Dấu ấn bản sắc và khát vọng hội nhập

Tôn vinh đóng góp đặc biệt cho phát triển, quảng bá điện ảnh

LHP Việt Nam lần thứ XXIV diễn ra đúng vào năm đất nước có nhiều ngày kỷ niệm trọng đại, địa phương đăng cai tổ chức là TP Hồ Chí Minh đã nộp hồ sơ gia nhập mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực điện ảnh; đồng thời, đánh dấu 55 năm LHP Việt Nam ra đời (1970-2025).

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIV diễn ra trong bối cảnh điện ảnh có nhiều chuyển biến tích cực.

Năm nay, Ban tổ chức LHP nhận được số lượng phim tham gia kỷ lục với 203 tác phẩm (30 phim truyện, 120 phim tài liệu, 21 phim khoa học, 32 phim hoạt hình). Trong đó, ở chương trình phim dự thi có 16 phim truyện, 36 phim tài liệu, 14 phim khoa học, 21 phim hoạt hình.

Chương trình phim Việt Nam đương đại bao gồm 14 bộ phim truyện điện ảnh, 25 phim tài liệu, 7 phim khoa học và 11 phim hoạt hình. Đây là những bộ phim được sản xuất trong khoảng thời gian giữa 2 kỳ LHP.

“Tuần phim chào mừng LHP” với 15 bộ phim được chiếu miễn phí tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Trong đó có các phim tiêu biểu như “Đào, Phở và Piano”, “Mùi cỏ cháy”, “Hồng Hà nữ sĩ”, “Ngã ba Đồng Lộc”, “Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh”, “Chim vành khuyên”, “Vợ chồng A Phủ”, “Sao tháng Tám”...

Đây là cơ hội để công chúng thưởng thức miễn phí những tác phẩm điện ảnh tiêu biểu, góp phần cho khán giả trẻ hiểu hơn về lịch sử, văn hóa và những giá trị nhân văn thông qua các bộ phim. Đặc biệt, bộ phim “Mưa đỏ” sẽ đến với khán giả ở nhiều địa phương trong khuôn khổ “Tuần phim chào mừng LHP”.

Với những người làm nghề, LHP Việt Nam mang đến nhiều thông tin thú vị cũng như cơ hội hợp tác hiệu quả qua 3 cuộc tọa đàm và hội thảo. Đó là “Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới”, “Thực trạng và giải pháp thu hút đoàn làm phim đến các địa phương” và “Phát huy giá trị tư liệu hình ảnh động lưu trữ trong tình hình hiện nay”.

Trong khuôn khổ LHP cũng diễn ra triển lãm ảnh “Thành phố Hồ Chí Minh vươn mình cùng đất nước qua góc nhìn điện ảnh” tại phố đi bộ Nguyễn Huệ. Chương trình nghệ thuật “Âm nhạc và trình diễn thời trang trong phim” cũng diễn ra ở không gian này.

Triển lãm ảnh sẽ giới thiệu khoảng 250 hình ảnh được trích từ các tư liệu, tác phẩm điện ảnh lưu trữ tại Viện Phim Việt Nam, các tài liệu tác phẩm điện ảnh sưu tầm từ nhiều đơn vị chuyên môn về bối cảnh quay phim, con người, cuộc sống, quá trình đổi mới, hội nhập và phát triển của Sài Gòn - TP Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, chương trình “Xúc tiến, phát triển điện ảnh địa phương” với hàng loạt hoạt động bên lề và cơ hội hợp tác song phương độc đáo sẽ là nơi để các nhà làm phim, nghệ sĩ và lãnh đạo địa phương gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, tăng cường kết nối và tìm kiếm cơ hội hợp tác trong lĩnh vực điện ảnh.

Lễ khai mạc và bế mạc - trao giải được tổ chức tại khuôn viên ngoài trời Hội trường Thống Nhất và được truyền hình trực tiếp trên Đài Truyền hình Việt Nam. Theo ban tổ chức, dự kiến có hơn 1.000 đại biểu, nghệ sĩ, diễn viên, người làm điện ảnh sẽ tham gia LHP.

Một điểm mới tại LHP năm nay là ngoài các giải thưởng truyền thống dành cho tác phẩm và cá nhân, còn có bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho “Đơn vị phát hành nhiều phim Việt Nam nhất từ năm 2023-2025”, vinh danh cá nhân có đóng góp đặc biệt cho phát triển, quảng bá điện ảnh Việt Nam; cá nhân nước ngoài có đóng góp đặc biệt cho phát triển, quảng bá điện ảnh Việt Nam, giải thưởng cho phim có bối cảnh quay tại TP Hồ Chí Minh...

