Đàm phán thỏa thuận ngừng bắn Israel - Hamas đạt đột phá

Chờ vòng đàm phán cuối cùng

Hãng tin CNN dẫn lời một quan chức cấp cao Israel thông tin, đã có đột phá trong cuộc đàm phán giữa Giám đốc Cơ quan Tình báo Israel Mossad David Barnea và các nhà trung gian hòa giải tại Doha, Qatar diễn ra đêm 12/1.

Song, quan chức này chưa rõ thỏa thuận sẽ đạt được trong vài giờ hay vài ngày tới.

Một nhà ngoại giao khác cho hay, vòng đàm phán cuối cùng để giải quyết các vấn đề tồn đọng dự kiến diễn ra trong ngày hôm nay (14/1) tại Doha, Qatar.

Danh sách con tin được cho là bị lực lượng Hamas giam giữ do phía Israel công bố tại thủ đô Tel Aviv (Ảnh: Getty Images).

Lãnh đạo Ủy ban Tù nhân và Cựu Tù nhân Palestine Qadura Fares cho biết, ông đang tới Doha để tư vấn các nhà đàm phán về danh sách tù nhân được thả trong trường hợp thỏa thuận ngừng bắn được hiện thực hóa.

Được biết, việc Hamas thả tự do cho 33 con tin nằm trong giai đoạn đầu của dự thảo thỏa thuận ngừng bắn. Các cuộc đàm phán để đạt được giai đoạn hai nhằm kết thúc chiến tranh sẽ bắt đầu vào ngày thứ 16 sau khi thỏa thuận đầu tiên có hiệu lực.

Theo các đề xuất mới nhất, ở giai đoạn đầu của thỏa thuận ngừng bắn, lực lượng Israel sẽ duy trì hiện diện dọc Hành lang Philadelphi, một dải đất hẹp chạy dọc biên giới Ai Cập – Gaza. Đây vốn là đề xuất khiến một thỏa thuận tương tự hồi tháng 9/2024 đổ bể.

Trong dự thảo mới, Israel còn muốn duy trì một vùng đệm trong lòng Gaza chạy dọc theo biên giới với Israel. Song phía Israel không nêu rõ vùng đệm này sẽ trải rộng như thế nào. Đây cũng là một trong những vấn đề gây tranh cãi trong các cuộc đàm phán.

Một quan chức Hamas chia sẻ với CNN cho biết lực lượng này muốn vùng đệm mà Israel kiểm soát quay trở lại với quy mô ở thời điểm trước ngày 7/10/2023, tức chỉ có chiều rộng từ 300-500m thay vì 2.000m như Israel yêu cầu.

Người dân ở phía Bắc Gaza sẽ được phép tự do quay trở lại khu vực này, song một quan chức Israel tuyên bố sẽ triển khai các biện pháp an ninh tại đây dù không nêu rõ biện pháp là gì.

Trong khi đó, các tù nhân Palestine bị cáo buộc phải chịu trách nhiệm về việc sát hại người Israel sẽ không được thả về Bờ Tây. Thay vào đó, họ sẽ được chuyển đến Gaza hoặc đưa ra nước ngoài theo thỏa thuận với các quốc gia khác.

Vẫn còn quá nhiều việc phải làm

Trong khi đó, giới chức Israel dù tuyên bố sẵn sàng thực thi ngay lập tức thỏa thuận ngừng bắn song vẫn nhấn mạnh thỏa thuận này cần phải được Nội các An ninh và toàn bộ thành viên Chính phủ thông qua.

Ngoài ra, Chính phủ Israel cũng cần dành thời gian cho những người phản đối thỏa thuận có thể đệ đơn kháng nghị lên Tòa án Tối cao.

Chiến sự ác liệt tại Gaza giữa Israel và Hamas khiến nhiều người tin rằng thỏa thuận ngừng bắn dù có được thông qua song cũng khó tồn tại lâu dài (Ảnh: Reuters).

Ông Avi Melamed, cựu quan chức tình báo Israel, cảnh báo ngay cả khi một thỏa thuận ngừng bắn được thông qua, sự hiện diện của quân đội Israel và lực lượng Hamas tại Gaza trong giai đoạn đầu thực hiện thỏa thuận vẫn có thể dẫn đến nguy cơ tái bùng phát xung đột.

"Đây là giai đoạn vô cùng nhạy cảm bởi nó có thể tiềm ẩn nguy cơ tái bùng phát hoặc leo thang chiến sự ở Gaza vào bất kỳ thời điểm nào và vì bất kỳ lý do gì. Có thể điều đó sẽ không xảy ra nhưng không ai có thể bảo đảm được và chúng ta cần xem xét thật kỹ điều này", ông Melamed tuyên bố.

Cũng theo ông Melamed trong giai đoạn đầu của thỏa thuận, cả hai bên đều không muốn từ bỏ lợi thế của mình bởi trong giai đoạn tiếp theo, họ sẵn sàng tận dụng mọi quân bài chiến lược, bao gồm cả năng lực quân sự ở Gaza.

"Dù thỏa thuận ngừng bắn đã cận kề hơn bao giờ hết song các nhà trung gian hòa giải tại Doha vẫn đang chờ phản hồi chính thức từ cả hai phía", một quan chức Arab có thông tin về các cuộc đàm phán cho hay.

Trong một diễn biến có liên quan, trong bài phát biểu ngày 13/1 về chính sách đối ngoại Tổng thống Mỹ Joe Biden đã bày tỏ lạc quan về thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Palestine đồng thời tuyên bố Mỹ đang nỗ lực hết sức để hoàn tất thỏa thuận.

"Thỏa thuận mà chúng tôi giúp hiện thực hóa sẽ giải phóng các con tin, chấm dứt chiến sự, đảm bảo an ninh cho Israel đồng thời cho phép Mỹ tăng cường đáng kể viện trợ nhân đạo cho người Palestine, những người đã chịu đựng vô vàn đau khổ trong cuộc chiến mà Hamas đã khơi mào", ông Biden tuyên bố.

Khánh An