Dấu ấn giảm nghèo nơi vùng cao
HNN - Từ mái nhà kiên cố đến đàn bò sinh sản, rừng quế xanh…, đời sống đồng bào dân tộc miền núi trên địa bàn thành phố đang đổi thay rõ nét nhờ chính sách hỗ trợ nhà ở, sinh kế và kết nối thị trường, hướng tới thoát nghèo bền vững.

Tặng cây giống cho người dân các xã dân tộc miền núi huyện A Lưới cũ
An cư lạc nghiệp
Trong cơn mưa cuối ngày ở A Lưới 2, căn nhà mới của ông Hồ Văn Hữu (dân tộc Pa Cô, thôn A Tia 1) sáng lên giữa nền trời xám nhạt. Được hỗ trợ 60 triệu đồng từ Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Chương trình MTQG), ông Hữu mạnh dạn vay thêm từ Ngân hàng Chính sách xã hội cộng số tiền tích cóp bấy lâu để dựng nên một mái ấm kiên cố, khang trang. “Sau hàng chục năm mơ ước, giờ tôi đã có nơi chốn vững chãi để an trú tuổi già, không còn lo mưa gió dột nát như trước”, ông Hữu xúc động.
Ngôi nhà tường gạch, mái ngói đỏ của ông Trần Văn Can, xã A Lưới 1 cũng đã hoàn thiện hơn một năm nay. Ông kể, nhà đông con đang tuổi ăn học, vợ lại đau yếu, thu nhập chỉ trông vào nương rẫy nên dù tằn tiện cũng chỉ đủ trang trải cuộc sống. Trước đây, cả gia đình phải sống trong căn nhà tạm bợ. Năm ngoái, được Chương trình MTQG hỗ trợ 60 triệu đồng, vợ chồng ông mạnh dạn vay mượn thêm để xây dựng ngôi nhà mới. Tổ ấm khang trang giờ đây không chỉ che nắng che mưa, mà còn tiếp thêm động lực để vợ chồng ông phát triển kinh tế, nuôi con ăn học, quyết tâm thoát nghèo.
Bên cạnh hỗ trợ nhà ở, Chương trình MTQG còn tạo nền tảng thoát nghèo bền vững cho bà con thông qua việc trao sinh kế như cây, con giống và trang bị kỹ thuật sản xuất - kinh doanh. Gia đình ông Hồ Văn Long ở A Lưới 2 là một điển hình. Từ hai con bò giống được cấp, chỉ sau vài năm, ông gây dựng thành đàn bò khỏe mạnh, sinh sản đều. Không dừng lại ở đó, tận dụng kiến thức được tập huấn, ông còn khai thác đất vườn để trồng chuối, nuôi gà, đa dạng nguồn thu. Nhờ vậy, gia đình không chỉ đủ chi phí nuôi con ăn học, mà còn tích lũy cho những dự định dài hạn.
Song song với đó, thành phố cũng đẩy mạnh chuyển đổi số để kết nối sản phẩm miền núi với thị trường. Liên minh Hợp tác xã thành phố đã xây dựng ứng dụng “Chợ Online” - kênh giao dịch điện tử đưa nông sản, đặc sản vùng cao đến tay người tiêu dùng cả nước. Bà Hồ Thị Ploong ở xã A Lưới 2 chia sẻ: “Trước đây, làm ra sản phẩm chỉ bán quanh xã, giá bấp bênh. Giờ có kênh bán online, các sản phẩm chuối, mật ong, măng khô đã đến được nhiều nơi, bán được giá hơn”.
Thoát nghèo chưa phải là đích cuối
Theo ông Lê Xuân Hải, Phó Giám đốc Sở Nội vụ thành phố, việc triển khai Chương trình MTQG đã mang lại những kết quả rõ nét. Tỷ lệ giảm nghèo trong đồng bào DTTS&MN (dân tộc thiểu số và miền núi) đạt bình quân hơn 6%/năm; 100% mục tiêu về cải thiện hạ tầng kỹ thuật - xã hội ở các xã, thôn miền núi đã hoàn thành; hỗ trợ nhà ở vượt chỉ tiêu đề ra.
Thông qua chính sách hỗ trợ nhà ở của chương trình đã góp phần giải quyết việc xóa nhà tạm cho 1.894 hộ gia đình nghèo vùng đồng bào DTTS&MN. 49 mô hình phát triển sản xuất được triển khai, từ chăn nuôi bò, lợn, gà, cá đến trồng quế, phát triển nông - lâm nghiệp bền vững. Riêng diện tích rừng tự nhiên được hỗ trợ quản lý lên tới 2.623ha cho 613 hộ, với tổng kinh phí hơn 4,9 tỷ đồng. Các huyện miền núi trước đây như A Lưới, Nam Đông còn triển khai hàng loạt dự án trồng quế, chăn nuôi bò sinh sản với hàng trăm hộ tham gia.
Điểm nổi bật là thành phố áp dụng cách tiếp cận giảm nghèo theo hướng có trọng tâm, trọng điểm. Ban Dân tộc Tôn giáo phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo các cấp để phân loại hộ nghèo, xác định nhu cầu cụ thể và xây dựng phương án hỗ trợ phù hợp. Việc này giúp nguồn lực được sử dụng đúng chỗ, đúng thời điểm, từ hỗ trợ nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, đến chuyển đổi nghề. "Tại huyện A Lưới cũ, giai đoạn thực hiện chính sách 2023 - 2025 được chuẩn bị kỹ từ năm 2022, bắt đầu bằng việc hoàn thiện cơ chế, lập quy hoạch và chuẩn bị quỹ đất, vật tư. Nhờ vậy, khi bước vào triển khai, các dự án đã phát huy hiệu quả ngay, từ việc bàn giao bò giống cho hộ nghèo đến việc khởi công hàng chục căn nhà liền kề”, ông Hải nói. Theo ông Hải, giảm nghèo bền vững đòi hỏi không chỉ "cho cần câu" mà còn "mở rộng mặt hồ" để bà con có chỗ đánh bắt. Cần song song tạo sinh kế, mở rộng thị trường và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Giảm nghèo ở vùng đồng bào DTTS&MN trên địa bàn thành phố không chỉ là giảm nghèo của hôm nay, mà còn là hành trình gieo hy vọng cho mai sau. Từ những mái nhà mới, đàn bò sinh sản, nương quế xanh ngát, đến những phiên chợ online nối miền núi với miền xuôi… tất cả đang góp phần định hình một diện mạo mới cho vùng cao. Đích đến không chỉ là thoát nghèo, mà là sống no đủ, tự chủ và bền vững, để mỗi mùa mưa nắng trôi qua, bà con thêm yên tâm lao động sản xuất và phát triển kinh tế bền vững.