Ông Đặng Trần Cường, Cục trưởng Cục Điện ảnh Việt Nam, Trưởng Ban tổ chức LHP Việt Nam lần thứ XXIV khẳng định LHP là dịp tôn vinh những tác phẩm điện ảnh tiêu biểu cùng tập thể, cá nhân có đóng góp cho sự phát triển của nền điện ảnh nước nhà; đồng thời, khẳng định vị thế của điện ảnh Việt Nam trong tiến trình đổi mới, hội nhập và phát triển. LHP hứa hẹn mang đến một không gian nghệ thuật đặc sắc, lan tỏa tình yêu điện ảnh, góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Số lượng, chất lượng phim tăng mạnh

LHP Việt Nam lần thứ XXIV được tổ chức trong bối cảnh điện ảnh Việt Nam có sự phát triển mạnh mẽ. Các thể loại phim truyện điện ảnh, phim tài liệu đều có sự lớn mạnh cả về số lượng, chất lượng. Ở lĩnh vực phim truyện điện ảnh, liên tục nhiều năm trở lại đây, điện ảnh Việt đều có những bộ phim nằm trong danh sách “Câu lạc bộ trăm tỉ”.

16 phim truyện dự thi bao gồm “Bộ tứ báo thủ”, “Mai”, “Nụ hôn bạc tỉ”, “Mưa đỏ”, “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối”, “Tử chiến trên không”, “Thanh âm vượt đại dương”, “Bà già đi bụi”, “Chị dâu”, “Công tử Bạc Liêu”, “Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu”, “Vầng trăng thơ ấu”, “Nhà gia tiên”, “Mang mẹ đi bỏ”, “Làm giàu với ma”, “Cuộc chiến hột xoàn”, “Kính vạn hoa: Bắt đền con ma”.

Phim "Tử chiến trên không" của Điện ảnh CAND tham gia tranh giải tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIV.

Nhìn vào danh sách này có thể thấy, các phim tham gia tranh giải khá đa dạng về dòng phim, thể loại cho đến phong cách làm phim. Có thể nói không ngoa rằng, đường đua tới danh hiệu Bông sen Vàng năm nay là cuộc đua của những bộ phim có doanh thu khủng. Bởi, chỉ riêng năm 2025, điện ảnh Việt có một loạt bộ phim gây sốt phòng vé là “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối”, “Mưa đỏ”, “Tử chiến trên không”.

Trong số đó, “Mưa đỏ” lập kỷ lục về doanh thu với hơn 700 tỷ đồng, là “Bộ phim có doanh thu cao nhất mọi thời đại”. Vì thế, đây cũng là ứng cử viên sáng giá cho ngôi vị cao nhất. Tiếp theo là một số phim có doanh thu từ 200 đến 300 tỷ đồng là “Bộ tứ báo thủ”, “Tử chiến trên không”, “Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu”, “Nhà gia tiên”, “Nụ hôn bạc tỷ”...

Đặc biệt, sau nhiều kỳ LHP vắng bóng dòng phim nhà nước thì LHP năm nay có sự trở lại sôi động của dòng phim này và phim về đề tài chiến tranh cách mạng. Bên cạnh những bộ phim đã ra rạp thì “Thanh âm vượt đại dương”, “Bà già đi bụi”, “Vầng trăng thơ ấu” cũng là những bộ phim Nhà nước đặt hàng. Tuy nhiên, vì chưa phát hành tại rạp nên đây vẫn là một ẩn số thú vị trên đường đua.

Bên cạnh đó, vẫn có những bộ phim có doanh thu và hiệu ứng khán giả chưa được như kỳ vọng. Đây cũng chính là một trong những thước đo thị hiếu để các nhà làm phim có thêm những kinh nghiệm cho mình trên con đường sáng tạo nghệ thuật. Giải thưởng thì phải đợi hồi sau mới rõ nhưng có thể khẳng định các bộ phim tham gia tranh giải năm nay có mặt bằng chất lượng cao.

Theo ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, LHP cho thấy sự bứt phá của điện ảnh Việt Nam trên con đường chuyên nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

“Số lượng phim và chất lượng phim tăng lên, thị trường điện ảnh sôi động, các tác phẩm phim Việt Nam được đón nhận tích cực ở các LHP quốc tế và thế hệ làm phim trẻ đầy bản lĩnh, sáng tạo. Việc lựa chọn phim dự thi được thực hiện trên nguyên tắc nghiêm ngặt, chỉ dưới 50% tổng số phim gửi về được chọn để đảm bảo chất lượng nghệ thuật và tính cạnh tranh. Giải thưởng tôn vinh những tác phẩm thật sự đặc sắc, thể hiện rõ bản sắc Việt Nam và khát vọng hội nhập”, ông Tạ Quang Đông khẳng định.

LHP Việt Nam lần thứ XXIV được kỳ vọng giới thiệu đến công chúng những tác phẩm mới của điện ảnh Việt Nam là dịp để tôn vinh nghệ sĩ, trân trọng sự sáng tạo, lan tỏa niềm tự hào văn hóa dân tộc; đồng thời, mở ra cơ hội hợp tác giữa điện ảnh và du lịch, giữa văn hóa, kinh tế sáng tạo, góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện bền vững của đất nước.

Điều này hoàn toàn có cơ sở khi sự kiện văn hóa, nghệ thuật mang tầm quốc gia này được tổ chức tại TP Hồ Chí Minh, địa phương năng động bậc nhất cả nước. Đây là nơi quy tụ những nhà sản xuất, đạo diễn, diễn viên và các tài năng của điện ảnh Việt Nam trong nước và quốc tế - những người đang chung tay viết nên diện mạo mới của điện ảnh Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Thảo Duyên