Dàn diễn viên 'Tướng về hưu' sau gần 40 năm: Người qua đời, người bị ung thư

Tướng về hưu là bộ phim chuyển thể từ truyện ngắn nổi tiếng của Nguyễn Huy Thiệp, từng gây chấn động màn ảnh nhỏ khi lên sóng vào những năm đầu thập niên 90.

Với nội dung phản ánh hiện thực xã hội thời kỳ hậu bao cấp, bộ phim không chỉ gây tranh luận dữ dội vì những chi tiết gây sốc, mà còn ghi dấu ấn sâu đậm nhờ dàn diễn viên tài năng, giàu nội lực.

NSND Hoàng Cúc

Trong Tướng về hưu, NSND Hoàng Cúc vào vai Thủy – cô con dâu của ông Thuấn, bác sĩ sản thực dụng, lạnh lùng, đầy toan tính trong cuộc sống thời kỳ hậu bao cấp. Với vẻ đẹp trí thức, phong thái tự nhiên cùng diễn xuất tinh tế, NSND Hoàng Cúc khắc họa một Thủy đầy mâu thuẫn: thông minh, hiện đại nhưng bị tha hóa bởi đồng tiền.

Một trong những phân cảnh từng gây phẫn nộ khắp cả nước là việc Thủy mang nhau thai trẻ sơ sinh từ bệnh viện sản về với mục đích kinh doanh. Chi tiết này khiến khán giả sốc và nhiều người “ghét lây” sang nữ diễn viên ngoài đời.

NSND Hoàng Cúc.

NSND Hoàng Cúc từng chia sẻ: “Khán giả ghét nhân vật Thủy đến mức căm thù tôi. Với nghệ sĩ, đó là bằng chứng rõ ràng nhất cho thấy tôi thể hiện tròn vai, chạm đến trái tim người xem”. Vai diễn đã giúp NSND Hoàng Cúc chạm đến giải Nữ diễn viên xuất sắc nhất tại LHP Việt Nam năm 1990.

Thập niên 1990, NSND Hoàng Cúc là gương mặt nổi trội của Nhà hát Kịch Hà Nội. Bên cạnh việc xuất hiện trong loạt vở kịch gây tiếng vang như Người đàn bà sau tấm cửa sổ xanh, Tôi và chúng ta, Mùa hoa sữa…, NSND Hoàng Cúc còn góp mặt trong nhiều phim nổi bật như Bỉ vỏ, Hồi chuông màu da cam.

Bẵng đi 10 năm, nữ nghệ sĩ bỗng xa rời màn ảnh. Mãi đến năm 2019, được sự động viên của người thân và đồng nghiệp, NSND Hoàng Cúc mới trở lại trong phim truyền hình Hoa hồng trên ngực trái.

Sau đó, NSND Hoàng Cúc tiết lộ việc chiến đấu với căn bệnh ung thư hơn 10 năm nay. Nhờ có gia đình chăm sóc và đặc biệt là luôn giữ tinh thần tích cực, bà vượt qua bạo bệnh để sớm trở lại với nghệ thuật. Ở tuổi U70, nữ nghệ sĩ vẫn đầy lạc quan, luôn muốn cống hiến cho nghệ thuật.

Không dừng lại ở diễn xuất, Hoàng Cúc còn là người yêu văn chương, thường xuyên viết tản văn và truyện ngắn. Năm 2021, truyện ngắn Về nhà của bà đoạt giải Tư cuộc thi “Làng Việt thời hội nhập”. Năm 2024, bà cho ra mắt trường ca Cúc, ghi lại hành trình vượt qua bệnh tật và những chiêm nghiệm sâu sắc về đời sống.

NSND Hoàng Dũng

Tướng về hưu được xem là dấu mốc lần đầu tiên NSND Hoàng Dũng bén duyên với điện ảnh. Trong phim, ông vào vai Khổng - người đàn ông có quan hệ ngoài luồng với Thủy (NSND Hoàng Cúc). Dù chỉ là vai phụ, nhưng diễn xuất đĩnh đạc cùng phong thái đầy nội lực giúp Hoàng Dũng để lại dấu ấn mạnh mẽ trong lòng khán giả.

