'Đạo Mẫu - Uy linh non nước Việt': Gìn giữ hồn cốt dân tộc, lan tỏa chánh tín trong thời hiện đại

Sự kiện do Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam (Bộ VH-TT&DL), công ty Hiền Triết Gia Việt Nam và Sở VH-TT&DL Hà Tĩnh phối hợp tổ chức, nhằm tôn vinh giá trị đặc sắc của đạo Mẫu - một trong những tín ngưỡng bản địa tiêu biểu của người Việt.

Tái hiện trọn vẹn không gian nghi lễ Tứ phủ

Tâm điểm của chương trình là nghi lễ Hầu đồng 36 giá - hình thức diễn xướng dân gian mang tính đặc trưng trong tín ngưỡng Tứ phủ. Nghi lễ được tổ chức từ 6h30 đến 12h30 tại Khu A - Chánh điện Đền Củi, do PGS.TS Triệu Thế Việt chủ trì khoa học, với phần thực hành do Thanh đồng Chu Thùy Dung và cung văn Hoài Thanh thực hiện.

Lần đầu tiên tại Hà Tĩnh, một nghi lễ Hầu đồng chuẩn mực với đầy đủ hệ thống thần linh trong truyền thống Tứ phủ được tái hiện quy mô, bài bản với sự tham dự của hơn 150 người, bao gồm các thanh đồng, đạo quan, nghệ nhân dân gian và những người thực hành tín ngưỡng từ nhiều vùng miền.

Hình ảnh tại sự kiện“Đạo Mẫu - Uy linh non nước Việt”

Không chỉ là một nghi thức tâm linh, chương trình còn là bản giao hưởng nghệ thuật, nơi diễn xướng dân tộc hòa quyện với âm nhạc truyền thống, màu sắc lễ nghi và niềm tin tâm linh, đưa người xem trải nghiệm không gian linh thiêng và giàu cảm xúc.

Với nghi lễ rước mẫu long trọng từ Phủ ra bến Tam Giang, các nghi thức hầu đồng, hát văn và trình diễn dân gian đậm chất truyền thống, sự kiện đã tái hiện sinh động không gian tín ngưỡng mang đậm bản sắc Việt. Đây không chỉ là dịp tôn vinh di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh, mà còn là cơ hội khẳng định đạo Mẫu như một “hệ giá trị sống” vẫn đang hiện hữu trong đời sống đương đại.

Viện trưởng Viện nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam

Phát biểu tại chương trình, PGS.TS Triệu Thế Việt - Viện trưởng Viện nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam nhấn mạnh: “Đạo Mẫu là một hiện tượng văn hóa đặc sắc, phản ánh thế giới quan, nhân sinh quan và vũ trụ quan của người Việt; thể hiện bản sắc văn hóa riêng biệt, không pha trộn, không phụ thuộc; đồng thời cho thấy sự linh hoạt, mềm dẻo của tín ngưỡng dân gian Việt Nam trong tiếp nhận, dung hòa các yếu tố tôn giáo - tín ngưỡng khác.”

Từ tâm linh truyền thống đến điểm tựa tinh thần hiện đại

Bên cạnh trình diễn tín ngưỡng, sự kiện còn là diễn đàn học thuật với tọa đàm “Đạo Mẫu - Từ di sản văn hóa đến giá trị ứng dụng trong đời sống đương đại”.

Tại đây, các học giả đã đặt ra những vấn đề thiết thực: Làm sao bảo tồn đạo Mẫu đúng nghi thức, tránh biến tướng và thương mại hóa? Làm thế nào để lan tỏa chánh tín thay vì mê tín? Và cần ứng xử ra sao để đạo Mẫu trở thành điểm tựa tinh thần cho thế hệ trẻ trong bối cảnh hiện đại?

Chủ tịch Hiền Triết Gia Việt NamHà Thế Trường

Thạc sĩ Hà Thế Trường - Chủ tịch Hiền Triết Gia Việt Nam cho rằng: “Chính khi con người hiện đại đối mặt với cô đơn, stress, đứt gãy kết nối, thì hình tượng Mẹ trong Đạo Mẫu lại trở thành liều thuốc chữa lành tinh thần mạnh mẽ nhất.”

Lan tỏa chánh tín, gìn giữ bản sắc

Nhiều ý kiến thống nhất rằng: để đạo Mẫu phát triển bền vững, cần có sự đồng hành của giới nghiên cứu, nghệ nhân và cộng đồng thực hành, cũng như cơ quan quản lý văn hóa.

Việc chuẩn hóa nghi lễ, đào tạo nghệ nhân kế cận, và thúc đẩy hoạt động truyền thông đúng đắn là chìa khóa giúp di sản này vừa giữ được cốt lõi truyền thống, vừa thích ứng với đời sống hiện đại.

Khép lại chương trình, “Đạo Mẫu - Uy linh non nước Việt” không chỉ là một sự kiện văn hóa, mà còn là lời nhắc về cội nguồn, nơi con người Việt tìm thấy sức mạnh nội sinh, sự kết nối với thiên nhiên và đạo lý tổ tiên.

Trong một thế giới nhiều bất định, đạo Mẫu không lạc hậu, mà chính là giá trị cần thiết cho sự cân bằng, bản sắc và hướng thiện của xã hội Việt Nam hôm nay.

Mộc Lam