn Nhổn - Cầu Giấy. Ảnh: Nguyễn Quang

2. Trong những ngày tháng mười lịch sử này, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đang hân hoan hướng tới Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, dự kiến diễn ra từ ngày 15 đến 17-10-2025. Đại hội có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của Hà Nội trong giai đoạn lịch sử mới của đất nước; khẳng định quyết tâm của Đảng bộ và nhân dân Thủ đô tiên phong chinh phục những mục tiêu phát triển lớn trong giai đoạn mới.

So với trước, đây là thời điểm Hà Nội hội đủ các điều kiện về chính trị, cơ chế pháp lý, quy hoạch, xu thế thời đại, rất thuận lợi cho phát triển. Cơ sở chính trị là Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, cơ sở cơ chế pháp lý là Luật Thủ đô năm 2024; quy hoạch là 2 quy hoạch chiến lược, gồm: Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065. Còn xu thế thời đại chính là cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, là thời đại công nghệ, kỷ nguyên số, kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo (AI)...

Làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội ngày trước thời điểm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào vận hành, Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng, để phát huy tốt các điều kiện thuận lợi, Hà Nội cần tiếp tục phát huy truyền thống văn hiến và anh hùng, vị thế đặc biệt quan trọng của Thủ đô đối với vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước, nâng cao tinh thần năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, tiếp tục đổi mới tư duy, nếp nghĩ, cách làm để đưa Hà Nội phát triển mạnh mẽ hơn nữa, toàn diện hơn nữa, trở thành thành phố tiêu biểu của cả nước về các mặt.

Thực hiện chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư, dự thảo Văn kiện trình Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII đã thể hiện đầy đủ tinh thần và quyết tâm đổi mới, tiên phong và đột phá. Với 2 mục tiêu tương ứng với 2 mục tiêu 100 năm của đất nước, 43 chỉ tiêu, 3 khâu đột phá, 10 nhiệm vụ giải pháp, Văn kiện đã cụ thể hóa tư tưởng chỉ đạo của Trung ương, của Tổng Bí thư Tô Lâm, đồng thời chuyển hóa 7 Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị vào thực tiễn Thủ đô. Với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, Hà Nội quyết tâm phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; đoàn kết xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc.

Đặc biệt, Thành ủy đã chuẩn bị sẵn sàng 2 chương trình hành động thực hiện nghị quyết, định rõ 62 nhiệm vụ, đề án, kế hoạch về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị; 122 nhiệm vụ, dự án, đề án, kế hoạch tổ chức thực hiện, đặc biệt xác định 18 nhóm công trình, dự án phải khởi công, hoàn thành trong nhiệm kỳ mới với tổng mức đầu tư khoảng 5 triệu tỷ đồng.

Tiếp nối lịch sử hào hùng đã làm nên tên tuổi, Hà Nội đang khơi lên mạch nguồn phát triển mới bằng khát vọng lớn và các dự án, công trình mới.

Đã thành truyền thống hằng năm, kỷ niệm Ngày Giải phóng Thủ đô là dịp Hà Nội tổ chức tôn vinh các gương mặt Công dân Thủ đô ưu tú, những tấm gương người tốt, việc tốt và phát động phong trào thi đua yêu nước.

Phát biểu hưởng ứng tại Lễ phát động thi đua lập thành tích chào mừng Đại hội toàn quốc lần thứ XIV của Đảng do Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì ngày 5-10 vừa qua, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh đã nhấn mạnh: “Với vai trò là Thủ đô, trái tim của cả nước, Hà Nội xác định rõ vinh dự và trách nhiệm trong việc đi đầu các phong trào thi đua yêu nước, góp phần quan trọng vào thành công chung của đất nước”.

Với tinh thần “Đoàn kết - Sáng tạo - Quyết liệt - Hiệu quả”, thành phố xác định sẽ tập trung triển khai thực hiện phong trào thi đua bằng những công trình, phần việc thiết thực, cụ thể. Hà Nội sẽ tăng tốc hoàn thành các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh năm 2025, tạo nền tảng vững chắc bước vào giai đoạn phát triển mới.

Minh Nguyệt