NSND Hoàng Dũng.

Từ dấu ấn đầu đời ấy, NSND Hoàng Dũng có sự nghiệp rực rỡ kéo dài hơn bốn thập kỷ. Ông là trụ cột của Nhà hát Kịch Hà Nội, là giảng viên đào tạo nhiều thế hệ diễn viên tài năng. Tuy nhiên chính màn ảnh nhỏ mới đưa ông đến gần với khán giả qua những vai diễn đỉnh cao trong các bộ phim như Người phán xử, Sinh tử, Về nhà đi con, Hồ sơ cá sấu…

Tháng 2/2021, NSND Hoàng Dũng qua đời sau thời gian chống chọi với ung thư, hưởng thọ 64 tuổi. Sự ra đi của ông là mất mát to lớn đối với nền sân khấu – điện ảnh nước nhà.

NSND Trần Hạnh

Trong phim, NSND Trần Hạnh vào vai ông Cơ - người cha mất hết cơ nghiệp - cùng với con gái, ông được gia đình ông Thuấn cho ở nhờ.

NSND Trần Hạnh.

NSND Trần Hạnh vốn không xuất thân trong môi trường nghệ thuật. Ông từng là công nhân đóng giày, nhưng niềm đam mê sân khấu đã đưa ông đến với Đoàn kịch Hà Nội, rồi trở thành gương mặt quen thuộc của cả màn ảnh lớn lẫn nhỏ.

Hình ảnh người cha khắc khổ, người già tảo tần in đậm trong các phim như Cỏ lau, Người đàn bà thứ hai, Cha cõng con, Làng nổi...

Năm 2019, ông được phong tặng danh hiệu NSND ở tuổi 90, như sự ghi nhận muộn màng nhưng xứng đáng. NSND Trần Hạnh qua đời vào năm 2021, do tuổi cao, sức yếu, hưởng thọ 92 tuổi.

Tú Oanh

Trong Tướng về hưu, Tú Oanh vào vai Lài – con gái ông Cơ, làm giúp việc trong gia đình ông Thuấn. Ban đầu hiền lành, nhu mì, nhưng sau khi chứng kiến cha chết tức tưởi, Lài có bước ngoặt tâm lý đầy ám ảnh. Nhân vật này đòi hỏi diễn xuất nội tâm sâu sắc và sự tiết chế cảm xúc - điều mà nữ nghệ sĩ thể hiện tuyệt vời.

Tú Oanh từng kể rằng, đạo diễn chọn chị cho vai diễn này phần vì... mái tóc dài. Chị từng định cắt tóc để làm mới mình, nhưng cuối cùng chính sự giữ lại "cái cũ" ấy lại đưa chị đến một vai diễn để đời.

Diễn viên Tú Oanh.

Sau phim, Tú Oanh gần như rút lui khỏi màn ảnh để cống hiến cho sân khấu tại Nhà hát Tuổi trẻ và chăm lo gia đình. Chỉ đến năm 2021, chị mới tái xuất rực rỡ trong vai bà Bích - bà mẹ chua ngoa nhưng thương con vô cùng – trong Hương vị tình thân.

Vai diễn giúp chị nhận đề cử Nữ diễn viên ấn tượng tại VTV Awards. Sau đó, chị góp mặt trong nhiều bộ phim đình đám như Đấu trí, Đừng nói khi yêu, Gia đình mình vui bất thình lình.

Ngoài diễn xuất, Tú Oanh còn là hậu phương vững chắc cho chồng - đạo diễn Bùi Thạc Chuyên - trong những dự án điện ảnh như Địa đạo, Tro tàn rực rỡ… Cuộc sống gia đình viên mãn, công việc ổn định và đam mê nghệ thuật bền bỉ khiến Tú Oanh trở thành một hình mẫu phụ nữ nghệ sĩ vừa dịu dàng vừa bản lĩnh.

Lê Chi