Đàm phán trực tiếp Nga - Ukraine: 'Ẩn số' đến từ Tổng thống Donald Trump?

Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu với các phóng viên trong chuyến thăm chính thức tới Qatar trong ngày 15-5: "Chúng tôi muốn thấy cuộc xung đột kết thúc và tôi nghĩ chúng tôi có cơ hội làm được điều đó".

Khi được tờ The Kyiv Independent hỏi về sự vắng mặt của Tổng thống Nga Vladimir Putin, tổng thống Mỹ trả lời: "Tại sao ông ấy phải đi nếu tôi không đi?"

Trước đó, nhiều hãng tin cho biết Tổng thống Donald Trump đang có chuyến công du tới Trung Đông, sẽ không tham dự các cuộc đàm phán dự kiến diễn ra vào ngày 15-5 tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoại trưởng Marco Rubio (vốn đang ở Antalya - Thổ Nhĩ Kỳ nhóm họp với các đối tác NATO) và các đặc phái viên Steve Witkoff và Keith Kellogg dự kiến đến Istanbul vào ngày 16-5. Tuy nhiên, Nga không nói rằng sẽ gặp gỡ riêng phái đoàn Mỹ.

Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani chào đón Tổng thống Mỹ Donald Trump tại sân bay ở thủ đô Doha ngày 14-5. Ảnh: Qatar News Agency/EPA

Cách đây không lâu, Nga đề xuất khởi động các cuộc đàm phán trực tiếp với Ukraine trong tuần này thay cho lệnh ngừng bắn vô điều kiện do Ukraine đề xuất. Tổng thống Volodymyr Zelensky ngay lập tức đồng ý tham dự và đề nghị Tổng thống Nga Vladimir Putin đến Istanbul dự họp trực tiếp vào ngày 15-5.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Nga sẽ không tham gia cuộc đàm phán trực tiếp nói trên. Thay vào đó, ông Putin chỉ định trợ lý của mình, ông Vladimir Medinsky, dẫn đầu phái đoàn Nga. Hiện phái đoàn Nga đã đến Istanbul.

Tờ The Kyiv Independent cho biết một nguồn tin thân cận với văn phòng Tổng thống Ukraine không xác nhận liệu Kiev vẫn tham gia các cuộc đàm phán hay không khi ông Putin không tham dự.

Theo tờ Washington Post, hòa đàm tại TP Istanbul là dấu hiệu đầu tiên cho thấy có sự chuyển động trong các cuộc đàm phán dường như bị đình trệ trong nhiều tuần. Thêm nữa, đây cũng là cuộc đàm phán trực tiếp đầu tiên giữa Nga và Ukraine kể từ mùa xuân năm 2022.

Khi Nga trì hoãn công bố thành viên tới Istanbul trong nhiều ngày, ông Zelensky đã chuẩn bị hủy bỏ sự tham gia của Ukraine.

Các quan chức Mỹ và châu Âu đã thuyết phục Tổng thống Zelensky, nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải ít nhất cử một phái đoàn gồm các trợ lý cấp cao, bao gồm Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak và Bộ trưởng Ngoại giao Andrii Sybiha. Thế nhưng, nhà lãnh đạo Ukraine liên tục phản đối.

Một nhà ngoại giao cho biết: "Ông Zelensky không thấy có lý do gì để tham dự cả".

Máy bay chở Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã hạ cánh xuống Ankara ngày 15-5. Ảnh: Kyiv Post

Tổng thống Volodymyr Zelensky đã đến thủ đô Ankara của Thổ Nhĩ Kỳ để hội đàm với Tổng thống Recep Tayyip Erdogan. Ảnh: Kyiv Post

Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff được cho đã thuyết phục ông Zelensky rằng việc tham dự các cuộc đàm phán trực tiếp với Nga là một tình huống đôi bên cùng có lợi.

Cụ thể, theo tiết lộ của hai nhà ngoại giao rành rẽ vụ việc, nếu Ukraine tham dự đàm phán và Nga vắng mặt, Moscow sẽ bị coi là không nghiêm túc về thỏa thuận hòa bình. Nếu cả hai bên đều xuất hiện, đây có thể là cơ hội để đạt một thỏa thuận ngừng bắn và chấm dứt xung đột.

Huệ Bình