Đất mẹ đón các anh về
Mùa khô 2024-2025, Đội K51 (Bộ CHQS tỉnh Đắk Lắk) đã tìm kiếm, quy tập được 23 hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam từng tham gia chiến đấu, phục vụ chiến đấu và anh dũng hy sinh qua các thời kỳ làm nghĩa vụ quốc tế tại Campuchia. Sau nhiều thập kỷ nằm lại trong những cánh rừng trên nước bạn, giờ đây, những người con ưu tú của dân tộc Việt Nam đã được trở về trong vòng tay đất mẹ quê hương.
Sáng 28-5, mặc cơn mưa đầu mùa xối xả, hàng nghìn người dân tỉnh Mondulkiri (Vương quốc Campuchia) vẫn xếp hàng ngay ngắn dọc các tuyến đường, chờ đoàn xe chở hài cốt các liệt sĩ đi qua để chào tiễn biệt. Trong không gian tĩnh mịch, linh thiêng, nhiều người mắt đỏ hoe vì xúc động. Tại lễ cầu siêu do cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức, ông Win Si Thuôn, Phó tỉnh trưởng, Trưởng ban Chuyên trách tỉnh Mondulkiri chia sẻ: “Cho phép tôi thay mặt chính quyền, nhân dân tỉnh Mondulkiri xin gửi lời tri ân sâu sắc đến các cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam đã anh dũng hy sinh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước Việt Nam và giúp đất nước Campuchia lật đổ chế độ diệt chủng Pol Pot. Với lòng biết ơn vô hạn, trong thời gian tới, chính quyền tỉnh Mondulkiri và Đắk Lắk sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ và triển khai, thực hiện kịp thời, hiệu quả công tác quy tập hài cốt liệt sĩ, đồng thời tạo mọi điều kiện thuận lợi để Đội K51 hoàn thành nhiệm vụ. Chúng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến các gia đình liệt sĩ đã hiến dâng những người con ưu tú cho đất nước Việt Nam, cho độc lập, tự do của mỗi dân tộc, cho tình hữu nghị, đoàn kết giữa hai dân tộc Việt Nam-Campuchia”.

Lãnh đạo tỉnh Đắk Lắk và Quân khu 5 tiễn đưa các liệt sĩ về nơi an nghỉ.
Từ đất bạn Campuchia, sau hơn 4 giờ đồng hồ cơ động, gần trưa, đoàn xe chở hài cốt các liệt sĩ về đến TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk). Thể theo nguyện vọng của đông đảo quần chúng nhân dân và các cựu chiến binh, khi di chuyển qua địa phận xã Hòa Phú, đoàn xe đã dừng lại gần 30 phút để bà con đến dâng hương, dâng hoa, tưởng nhớ công ơn các liệt sĩ. Chiều cùng ngày, lễ viếng, truy điệu, an táng hài cốt các liệt sĩ được Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đắk Lắk tổ chức trang trọng tại nghĩa trang liệt sĩ tỉnh với sự tham gia của đông đảo đồng bào.

Cấp ủy, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân tỉnh Đắk Lắk chờ đón đoàn xe chở hài cốt các liệt sĩ về quê nhà.
Trong điếu văn tưởng nhớ, ghi công các liệt sĩ, đồng chí Trương Công Thái, Phó chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk xúc động: “Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và thực hiện nghĩa vụ quốc tế cao cả, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, hàng triệu người con ưu tú của dân tộc Việt Nam đã hăng hái xung phong lên đường ra trận. Máu của các anh, các chị đã đổ xuống chiến trường trên đất bạn, để đất nước Campuchia anh em hòa bình, để tình hữu nghị giữa hai dân tộc Việt Nam-Khmer đời đời bền vững. Đảng, Nhà nước, nhân dân ta rất tự hào và biết ơn vô hạn những tấm gương chiến đấu anh dũng, sự hy sinh cao cả của các thế hệ tiền bối cha anh và lớp lớp cán bộ, chiến sĩ đã hy sinh thân mình để giành và giữ độc lập cho Tổ quốc, đem lại tự do, dân chủ cho nhân dân và hoàn thành nhiệm vụ quốc tế cao cả".

Lễ an táng hài cốt các liệt sĩ được tổ chức trang trọng.
Sau chiến tranh, những vùng đất từng là túi bom, chảo lửa trên đất bạn Campuchia đã dần "thay da đổi thịt"; địa hình, địa vật thay đổi rất nhiều. Những đồng đội cùng chiến đấu, từng tham gia chôn cất thi hài bộ đội Quân tình nguyện, chuyên gia Việt Nam hy sinh trên chiến trường nay đã tuổi cao, sức yếu, trí nhớ không còn minh mẫn, nhiều người đã qua đời khiến nguồn thông tin về các phần mộ liệt sĩ ngày một ít đi. Song, với tinh thần trách nhiệm và tình cảm sâu nặng đối với các liệt sĩ, mùa khô 2024-2025, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 không quản khó khăn, gian khổ trèo đèo, lội suối, băng rừng, xác minh gần 350 nguồn tin, khảo sát tìm kiếm 107 địa điểm tập trung, hàng trăm địa điểm nhỏ lẻ và cất bốc, hồi hương được 23 hài cốt liệt sĩ hy sinh trên đất bạn trong các thời kỳ chiến tranh. Theo thống kê của Ban chỉ đạo 515 tỉnh Đắk Lắk, từ năm 2020 đến nay, Đội K51 đã quy tập được 769 hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam hy sinh trong chiến tranh qua các thời kỳ ở tỉnh Mondulkiri về an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đắk Lắk, trong đó có hàng trăm hài cốt liệt sĩ đã xác định được danh tính. Các anh đã được người thân đón về yên nghỉ tại quê nhà.